CHP önderi Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla parti heyeti tarafından başlatılan köy enstitüsü ziyaretleri devam ediyor. CHP heyeti bu kere, deniz kıyısına kurulan tek köy enstitüsü olan Trabzon’daki Beşikdüzü Köy Enstitüsü’ne ziyarette bulundu.
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun talimatıyla başlatılan 21 Köy Enstitüsü ziyaretinin yedincisi Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’ne gerçekleştirildi.
Ziyareti gerçekleştiren heyette CHP Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, TBMM Ulusal Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Kurulu üyesi, Muğla milletvekili Suat Özcan, Trabzon Vilayet Lideri Ömer Hacısalihoğlu, Beşikdüzü İlçe Lideri Ahmet Kıran, sendika/dernek temsilcileri ve Köy Enstitüsü mezunları yer aldı.
BEŞİKDÜZÜ KÖY ENSTİTÜSÜNÜN TARİHİNİ ANLATTI
CHP Ankara Milletvekili ve TBMM Ulusal Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Kurulu Küme Sözcüsü Yıldırım Kaya, Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’’nün tarihini şöyle anlattı:
*Köy Enstitüleri kurulmadan evvel, 1939 yılına Beşikdüzü’nde bir Eğitmen Kurs Merkezi açılmıştır. Bu Eğitmen Kursu, 17 Nisan 1940’da Köy Enstitüleri Kanunu çıktığında Beşikdüzü Köy Enstitüsüne temel olmuştur.
*Doğu Karadeniz’de kurulacak Köy Enstitüsü için yer tespiti yapan heyet, Ulusal Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel’in de memleketi olan Giresun’un Görele ilçesini düşünür. Lakin yöre halkı okul için kullanılacak toprakta tarım yaptıklarını söyleyerek, yerlerini vermezler.
*Heyet ise halkın münasebetine hiçbir itirazda bulunmaz, yer arayışına devam eder.
“BÖYLE BİR ÖNGÖRÜNÜN ÖNÜNDE BİZE HÜRMETLE EĞİLMEK DÜŞER”
*Heyet, Trabzon Beşikdüzü’ne giderek, Trabzon ve Giresun’a yakın bir pozisyonda olan Beşikdüzü’nü okul için uygun görülür.
*Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü 8 Temmuz 1940’da 25 öğrenci ile eğitim öğretime başlamıştır. Birinci alınan öğrencilerin yalnızca 2’si kız öğrencidir.
*İlköğretim Genel Müdürü İsmail Hakkı Tonguç, Denizli Ulusal Eğitim Müdürü Hürrem Arman’ı Beşikdüzü Köy Enstitüsüne birinci müdür olarak atamıştır.
*Tonguç Baba, Hürrem Arman’ı Trabzon Beşikdüzü’ne gönderirken “Senin tarlan Karadeniz olacak. Büyük çapta balıkçılık yapacaksın. Başka köy enstitülerinin de balık gereksinimini sen karşılayacaksın. Tahminen ilerde balık tozu, balık gübresi ve balık konservesi fabrikaları da kuracaksınız.” der.
*Böyle bir öngörünün önünde bize de hürmetle eğilmek düşer…
11 TON KAPASİTELİ DENİZ MOTORU YAPTILAR
*Hürrem öğretmen, birtakım şahısların kollarını olmadığını görür, bunun nedeninin ise dinamit ile yapılan balık avının olduğunu öğrenir. Okulda balıkçılardan da vakit zaman ders alınır. Kiralanan gemilerle öğrencilere pratik balıkçılık dersleri verilir. Hürrem öğretmen hem kendisi öğrenir, hem de öğretir.
*Geleneksel bilgilerle ve ilkel sistemlerle balıkçılık yapan Doğu Karadeniz halkına da bilimsel formüllerle balıkçılık yapması öğretilerek, ülke iktisadına büyük katkı sağlanır.
*1944 yılına gelindiğinde Beşikdüzü Köy Enstitüsü öğrencileri kendi işliklerinde 11 ton kapasiteli bir deniz motoru yapmayı başarırlar. Deniz motorunun ismi ise “Tonguç” olur.
*1945 yılına kadar Beşikdüzü Köy Enstitüsü işliklerinde; iki balıkçı motoru, bir nakliye motoru, on sekiz tane kayık, iki hamsi ığrıbı, bir palamut gırgırı, otuz kalkan ağı ile Karadeniz’in en güçlü balık işletmesi kurulmuştur. Konserve sanayisinin temelleri de birinci burada atılmıştır.
DENİZ KIYISINDAKİ TEK KÖY ENSTİTÜSÜ
*Beşikdüzü Köy Enstitüsü bölge halkının çağdaş tarım, hayvancılık, balıkçılık, dokuma ve demircilik alanlarında eğitilmesini de sağlamıştır.
*Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’ne; Trabzon, Gümüşhane, Ordu, Artvin, Giresun, Ordu, Rize ve Hopa’dan öğrenci alınmıştır.
*Beşikdüzü Köy Enstitüsü kurulan birinci 14 Köy Enstitüsü içinde yer almıştır.
*Deniz kıyısında bulunan tek Köy Enstitüsü Beşikdüzü’dür.
“AHIRLARI YIKTIK, YURT YAPIYORUZ” KELAMLARI REAKSİYON ÇEKMİŞTİ
2018 yılında Trabzon Beşikdüzü Köy Enstitüsü’nün binaları yıkılıp yerine KYK yurdu yapılmasını, AKP’li Beşikdüzü Belediye Lideri Orhan Bıçakçıoğlu “Ahırları yıktık, yurt yapıyoruz” diye duyurmuştu.
Bu kelamları hatırlatan Yıldırım Kaya, kelamlarını şöyle sonlandırdı:
“Bundan 82 sene evvel, resmi kuruluştan öncesini de sayarsak 85 yıl evvel o koşullarda yapılanları AKP iktidarı bugünkü koşullarda yapamıyor. “Bir mühür, bir rektör” anlayışıyla her ile kurduğu, ismi dışında üniversite olmayan yapılar var. Kurduğu bu “üniversitelerin” ne Türkiye’de, ne de dünyada esamesi okunmuyor. İşte bu yüzden Köy Enstitülerinde verilen eğitim kıymetlidir. İşte bu yüzden Köy Enstitülerinin mirasına sahip çıkıyoruz. İşte bu yüzden “laik, demokratik, bilimsel ve kamusal” eğitim diyoruz.”