Çocuk Nefroloji Uzmanı Doç. Dr. His Övünç Hacıhamdioğlu, çocuklarda hipertansiyona sebep olan faktörler ve ailelerin dikkat etmesi gereken mevzular hakkında kıymetli açıklamalarda bulundu.
Hacıhamdioğlu, fazla kilo ve obezite görülme sıklığındaki artış, beslenme alışkanlıklarının değişmesi, pandemi ve dijitalleşen dünyanın tesiri ile hareketsiz bir hayatın benimsenmesinin yetişkinleri olduğu kadar çocukları da etkilediğinin altını çizdi.
Toplumda geç yetişkin hastalığı olarak bilinen hipertansiyonun sanılanın bilakis çok daha erken yaşlarda ortaya çıkabildiğini işaret eden Doç. Dr. Hacıhamdioğlu, “Çocuklarda son yıllarda sıklığı artan hipertansiyon, toplumumuzda kıymetli bir sıhhat sorunu haline gelmeye başladı” diye konuştu.
TOPLUMUMUZDAKİ GENETİK EĞİLİM GÖZ ARKASI EDİLMEMELİ
Türkiye’de her 3 şahıstan birinin hipertansiyon hastası olduğunu belirten Doç. Dr. His Övünç Hacıhamdioğlu, bu yüksek oranın hastalığın genetik transferi konusunda da çok değerli bir faktör olduğunu söyledi.
Hacıhamdioğlu, “Yüksek tansiyonu olan bir ebeveyn, bir gen yoluyla çocuğuna bu hastalığı geçirebilir ve bu kişinin hipertansiyon geliştirme riskini yükseltebilir. Hipertansiyon doğal bir seçilime uğramadığı için toplumda genetik eğilimli birey sayısının artması olağan lakin önüne geçilmesi gereken bir süreçtir. Hasebiyle, çocukluk yaş kümesinde erken teşhis hayli önemlidir” açıklamasında bulundu.
ÇOCUKLARDA TANSİYON ÖLÇÜMÜNÜ İHMAL ETMEYİN
3 yaşını doldurmuş tüm çocuklara sıhhat denetimleri sırasında tansiyon ölçümü yapılmasının çok değerli olduğunu lisana getiren Doç. Dr. His Övünç Hacıhamdioğlu, bunun sebebini şöyle anlattı:
“Özellikle kan bağı olan akrabalarında hipertansiyon, diyabet, kan yağları ile ilgili bir sorun, inme, kalp krizi, damar tıkanıklığı, ailevi böbrek ve hormon hastalıkları olan çocukların yakınma gelişmesini beklemeden kolay tansiyon ölçümü ile taranmaları hayli kıymetlidir. Çocuklardaki kıymetli avantaj, hipertansiyonun yaptığı hasar bulgularının kan basıncı olağana gelince geri dönebilme talihidir. Münasebetiyle, çocukluk yaş kümesinde erken teşhis epeyce ehemmiyet kazanmaktadır.”
Doç. Dr. Hacıhamdioğlu, 3 yaşından evvel tansiyon ölçümü önerilen durumlar ile ilgili ise şunları söyledi:
“Çocuk hastanın doğuştan gelen kalp ya da böbrek hastalığı, prematüre doğum, organ transplantasyonu, kanser, kan basıncını yükseltebilen kronik ilaç kullanımı üzere bir durum varsa 3 yaşından evvel de rutin denetimlerde tansiyon ölçümü önerilir.”
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Kronik bir hastalık olan hipertansiyonun belirtilerinin epey geniş bir yelpazede olduğunu vurgulayan Doç. Dr. His Övünç Hacıhamdioğlu, bir kısım yakınmaların aileler tarafından hipertansiyon ile bağdaştırılamayacağına dikkat çekti.
Doç. Dr. Hacıhamdioğlu, hipertansiyon belirtileriyle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Geceleri uyanıp idrara gitmek, uç organlarda (el, ayak gibi) soğukluk, yürüme sırasında kalça ya da bacaktaki bir ağrıdan ötürü aksama, çarpıntı, terleme, ateş basması hissi, solukluk, birdenbire yüzde kızarıklık, çabuk yorulma, halsizlik, baş ağrısı, burun kanaması, baş dönmesi, görme alan değişikleri, şuur kaybı, bayılma, ders performansında düşme, derin soluk alıp verme gereksinimi ya da göğüs ağrısı, hipertansiyona bağlı yakınmalar olabilir.”
TUZ TÜKETİMİ EN AZA İNDİRİLMELİ
Korunma hedefli yapılabileceklere yalnızca çocukların değil, çocukların da motive olması açısından ailenin de ahenk sağlaması gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Hacıhamdioğlu, değiştirilebilecek alışkanlıklar hakkında şunları söyledi:
“Tuz tüketiminin kısıtlanması alınacak en değerli tedbirlerin başında gelmektedir. Ekmek, zeytin, peynir, turşu, salça, işlenmiş et eserleri genel olarak yüksek tuz içeren eserlerdir. Bunların tuzsuz olanları tercih edilebilir ya da alternatif yiyecekler tüketilmelidir. Bedenimiz tadını tuzlu olarak almadığınız yiyeceklerdeki tuzu bile organizmamıza alma eğilimindedir. Mümkün olduğu kadar hem kendimizin hem çocuklarımızın damak tadını ‘fast food’ olarak isimlendirilen tuz oranı epey yüksek olabilen besinlerden muhafazamız gerekmektedir.”
ALIŞKANLIKLARINIZI DEĞİŞTİRİN
Hipertansiyondan korunmak için ömür biçiminin, alışkanlıkların çok kıymetli olduğunu belirten Doç. Dr. Hacıhamdioğlu, “Sebze ve meyve yüklü beslenme tertibine geçmek, kafein, güç içeceği, gazlı – şekerli içeceklerin kullanımını kısıtlamak, doymuş yağları (hayvansal yağları) azaltmak, hareketli hayatı benimsemek, fizikî aktiviteyi artırmak, sigara maruziyetinden uzak kalmak (çocuklar için pasif içici pozisyonunu engellemek), bilgisayar, televizyon karşısındaki vakti 2 saat ile sınırlamak sağlıklı olma halini ileri taşıyacak faktörlerdir” diyerek kelamlarını sonlandırdı.