Ziyan eden süt üreticisini korumak gayesiyle çiğ süte yapılan artırımlar üreticiye yaramadığı üzere vatandaşı da artırıma boğdu.
Üreticinin beklentisini karşılamayan çiğ süt artırımı sonrası marketlerde bir litre süt 21 liraya, bir kilo peynir ise 100 liraya fırladı.
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine nazaran, 15 Mayıs’tan itibaren geçerli olan çiğ süt artırımı, bu eserlerin perakende fiyatlarında yaklaşık yüzde 30’luk artırıma neden oldu.
Vatandaş süt fiyatlarının 10 liraya dayanmasını bile sindirememişken, 5 ay içinde bir litre süt 20 lirayı aşmış oldu.
EN UCUZU 16 LİRA
Ülke genelinde bilinen, yaygın markalı en ucuz bir litre sütün fiyatı 15,99 liradan başlayıp, 17,99-19,99 ve 20,99 TL’ye kadar çıkarken; 800 gramlık beyaz peynirler 60-85 lira aralığında, bir kiloluk beyaz peynirler ise 80-90 liradan satılıyor. Birtakım markaların bir kiloluk kaşar peynirleri ise 100 lirayı aşmış durumda.
Tereyağı ve yoğurt fiyatlarının geldiği düzey de dikkat çekiyor.
250 gram tereyağları 16-18 TL aralığında değişirken; son artırım öncesi 35 lira olan iki kiloluk yoğurtlar 45 liradan başlayıp 52 liraya kadar çıkıyor. Bir kiloluk yoğurtlar bile 20-27 TL aralığında değişiyor.
5 AYDA YÜZDE 100’Ü AŞKIN ARTIRIM
Bir litre sütün 10 lirayı aşması, 2021 Aralık’ta üreticinin sattığı çiğ süt fiyatlarına yapılan artışlarla olmuştu. Aralık ayında iki defa zamlanan süt fiyatları, bir litre sütün evvel 10 liraya sonra 14 liraya kadar çıkmasına yol açmıştı.
Perakende süt ve süt eserleri fiyatlarına nisan sonu, mayıs başı prestijiyle bir artırım daha gelmişti. Süt üreticisinin litresini 8 liraya mal ettiği bir litre sütü 5,70 TL’den ziyanına sattığı mayıs başında, marketlerdeki bir litre sütün fiyatı 16 liraya çıkmıştı.
Aralık ayında litresi 10 liraya dayanan sütler, son 5 ayda yüzde 70’i aşkın artırımla 20 lirayı aşmış oldu.
ÜRETİCİYE YARAMADI, TÜKETİCİYİ VURDU
Vatandaşı bu artırımlara boğan kelam konusu çiğ süt artırımları ise, üreticinin beklentisi karşılamıyor.
Bir litre sütü yaklaşık 8 liraya mal eden fakat 5,70 TL’den satan üreticilerin ziyanını karşılamak için Ulusal Süt Kurulu (USK) çiğ süt referans fiyatlarını 7,50 TL’ye çıkardı. Lakin maliyetini karşılamayan bu fiyatlar karşısında üretici, ziyanı her geçen gün büyüdüğü için hayvanlarını kısma gönderiyor. Bu durumun ilerleyen periyotta hem süt hem ette büyük krize yol açması bekleniyor.