GÜZEL Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, denetimden çıkan kira fiyatlarına karşı yurttaşların korunması için TBMM Başkanlığına araştırma önergesi verdi. Önerge AKP ve MHP’li vekillerin oylarıyla reddedildi.
DÜZGÜN Parti, TBMM Genel Kurulu’nda kiracıların kira ödeme zorluğu karşısındaki mağduriyetlerinin giderilmesi gayesiyle Meclis araştırması önergesi verdi.
YOKUŞ: 2014 YILINDA MESKEN SAHİBİ OLMA ORANI YÜZDE 61 İKEN 2020 YILINDA YÜZDE 58’E GERİLEMİŞTİR
ÂLÂ Parti’nin kelam konusu araştırma önergesinin gündeme alınması ile ilgili teklifinin görüşmeleri sırasında, önergenin münasebetini açıklayan Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, şunları söyledi:
- Anayasamıza nazaran barınma hakkı, kamusal bir haktır. Anayasamız; ‘Herkes, temel insani gereksinimlerini karşılayabilecek, insan haysiyetine yakışır bir biçimde, konut ve barınma hakkına sahiptir’ diyor. Bilindiği üzere Türkiye’de her geçen yıl, mesken sahibi olma oranı düşüyor. Örneğin 2014 yılında mesken sahibi olma oranı yüzde 61 iken 2020 yılında yüzde 58’e gerilemiştir.
- TÜİK İnşaat Maliyet Endeksi bilgilerine nazaran 2020-2021 Mart ayları ortasında inşaat sarfiyatlarında yüzde 32 artış olurken 2021-2022 Mart ayları ortasında yani son bir yılda artış 3 kat artmış ve yüzde 102’ye ulaşmıştır. İnşaat gereçlerindeki bu fahiş artışlar kira fiyatlarını tetiklemektedir.
- Başta İstanbul ve Ankara üzere metropol kentlerimiz olmak üzere, bir yılda kira artışları yüzde 100’ün üzerine çıkmıştır; bu oran İstanbul’da yüzde 112’yi, Ankara’da ise yüzde 107’yi geçmiştir. TÜİK datalarına nazaran, ülkemizde kirada oturan vatandaşlarımızın oranı yüzde 42’dir.
“HANGİ PERSONEL AYLIK 14 BİN LİRA, 28 BİN LİRA- KİRA ÖDER ÜZERE KONUTUNUN PARASINI ÖDEYECEK”
Yokuş, büyükşehirlerde meskenlerin açık arttırmayla kiraya verildiğine dikkat çekerek, kira artış fiyatlarının denetimden çıktığını belirtti. Yokuş şöyle konuştu:
- Türkiye tarihinde bir birinci yaşanıyor. İstanbul üzere büyükşehirlerde meskenler açık artırmayla kiraya verilmeye başlanmıştır. Bununla birlikte, mesken arayan kiracıları bir ortaya toplayarak kiracı seçme adabıyla konutları kiralamaya çalışan emlakçı ve mesken sahipleri de türemiştir. Yeniden, birtakım konut sahipleri tahliye için kiracılara boş kâğıtlar imzalatırken ‘ya kirayı artır ya da çık’ baskısı yapanların sayısı her geçen gün artmıştır. Kira fiyat artışları artık denetimden çıkmıştır. Yüksek kira talepleri kiracıları evsiz bırakma noktasına getirmiştir. Konut sahibi ve kiracı hengameleri başlamıştır. Tüm bu yaşanan aksiliklerin sebebi, Hükûmetin konut kiralama ve satışını büsbütün hür piyasanın insafına bırakmış olmasıdır. Birçok vilayette orta hâlli bir dairenin kirası bile taban fiyatın üstüne çıkmıştır.
- Siyasi iktidar, meskeni olmayana, 2 milyon liraya kadar yüzde 0,99 faizle on yıllık ödemeli kredi vereceğini müjdeliyor. Yeniden 1 milyon liraya yüzde 0,99 faizle on yıllığına konut sahibi olmalarını salık veriyor. Soruyorum size: Hangi memur, hangi emekli, hangi personel, hangi dar ve sabit gelirli -aylık 14 bin lira, 28 bin lira- kira öder üzere konutunun parasını ödeyecek?
KENANOĞLU: KESİNLİKLE BİR ÜST HUDUT BELİRLENEBİLİR ZİRA BUNLAR MESKEN SAHİPLERİNİN İNSAFINA BIRAKILACAK DURUMDA DEĞİL
HDP Kümesi ismine konuşan İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu da şunları söyledi:
- Sorunun kaynağı konut sahipleri de değildir, sorunun kaynağı kiracılar da değildir; sorunun kendisi, ülkedeki iktisat, enflasyon, maliyet artışları ve buradan kaynaklı olarak da gelinen sonucun ta kendisidir. Bunları aşmak gerekiyor ancak bu hususta yapılan açıklamalar, örneğin en son Cumhurbaşkanının yaptığı açıklama -dar gelirlilere 0,99 faizle kredi mevzusu- hiçbir dar gelirlinin işine yaramadığı üzere, tam bilakis, müteahhitlerin elini ovuşturmasına sebep oldu ve konut fiyatlarının artmasına da sebebiyet verdi yani konut fiyatlarında yüzde 50’ye yakın bir artış meydana geldi. Doğal, bu artışların tamamı kiracıları da kapsıyor fakat bunlara tahlil üretmek gerekiyor. Doğal, tahlil noktasında teklifler var yani uzmanların teklifleri var, bunları dikkate almak gerekiyor. Bir kez, sahiden bu kadar yüksek enflasyonun ve bu kadar yüksek kira artışının olduğu bir yerde kesinlikle üst hudut, limit belirlenmeli. Bu limit, çeşitli kriterlere nazaran belirlenir.
- Olağan, dünyanın çeşitli ülkelerinde, yüksek enflasyon uygulanan ülkelerde bunun örnekleri var, bunlar araştırılabilir ve kesinlikle bir üst hudut belirlenebilir zira bunlar mesken sahiplerinin insafına bırakılacak durumda değil.
ERBAY: KENDİ VATANDAŞIMIZ KONUT BULAMAZKEN SİZ GİDİYORSUNUZ, YURT DIŞINDA BİZİM ÜLKEMİZİ PAZARLAYACAK ŞİRKETLERİ DESTEKLİYORSUNUZ
CHP Kümesi ismine konuşan Muğla Milletvekili Burak Erbay ise şunları söyledi:
- Ülkenin ekonomik durumu malum; açlık sonunun altında yaşayan yaklaşık 26 milyon insan var, yoksulluk sonunun altında yaşayan 51 milyon insanımız var ve istatistiklere nazaran de yüzde 30 civarı insanımız kirada oturmakta. Açıklanan sayılara nazaran de -ne hikmetse- mayıs ayı kira artış oranı yüzde 34,46 fakat dal temsilcilerinin açıklamalarına baktığımızda, bu oran yüzde 50’leri ve yüzde 100’leri bulmakta. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırma Merkezinin yaptığı araştırmaya nazaran de yıllık kira artış oranı İstanbul’da yüzde 112, Ankara’da ise yüzde 106.
- Artık, bunların sonucunda ne oluyor? Doğal ki beşerler kiralarını ödeyemiyorlar, önemli türel problemlerle karşılaşıyorlar… Pekala, siz bunu çözmek yerine ne yapıyorsunuz, biliyor musunuz? Cumhurbaşkanlığının Ahlat’taki kışlık sarayının yanına bakanlar için 151 milyon liraya 9 tane lüks konut yapıyorsunuz. İşte, anlayışınız maalesef bu, bunun kahrını da vatandaş çekmek zorunda kalıyor…Bir gece, Cumhurbaşkanının kararıyla, yurt dışında ülkenin topraklarını, gayrimenkullerini pazarlayan şirketleri destekleme kararı alıyorsunuz. Kendi vatandaşımız konut bulamazken siz gidiyorsunuz, yurt dışında bizim ülkemizi pazarlayacak şirketleri destekliyorsunuz.
TAN: 2012 YILINDA KONUT SAHİPLİĞİ ORANI YÜZDE 36 İKEN ŞU ANDA BU YIL YÜZDE 69 DÜZEYİNE ÇIKMIŞTIR
AKP kümesi ismine kelam alan Kütahya Milletvekili Ahmet Tan ise şunları söyledi:
- Vatandaşlarımızın maruz kaldığı sorunları biliyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın da söz ettiği üzere iktisat programımızın birinci ayağı, dünyanın birinci 10 iktisadı ortasına girmekten vazgeçmemektir. İkinci kademe istihdamdır, üçüncü olarak da bir yandan fiyat artışlarını denetim altına alarak öbür yandan geliri yükseltmektir. Bu ortada istatistiki bir bilgi vereyim: 2012 yılında mesken sahipliği oranı yüzde 36 iken şu anda bu yıl yüzde 69 düzeyine çıkmıştır.