Eczacıbaşı Holding, kuruluşunun 80’inci yılını kutluyor. 46 kuruluşu, 39 üretim tesisi ile 120’den fazla ülkede faaliyet gösteren, yalnızca Türkiye’de değil 3 kıtada yaptığı üretimle 12 bin şahsa iş imkanı sağlayan Eczacıbaşı’nın bu yılki yatırım bütçesi 250 milyon avronun üzerinde. 2022’yi 150 milyon avro gelirle kapatmayı hedefleyen holding, 1.500 şahsa daha iş imkanı sağlayacak. Geçtiğimiz günlerde topluluğa bağlı VitrA Karo’nun, Bozüyük’te büyük ebatlı porselen karo üretimi yapan yeni tesis devreye alındı. Yılda 30 milyon avro ihracat yapması hedeflenen tesisin açılışı öncesinde Eczacıbaşı Holding İdare Şurası Lideri Bülent Eczacıbaşı, topluluğun yeni gayeleri ve dünyada yaşanan ekonomik gelişmeler hakkında kıymetli açıklamalarda bulundu.
YATIRIM İŞTAHIMIZ VAR
İktisatta yaşanan dalgalanma yatırım iştahınızı etkiledi mi?
İktisatta her vakitler sıkıntılar olabilir. Biz sanayiciyiz. Bu şartlar daima aşılır diye düşünüyorum. Geçmişte de o denli oldu. Moralimizi bozmadan yatırımlara planladığımız üzere devam ediyoruz. Yatırım iştahımız sürüyor. Yatırımları ivmelendiren faktörler, talep artışı, teknolojinin yenilenmesi, yeni pazarların doğuşu üzere kolay kolay önüne geçilmeyen mevzular oluyor. Yatırımı ertelemenin maliyeti daha yüksek. Şu anda yatırım maliyeleri yüksek olabilir. Lakin alternatifiyle hesaplandığında yatırımı ertelemenin uzun vadede ziyanı çok daha büyük. O nedenle en güç devirlerde bile yatırımların devam ettiğini görüyoruz.
FİYATLAR DENGELENİR
Artan döviz kuru ve enflasyonu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Evet kur artışı vs. oluyor. Fakat fiyatlar da bir biçimde kendini ayarlıyor. Talep artışı nedeniyle yeni üretim kapasitesine muhtaçlık duyan işlerde yatırımı erteleyemiyorsunuz. Yatırımlar talebe uygun formda devam edecek. Meseleler vardır ve her vakit olmuştur. Bunlar vakit içinde kendi kendini istikrarlar. Yatırımlar durdurulmaz. Yatırımı durdurmanın maliyeti her vakit daha fazladır. Zorluklar da kesinlikle göğüslenir. Kurlara, maliyet artışına vs. tahlil bulunur ve bir halde o yatırım yapılır. Aksi durumda çark değişir ve onun maliyeti her yıl fazlalaşır.
Yeni yatırımlar olacak mı?
Yeni yatırımlar kesinlikle olacak. Kaç yıldır iş hayatının içindeyim. Hangi noktada ileri baksanız kesinlikle yatırım yapmamak için neden bulursunuz. Ya döviz artıyordur ya talep düşüyordur ya şu var ya bu var. Lakin girişimciyseniz, bölümünüzdeki argümanınızı sürdürecekseniz, talebe ayak uyduracaksanız, rekabeti karşılayacaksanız yatırımı yaparsınız. Meseleleri önemsersiniz lakin kesinlikle bir deva bulursunuz. Zati deva bulunmazsa o bölüm yok olur. Siz bulamazsanız rakibiniz de bulamaz. Bu türlü bir şey olamayacağına nazaran ve dal yaşayacaksa pazardakiler ortasında en düzgünlerden olmak için bunları çözeceksiniz. Öteki devası yok.
YURT DIŞINDA ŞİRKET BAKIYORUZ
Yurt dışında yeni yatırımınız var mı?
Fas’ta paklık kağıdı alanında bir yatırım yaptık. Fas pazar açısından cazip olduğu için bu ülkede yatırım yaptık. Yeni bir üretim tesisi. Kazablanka’ya yakın bir coğrafyada. Fas yatırımını oturttuktan sonra Afrika kıtasında neler yapabiliriz diye bakabiliriz.
İnorganik bir büyüme, yeni bir şirket satın alması olabilir mi?
Yurt dışında baktığımız, araştırdığımız şirketler var. Bir şirket bulduğumuzda, o şirketin aşikâr bir potansiyeli olmasını isteriz. O vakit da onun fiyatı insanı yanılgı yapmak durumuna sevk edebiliyor. Yurt dışında şirket satın almanın bu türlü sıkıntı bir tarafı var. Kârlı hale getirilemeyecek şirketlerin de bir riski var. Yönetenler, kuranlar başarılı olamadıysa bunun bir nedeni olması lazım. O şirketi sahibi niçin satıyor, sen nasıl kara geçireceksin diye net bir formda planlaman lazım. Yurt dışında şirket almak için planlamadan, araştırmadan hareket ettiğinizde o maliyeti bir daha karşılayamıyorsunuz. Fazla para ödüyorsunuz. Ondan sonra o şirketin karşılığını veremiyorsunuz. Alırken çok dikkatli olmanız lazım, fiyatını çok uygun biçmeniz lazım.
Seramik alanında büyümeye devam
Topluluk olarak muhakkak bir büyüme alanınız olacak mı?
Seramik alanında büyümemiz devam edecek. Bunu hem yurt içinde hem de yurt dışında devam ettireceğiz. Yurt içi piyasalar bizim için çok değerli. Türkiye’deki liderliğimizi hiçbir şeye feda edemeyiz. Bizim için iç pazar kendi evimizdir ve her şeyden önceliklidir. Bunun yanında ihracat da bizim için çok değerli ve satışlarımız içindeki hissesi çok çok yüksek. O pazarlarda markamızı tanıtmak, marka kimliği netleştirmek ve VitrA’nın bu alanda dünyanın en kıymetli markalardan biri olması için pazarlama çalışmaları yapmak ve beraberinde üretimi de hiç aksatmamak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Rusya’da çok fazla belirsizlik var
Avrupalı pek çok firma Rusya’dan çekildi. Siz daha faal bir formda yönlenmeyi düşünür müsünüz?
Rusya konusunda fazla belirsizlikler var. Bizim orada iki tane tesisimiz bulunuyor. O tesislerin geleceği ne olacak, iş hacmi nasıl gelişecek göreceğiz. Şu anda bir sıkıntımız yok. Ancak işin bir de politik bir tarafı var. Türkiye’de bir Türk kuruluşu Rusya’da yatırım yapmalı mı yapmamalı mı etik açıdan, politik açıdan yanlışsız mu değil mi. Politik riskler her vakit var. Dünyanın her yerinde var. Hiç varsayım etmediğiniz anda karşınıza çıkıyor. Suriye’de savaş çıkmadan evvel neredeyse büyük bir yatırım için düğmeye basmak üzereydik. Çok da ümitli olduğumuz bir seramik yatırımıydı çok da güçlü bir ortak ile yapacaktık. Eğrisi doğrusuna denk geldi geciktik o ortada da savaş başladı.
ENFLASYON DÜNYANIN SORUNU
Dünyadaki genel ekonomik konjonktür hakkında neler söylemek istersiniz?
Dünyada enflasyon tasası öne çıkıyor. Birçok insan için sürpriz oldu. Lakin kimi gözlemciler de bunun sürpriz olmadığını söylüyor. Ortada bir gerçek var, dünyada enflasyon var. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bunu öngöremediğine dair tenkitler de yükseliyor. Özetle dünyanın gündeminde yüksek enflasyon var. Dünyanın çoktan unuttuğu bir mevzuyla tekrar karşılaşıyoruz. Bu durumun yanında lojistik problemler da var.
Müdebbir tüccar üzere davranılmalı
2023 seçim yılı? Nelere dikkat edilmeli?
Her zamanki üzere dikkatli olup işleri uygun yönetmek lazım. Müdebbir (Tedbirini alan) tüccar üzere davranmak lazım.
Çalıştığınız ülkede Türkiye algısı nasıl?
Biz bir sorun görmüyoruz müşterilerimizde İlgilerimiz pek âlâ ticari bağlantılarımız güzel. Herkes bu zorlukların nasıl aşılacağına bakıyor. Biz Türkiye olarak en azından bizim kuruluşlarımızın bir dezavantaj yaşadığını düşünmüyorum. En azından bir Türk kuruluş olmanın getirdiği bir dezavantajı yaşamıyoruz.