ABD askerlerinin Ağustos 2021’de geri çekilmesiyle Afganistan’da idaresi ele geçiren Taliban’ın bayanlar üzerindeki baskısı ve Afgan kültürünü yok etme eforları sürüyor.
Taliban son olarak, yeni bir kararnameyle bayanların yüzlerini kapatması için burka giymesini mecburî hale getirdi. Kelam konusu duruma ait Afgan-Amerikan akademisyen Dr. Bahar Jalali ve Afgan Ulusal Tekvando Kadrosu sportmeni ve bayan hakları aktivisti Marzieh Hamidi, Cumhuriyet’in sorularını yanıtladı. Birden fazla Afgan’ın Taliban’ı reddettiğini anlatan Dr. Jalali, “Bunun birinci nedeni, sayısız pak Afgan’ı öldüren ve diğerlerine azap eden teröristler olmaları. İkincisi, Taliban’ın Afgan olmaması. Rütbelerinin ezici çoğunluğu Pakistan’da doğup büyüdü” dedi.
Afganistan’da mecburî örtünmenin 1959’da kaldırıldığını belirten Jalali, “Burka, kırsal bölgelerde giyilirdi. Üstelik isteğe bağlıydı. Taliban kendisine ‘Afganistan İslam Emirliği’ diyor, lakin Afgan bayanlarını İslam altındaki haklarından yoksun bırakıyor. Bayan haklarını savunduklarını iddia eden ülkelerden Afgan bayanları ismine seslerini yükseltmelerini bekliyorum” diye konuştu. Milletlerarası toplumda Taliban’ı legalleştirme uğraşları olduğunu kaydeden Jalali, “Türkiye Taliban’ı neden Antalya Diplomasi Forumu’na davet etti? Taliban’a üst seviye platformlarda bu tıp fırsatların verildiğini görmek üzücü. Terör rejimini olağanlaştırıyor. Öbür ülkeler de Taliban’ı misal toplantılara davet etti. Taliban ile yapılan toplantılar medya olmadan, özel olarak da yapılabilir. Unutmayın bugün Afganistan, dünyada kız çocuklarının eğitim hakkının yasaklandığı tek ülke. Her ülkenin kültürel mirası tıpkı vakitte dünya mirasının bir kesimidir. Taliban, 1990’larda Afganistan’ın Bamiyan kentindeki Buda heykellerini yıktığında, tüm dünya sıkıntıdan çıkmıştı. Bugün dünya, yaşananları umursamıyor” tabirlerini kullandı.
“GÖRMEZDEN GELİNDİLER”
Şu anda Paris’te yaşayan ve 2024 Olimpiyatlarına hazırlanan Marzieh Hamidi Afganistan’dan 24 Kasım’da ayrıldığını anlatarak “Ülkem artık Taliban’ın elinde. Afganistan’da yaşayan bayanlarla konuşuyorum. Bilinmeyen bir geleceğin acısını çekiyorlar. Eğitimden mahrumlar ve gayelerine ulaşamıyorlar. Afganistan’ın işgalinden bu yana verilen çabada en büyük eksiklik eli boş bırakılan kadınlardı. Tüm dünya onlara hem sırtını döndü hem de uğraşlarını görmezden geldi” dedi. Milletlerarası kamuoyuna davette bulunan Hamidi, “Bütün dünya Taliban’la savaşmalı. Bugün Afganistan’ı inançsız hale getirirler, yarın öteki ülkeleri. Bu savaş tüm dünyayı sarsacak” sözlerini kullandı.
“BURKA BİZİM DEĞİL”
Burkanın Afgan kültürünün bir modülü olmadığını söyleyen Hamidi, “Burka, Taliban kültürününe ilişkin acımasız bir tesettürdür. Bayanların kafese hapsedildiğinin ve ömür haklarının ellerinden alındığının delilidir. Memleketler arası topluluğa, ABD’ye, bu durumu ülkeme getiren ve Afgan bayanlarını yalnız bırakan tüm ülkelere kızgınım!” diye konuştu.