Prof. Dr. Osman Bektaş, denizin içinde, dolgu alan üzerine yapılan Rize-Artvin Havalimanı’nın tabanıyla ilgili önemli dert uyandıran raporları ortaya çıkardı. Bektaş, “Trabzon Stadyumu ve kent hastanesinin yapıldığı Akyazı dolgusu ve Or-Gi havalimanındaki kusurların birebiri burda da yapılmış. Sondajlar gereğince derine inmemiş, Sondajların bir kısmı denizel kumun içinde askıda kalmış. Münasebetiyle havalimanı emsalleri üzere sistemsiz oturmaya mahkumdur.”
Rize-Artvin Havalimanı Cumartesi günü açıldı. Birinci inişi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’i taşıyan uçak yaptı.
AKP iktidarının beğenilen müteahhitlerinden Cengiz İnşaat, Aga Güç, ASL tarafından 4.4 milyar liraya inşa edilen ve 36 metrelik çay bardağı formlu kulesiyle lanse edilen havalimanının tabanıyla ilgili çarpıcı bir sav ortaya atıldı.
Havalimanının inşa edildiği dolgu alanının sondaj çalışmalarıyla ilgili detaylı dokümanlara ulaşan Prof. Dr. Osman Bektaş, en az 100 metre olması gereken sondaj derinliğinin, 45 metre yapıldığını ortaya çıkardı.
Bunun ne manaya geldiğini, havalimanı inşaatını başından beri yakından takip eden Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin duayen öğretim üyelerinden emekli, jeoloji uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş SÖZCÜ’ye anlattı:
“OR-Gİ VE TRABZON’DA DOLGULAR ÇÖKÜYOR”
“Şu anda Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Sentinel uydu datalarına nazaran Ordu-Giresun Havalimanı ve Trabzon havalimanlarının deniz tarafı çöküyor, kara tarafı yükseliyor. Trabzon’da 40 bin kişilik stadyumun yapıldığı ve kent hastanesi inşaatının başladığı Akyazı dolgusunda da durum tıpkı. Buralarda yerdeki oturmalar devam ediyor vakitle üst yapıya daha çok hasar verecek.
Bu emsaller ortadayken, elbette tıpkı tekniklerle yapılan dolgu üzerine inşaa edilen Rize-Artvin Havalimanı’nın da bunlara misal bir davranış göstermesi çok doğaldır.
Bu tespiti bilimsel olarak yaptığımıza nazaran, bu memleketler arası havalimanında gerekli tedbirleri almamız, uçuş güvenliğini temin etmemiz lazım.”
“GİZLİ SAKLI YAPILIYOR”
“Dünyada tüm dolgu alanlarıyla ilgili datalara internet ortamında ulaşabiliyoruz. Lakin Türkiye’de bu işler maalesef daima bilinmeyen gizli yapılıyor. Ben dolgu yapılırken uygulanan sondajlarla ilgili kesitleri gösteren raporları özel gayretimle, ilgilerimi kullanarak elde ettim.”
“AKYAZI’DAKİ KUSUR BURDA DA YAPILDI”
“Dolguda en değerli sorun ayrıntı jeolojik çalışmadır. Trabzon Stadyumu ve kent hastanesi inşaatının başladığı Akyazı dolgu alanında yapılan kusurun birebiri burada yapılmış.
Nedir o kusur: sığ sondaj… Yani 45 metreyi geçmeyen sondaj. Akyazı’da daha da sığ. 25-30 metrelik sondajlar yapıldı. Burada da en fazla 40 metrelik sondaj yapılmış…. Sondajların bir kısmı denizel kumun içinde kalmış. Kum içinde kalan sondajların en az 100 metre devam etmesi gerekirdi.
İşte sondaj kesitlerde görünüyor. Sondajlar askıda kalmış. Halbuki bunlar daha derine inip oturmaya müsait kayaçların kalınlığı daha yanlışsız hesaplanıp, oturma sorunları daha hakikat yapılabilirdi. Toplam 31 sondaj yapılmış. Sondaj sayısı kâfi lakin sondaj derinliği yetersizdir. En büyük sorun bu.”
SONDAJLAR ASKIDA KALMIŞ Prof. Dr. Osman Bektaş: “En derini 45 metre olan sığ sondajların bazıları denizel kumları (şekilde ikinci katman ) geçerek taban kayaçlarına ulaşamamıştır. Bu nedenle dolgu altındaki suya doygun çökellerin kalınlıkları ve bunların oturma varsayımları aldatıcı olabilir.”
“EMSALLERİ ÜZERE SİSTEMSİZ OTURMAYA MAHKUM”
“Bu durumda sağlıklı bir oturma iddiası yapılamaz. Yapabilmek için bu sondajların en az 100 metre devam etmesi gerekirdi. Rize-Artvin Havalimanı, öteki emsalleri üzere sistemsiz oturmaya mahkumdur.”
Prof. Dr. Bektaş: “Denizaltı faylarının oluşturduğu çukur ve sırt biçimindeki topoğrafya üzerine çökelmiş suya doygun kil, silt ve kumların kalınlıkları farklı olduğundan vakitle üstteki dolgunun ve pistin oturması da farklı olacaktır.”
“İKİNCİ FAZ ÖNLENEMEZ”
“Kısa bir vakit aralığında uygulanan ön yükleme ( sıkıştırma) tekniği birinci faz oturmaları kısmen önler. Sığ sondajlarla kalınlığı tam olarak saptanmayan killi kumun vakit içerisindeki ikinci faz ve toplam oturmalari önlenemez.”
VAKİT GÖSTERECEK
“Dolgu alana yapılan Rize-Artvin Havalimanın’nda, emsal olan Ordu-Giresun ya da Trabzon havalimanlarında yaşanan olaylar burada da yaşanabilir. Vakit bize gösterecek.
Peşin bir şey söylemek mümkün değil… Dünyada da “Hiçbir dolgu oturmuyor, üstü deforme olmuyor, üstündeki yapı çok sağlamdır, can güvenliği vardır, uçuşlar tehlikede değildir” diyemiyoruz.
Kesinlikle surette diyoruz ki, “Bu dolguların daima izlenmesi lazım”.
“KONUŞANA 4 YIL VERİYORLAR ANCAK KORKMUYORUM”
“Yanlışlar varsa bunu söylemek bilim adamının misyonudur. Sondajlar formalite için yapılıyor.Tüm akademisyenler, kurumlarda çalışanlar yaşadıkları gördükleri bu aksilikleri açıklamak istiyorlar fakat korkuyorlar. Görüyorsunuz konuşana dört yıl veriyorlar Onlar da haklı olarak bizleri öne atıyorlar. Ben bu yaştan sonra neden korkacağım…
Bu millet aç sefil… Domatesin biberin parasının hesabını yapan beşerler verdikleri vergilerin hesabını sormuyor. Bunu anlayamıyorum. Biz nitekim hoş bir ortamda yaşamışız. Üniversitede özgür hocalık yapmışım. Geçmişle bugünü karşılaştırıyorum da İran’dan geriye gittik.”
BEĞENİLEN MÜTEAHHİTLER 4.4 MİLYARA YAPTI
Erdoğan tarafından açılış merasiminde tamamının 4.4 milyar TL’ye malolduğu açıklanan Rize-Artvin Havalimanı’yla ilgili çok sayıda ihale yapıldı.
12 Ocak 2017’de yapılan “Altyapı İnşaatı İhalesi AKP’nin beğenilen müteahhitlerinden Cengiz İnşaat ve Aga Güç iştirakine 2017 sayılarıyla 1 milyar 78 milyon liraya verildi.
8 Kasım 2019’da yapılan Üstyapı ve Müteferrik İşler İnşaatı ise kimseye duyurulmadan kapalı kapılar ardında 632 milyon liraya Cengiz İnşaat ve ASL İnşaat’a verildi.
Havalimanı’nın açılması beklenirken, 9 Mart 2022’de sürpriz bir ihale daha yapıldı. Yeniden kapalı kapaklı yapılan “İlave İşler İnşaatı” ihalesiyle ASL inşaat’a 369 milyon TL daha aktarıldı.