Ukrayna’ya atakta 81 gün geride kalırken Moskova savaş alanında gerilemeye devam ediyor. Rus güçlerinin, başşehrin akabinde Ukrayna’nın ikinci büyük kenti olan Harkov’dan da büyük oranda itildiği belirtildi. ‘Gerekçesiz savaşın’ işgal askerleri ortasında çöküntü yarattığı kamuoyuna yansırken Kiev’e en büyük moral sahneden geldi. Rusya’nın alınmadığı Eurovision’da Ukrayna temsilcisi büyük oy farkıyla birinci oldu.
‘BÜTÜN YOLLAR YIKILSA BİLE KONUTUMUN YOLUNU BULACAĞIM’
Kaluş Orkestrası’nın seslendirdiği ‘Stefania’ müziğinin sözlerindeki ‘Bütün yollar yıkılsa bile her vakit konutumun yolunu bulacağım’ sözleri dikkat çekti. Solist Oleh Psiuk, ödül merasiminde dünyaya ‘Bize yardım edin’ davetinde bulundu. Büyük coşku yaratan muvaffakiyetin akabinde Zelenskiy “Zaferin uzakta olmadığına eminim” açıklaması yaptı. Rusya ise askeri başarısızlığın akabinde ‘moral cephesinde’ de kaybetti.
BERLİN’DE UZLAŞI YOK
Finlandiya ve İsveç’in üyeliğine karşı açık kapı bırakan Ankara, tavrını Berlin’deki NATO Dışişleri Bakanları doruğunda de sürdürdü. PKK’ya dayanak ve silah kısıtlamasına dikkat çeken Çavuşoğlu, güvenlik garantisi istedi. İsveç Dışişleri Bakanı tahlile ulaşılamadığını, görüşmelerin süreceğini söyledi. NATO ve ABD optimist.
Almanya’nın başşehri Berlin’de düzenlenen NATO Dışişleri Bakanları Gayrıresmi Toplantısı’nda Ukrayna-Rusya savaşının yanı sıra Finlandiya ve İsveç’in üyelik talepleri gündemdeydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin iki ülkenin üyeliğine ait olumlu görüş içinde olmadığını bildirmesinin akabinde Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın “Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılması konusunda kapıyı kapatmadı, İskandinav ülkelerindeki terörist faaliyetlerine ait kısıtlama istiyor. Kapıyı kapatmıyoruz. Lakin temelde bu Türkiye için bir ulusal güvenlik meselesidir” dedi. Kalın “Terör örgütü PKK, ABD ve AB tarafından fon topluyor, Avrupa’da bilhassa İsveç’te güçlü ve kabul görmüş bir varlığı var” diye ekledi.
Berlin’de mevkidaşlarıyla görüşen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, toplantı sonrası konuştu ‘özellikle İsveç’ vurgusu dikkat çekti: “Bu iki ülkenin PKK/YPG terör örgütleri ve mensuplarıyla yaptığı görüşmeler ve bilhassa de İsveç’in yaptığı silah yardımı dahil tüm rahatsız olduğumuz bahisleri, neden karşı olduğumuzu çok açık biçimde sergiledik. Olağan yanımızda derlediğimiz fotoğraf ve öbür dokümanlarla bunu müttefiklere pek hoş formda anlattık. Bu ülkelerden ve NATO üyesi olan ve tekrar halihazırda bu terör örgütleriyle görüşen ve dayanak veren ve Türkiye üzerinde bilhassa ihracat, savunma sanayi eserleri konusunda ihracat kısıtlaması yapan ülkelerin de bu tavırlarından vazgeçmeleri gerektiğini, bunun müttefiklik ruhuna ters olduğunu anlattık.”
Finlandiya ve İsveç’in, Türkiye’ye yönelik savunma sanayi ihracat müsaadeleri konusunda kısıtlamaları devam ettirdiğini belirten Çavuşoğlu “NATO’ya üye olacak bir ülkenin, bir NATO müttefiki ülke üzerinde kısıtlamaya gitmesi ya da müsaade vermemesi kabul edebilir değil” dedi. Görüşmede, Türkiye’nin bu mevzudaki rahatsızlıkları ve beklentilerini lisana getirdiklerini söyleyen Çavuşoğlu, bu iki ülkenin, Türkiye’nin kaygılarının giderilmesi noktasında tekliflerinin olduğunu anlattı. Çavuşoğlu, Türkiye’nin tasalarının açık ve ortada olduğunu belirterek “Sadece PKK terör listesinde diye bir geçiştirmeyi kabul etmeyeceğimizi söyledik. Öbür hususlarda da ‘O vakit sizin tasalarınızı gidermek için bir çalışma yapalım’ önerisi geldi” açıklamasında bulundu.
Çavuşoğlu, ilerleyen süreçte nasıl garantilerin verileceğini göreceklerini belirtti. Çavuşoğlu, İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde’nin açıklamalarının sorulması üzerine şunları söyledi: “İsveç Dışişleri Bakanı’nın bugüne kadarki açıklamaları da maalesef yapan değil, tam aksine provoke edici açıklamalara devam ediyor fakat Finlandiya Dışişleri Bakanı’nın açıklamaları çok temkinli.”
Çavuşoğlu, Finlandiya ve İsveç’in terör örgütlerine takviyeye son vermesi gerektiğinin altını çizerek “Tüm bu yaptıklarından sonra halkımız güvenmiyor. Bunu bilhassa İsveç için söylüyorum. Burada kesin güvenlik garantilerinin olması lazım ve bu yalnızca bu iki aday için de geçerli değil, müttefikler için de geçerli ve terör örgütlerine dayanağı katiyetle sonlandırmaları gerekiyor. Türkiye üzere bir müttefike yönelik savunma endüstrileri kısıtlaması ya da ihracat müsaadeleriyle ilgili yasakların da mutlaka kalkması lazım. Bunu bu süreçte pazarlık ögesi olarak söylemiyorum, müttefikliğin gereği olarak söylüyorum fakat bu iki ülke ile ilgili güvensizlik ve telaş ortada. Bilhassa de İsveç’le ilgili” dedi.
ERDOĞAN’LA YENİ GÖRÜŞME
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde ise tahlile ulaşamadıklarını ve diplomatik müzakerelere devam etme kararı aldıklarını söyledi. Türk tarafı ile “Suriye’nin kuzeyindeki oluşumdan dolayı” anlaşamadıklarını kaydeden Linde “Biz PKK’nın terör örgütü olduğunu kabul ediyoruz. Kuzey Suriye’deki oluşum için tıpkı şeyi düşünmüyoruz, birçok NATO ülkesi de düşünmüyor. ABD ve öbür NATO ülkeleri üzere biz de Kuzey Suriye’deki Kürt örgütleri ile görüştük” dedi. Linde “Avrupa Birliği üzere biz de PKK’nın terör örgütü olduğuna inanıyoruz” tabirini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de Çavuşoğlu ile görüştüğünü, iki ülkenin üyeliğinin bir süreç olduğunu ve en sonunda konsensusa ulaşacaklarından emin olduğunu söyledi. Blinken “Türkiye, Finlandiya ve İsveç ortasındaki farklılıklar konusunda hala devam eden görüşmeler var. Sonuç olarak bu iki ülkenin üyeliği konusunda bir konsensusa ulaşacağımızdan eminim” tabirlerini kullandı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise “Türkiye, niyetinin üyeliği engellemek olmadığını açıkça belirtti. Türkiye’nin lisana getirdiği kaygıları, üyelik sürecini geciktirmeyecek halde ele alabileceğimizden eminim. NATO’ya katılmak Finlandiya, İsveç ve Avrupa için tarihi bir an olacak” dedi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ise “NATO üyeliğimize Türkiye’nin olumsuz bakması karşısında şaşkınız, artık çok net bir karşılığa muhtaçlığımız var, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile gündeme getirdiği meseleler hakkında yeni bir görüşmeye hazırım” diye konuştu. Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto da farklılıkların üstesinden gelebileceklerini umduklarını kaydetti.
