Martta emtia piyasasına jeopolitik risklerle ralliler hakim olsa da sonraki periyotta ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere dünyanın önde gelen merkez bankalarının faizleri artırmaya başlaması ve “şahin” para siyasetlerine geçilmesi, evvel emtia piyasasında oynaklığı artırdı, sonra da emtia fiyatları üzerinde aşağı istikametli baskıları bariz hale getirdi.
Fiyatlamaların zorlaşması ekonomik aktiviteye ait tasalara neden olurken, talebe yönelik olumsuz öngörüler daha baskın hale geldi.
Emtia piyasasına geçen hafta da ağır satış baskısı hakim oldu.
ABD’de nisan ayı enflasyon sayılarının beklentilerin üzerinde gelmesiyle dolara olan talep artarken, pahalı metaller başta olmak üzere emtia fiyatlarında sert düşüşler kaydedildi. Çin’de devam eden yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını önlemlerinin global iktisatta gerilemeye neden olabileceği kaygıları de giderek artıyor.
Geçen hafta 105 düzeyinin üzerini gören dolar endeksi, 20 yılın en yüksek düzeyinde kalmaya devam ediyor.
1.799,23 dolarla geçen hafta şubat ayından bu yana en düşük seviyeyi gören altının onsu, haftayı yüzde 3,8 düşüşle tamamladı. 20,46 dolarla Temmuz 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören gümüş de yüzde 5,6 kıymet kaybetti.
Geçen hafta paladyum yüzde 5,4 ve platin yüzde 2,1 azalış kaydetti.
Analistler, devam eden jeopolitik riskler ve Çin’deki Kovid-19 salgını önlemlerinin enflasyonist baskılara ait kaygıları artırmasının yanı sıra Fed’in enflasyonla gayrette başarısız olabileceği ve daha “şahin” siyasetlerin gerekebileceği beklentisi ile altının ons fiyatının gerilediğini belirtti.
ABD’de açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) nisanda aylık yüzde 0,3 ve yıllık yüzde 8,3 ile beklentilerin üzerinde yükseldiğini anımsatan analistler, Fed’in daha agresif faiz artırımı yapmak zorunda kalabileceğine dair öngörülerin de tartı kazandığını söyledi.
Avrupa ekonomilerinde zayıf toparlanma ve artan güç maliyetleri metallere olan talebi azalttı
Metallerde de geçen hafta sert satışlar oldu. Tezgah üstü piyasada bakır yüzde 2,7, alüminyum yüzde 2,4, çinko yüzde 7,1 ve kurşun yüzde 7,8 kıymet kaybetti.
Analistler, Avrupa ekonomilerindeki zayıf toparlanma ve artan güç maliyetlerinin metallere olan talebi azalttığını söyledi.
Güç emtiaları düştü
Güç emtialarında da kayda bedel düşüşler görüldü.
Brent petrol yüzde 2,2 ve doğal gaz yüzde 5,2 paha kaybetti.
Brent petrol fiyatlarındaki düşüşte; faiz artırımı beklentileri, enflasyon telaşları, ABD doları ve petrol stoklarındaki yükseliş tesirli oldu.
“Rusya’nın Avrupa’daki ülkelere doğal gaz ödemelerini yaptırımları ihlal etmeden yapmaya devam edebileceklerine” dair haberler de doğal gaz fiyatlarındaki düşüşü destekledi.
Jeopolitik riskler, tarım emtialarını etkilemeye devam ediyor
Emtia piyasasındaki satış baskısına rağmen tarım emtialarına yükseliş eğilimi hakim oldu.
Jeopolitik riskler, tarım emtialarını etkilemeye devam ediyor.
Chicago Ticaret Borsası’nda süreç gören buğday yüzde 6,2, pirinç yüzde 2,2 ve soya fasulyesi yüzde 1,1 kıymet kazanırken, mısır yüzde 0,4 paha kaybetti.
Pamuk yüzde 1,3 ve kahve yüzde 1,6, artarken, şeker yüzde 2,7 ve kakao yüzde 0,9 düşüş kaydetti.
Savaştan hava şartlarına kadar çok sayıda gelişme dünya buğday üretimini olumsuz etkilerken, ABD’de açıklanan bir iddia telaşları daha da artırdı.
ABD Tarım Bakanlığı’nın kestirimine nazaran, dünyanın en büyük buğday üreticilerinden biri olan Ukrayna’da üretim, geçen yıla nazaran üçte bir oranında düşecek.
Bu ortada, kuraklık, sel ve sıcak hava dalgaları ABD’den Fransa ve Hindistan’a kadar buğday üretiminin olumsuz etkilenmesine neden oluyor.
Buğday yeni haftaya sert yükselişle başladı
Buğday, geçen haftaki sert yükselişini bu haftaya da taşıdı. Haftanın birinci süreç gününde yüzde 5,59 artış kaydeden buğday, 12,47 doları gördü. Buğday piyasasında Hindistan’ın ihracat yasağı kararı tesirini sürdürüyor. Hindistan, besin güvenliğini riske atması nedeniyle buğday ihracatını yasaklamıştı.
Vadeli süreç ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hindistan’da hükümetin, artan iç fiyatları denetim etmek için buğday ihracatını kısmen yasakladığını hatırlatarak, buğday fiyatlarında Rusya-Ukrayna savaşına yönelik belirsizliklerin tesirli olmaya devam ettiğini söyledi.
Mısır fiyatlarındaki düşüşe işaret eden Ergezen, “Rusya-Ukrayna savaşına karşın üretim varsayımlarında de artış yaşanıyor. Geçtiğimiz hafta bunun tesirini net bir formda hissettik. Ekonomik büyümeye yönelik tasalar de fiyatlar üzerinde baskı oluşturuyor.” dedi.
Ergezen, Uzak Doğu’daki kapanmaların pirince olan talebi artıracağı beklentisi bulunduğunu, bunun vadeli süreçlerde alımlara yol açtığını söyledi.
Pamuktaki yükselişe değinen Ergezen, “Küresel pamuk stoklarındaki düşüş beklentisi, fiyatlarda yükselişe yol açtı. Bununla birlikte hala devam eden Çin kaynaklı alımlar da fiyatları destekliyor.” dedi.