Yargıtay, Türkiye genelindeki sertifikalı yaklaşık 2 milyon özel güvenlik işçisini yakından ilgilendiren bir karara imza atmıştı. Yüksek Mahkeme; özel güvenlik görevlisince yapılan aramanın hukuka ters olduğuna, bu arama sürecinden elde edilen maddi kanıtların karara temel alınamayacağına hükmetmişti.
Oy birliği ile alınan kararda şu sözlere yer verilmişti.
“Ceza muhakemesinin maksadı; toplumsal nizamın korunması ile şahısların hak ve özgürlüklerine hürmet ortasında bir istikrar kurulması suretiyle, hukuken geçerli kanıtlarla hiç bir duraksamaya yer vermeden maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasıdır. İsimli arama yapma vazife ve yetkisi bulunmayan özel güvenlik görevlisince yapılan arama hukuka muhalif olduğundan ve bu arama sürecinden elde edilen maddi kanıtlar karara temel alınamayacağından; hakkında mahkûmiyetine kâfi ayrıca kanıt bulunmayan sanığın beraati yerine, yazılı münasebetle mahkûmiyetine karar verilmesi yasaya terstir.
Sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, kararın bozulmasına, bozma nedenine nazaran sanığın tahliyesine, öbür cürümden tutuklu ve hükümlü olmadığı takdirde hür bırakılması için ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına müzekkere yazılmasına oy birliği ile karar verilmiştir.”
EGM’DEN AÇIKLAMA GELDİ
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), özel güvenlik vazifelilerinin, “duyarlı kapıdan ve X-ray aygıtından geçirme ve dedektörle bakma” üzere önleyici arama yapabileceğini bildirdi.
EGM’nin yazılı açıklamasında, birtakım basın yayın organlarında “Yargıtaydan emsal karar: Özel güvenlik vazifelileri üst araması yapamayacak” başlığı ile yer alan haberlerin, “özel güvenlik vazifelilerinin önleyici arama yapamayacağı” formunda anlaşıldığı kaydedildi.
5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’un “Özel güvenlik vazifelilerinin yetkileri” başlıklı 7’nci unsuru ile İsimli ve Tedbire Aramaları Yönetmeliği’nin “Özel güvenlik vazifelilerinin denetim yetkileri” başlıklı 21’inci unsurunda özel güvenlik vazifelilerinin yetkilerinin tanımlandığı belirtildi.
“TANIMLANMIŞ ÖTEKİ YETKİ VE SORUMLULUKLARI VAR”
Açıklamada, şunlar söz edildi:
“Özel güvenlik vazifelilerinin, muhafaza ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri hassas kapıdan geçirme, bu bireylerin üstlerini dedektörle arama, eşyalarını X-ray aygıtından yahut gibisi güvenlik sistemlerinden geçirme, misyon alanında haklarında yakalama buyruğu yahut mahkumiyet kararı bulunan şahısları yakalama ile mevzuatla tanımlanmış öbür yetki ve sorumlulukları bulunmaktadır. İsimli aramalar, hakim kararı yahut cumhuriyet savcısı buyruğu ile yapılabilecek aramalar olup yalnızca isimli kolluk ünitelerince yapılabilmektedir. Polis dahil olmak üzere isimli kolluk üniteleri, isimli aramaları gerekli isimli mercilerden müsaade alarak yapmakta, hata soruşturmalarında elde edilen cürüm kanıtlarına ait iş ve süreçler Ceza Muhakemesi Kanunu’na ve mevzuatına uygun yürütülmekte ve gerekli tutanaklar tanzim edilmektedir.”
Açıklamada, özel güvenlik vazifelilerinin misyon alanlarında kanunca tanımlanmış yetkilerini kanunda belirtildiği biçimde kullanmalarında mahzur bulunmadığının altı çizildi.
NE OLMUŞTU?
Şehirlerarası otobüs terminali girişinde vazife yapan özel güvenlik vazifelilerinin üstünü aradığı yabancı asıllı şahıstan bir ölçü uyuşturucu husus ele geçirilmişti.
Olay yerine gelen polis takımlarınca gözaltına alınan kuşkulu, çıkarıldığı nöbetçi mahkemece tutuklanarak cezaevine gönderilmişti. Olayla ilgili başlatılan soruşturma çerçevesinde yabancı asıllı genç hakkında Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açılmıştı. ‘Uyuşturucu ticareti yapma’ kabahatinden mahkumiyete çarptırılan sanık, karara itiraz etmişti.
Temyiz müracaatını pahalandıran Yargıtay 10. Ceza Dairesi, emsal nitelikte bir karara imza atmıştı. Özel güvenlik çalışanı tarafından yapılan aramaların hukuken geçersiz olduğuna dikkat çekilen kararda; isimli arama yapma vazife ve yetkisi bulunmayan özel güvenlik görevlisince yapılan aramanın hukuka ters olduğundan bu arama sürecinden elde edilen maddi kanıtların karara temel alınamayacağı hatırlatılmıştı.