2021 sonbaharından bu yana dijital sanat dünyasında bir hareketlilik var. Birinci NFT eserler, klasik ve çağdaş sanatların dijitale transferi, bunların satılması, sanal gerçeklikle sanatın buluşması derken teknolojiyle iç içe bir sanat anlayışı giderek yaygınlaşıyor. Dijital sanat yayın platformu olan Deartium’un kurucularından Hakan Yılmaz ile çocukluğundan bu yana ilgilendiği dijital sanatın ülkemizdeki gelişimini konuştuk. Yılmaz, bir müddettir üzerinde çalıştıkları dijital sanat müzesinin de birkaç yıla ziyarete açılacağı muştusunu verdi.
Dijital sanat, 1960’lardan bu yana araştırılan ve geliştirilen, deneysel bir sanat alanı olarak varlığını sürdürüyor. Yılmaz, dijital sanatın günümüzdeki gelişimini ise şu münasebete bağlıyor: “Geleneksel sanat yapıtlarında olan fakat dijital yapıtlarda olmayan iki kıymetli özellik vardı. Dijital sanat yapıtlarının kopyalama sonu yoktu. Bu yüzden bir koleksiyon niteliği yoktu. Yapıtı taşıyan disklerin başına bir şey geldiğinde yok olabiliyorlardı, bu yüzden de yatırım yapmak epey riskliydi. 2020’de ortaya çıkan NFT kavramı, dijital sanat yapıtlarını inançlı formda alıp satmayı mümkün kılarak dezavantajlarını ortadan kaldırdı. Bu teknolojiyle dijital sanat yapıtları yatırım aracı haline gelince, yatırımcıların ilgisini çekti. Son periyotta oluşan tüm hareketlilik buna bağlı.”
En düzgün on dijital sanatkardan beşi Türk
Dijital sanatta dünyada güzel bir noktada olduğumuzu söz eden Yılmaz, başarılı sanatkarlarımızın birçoklarının mektepli olmasına dikkat çekiyor. Yılmaz, “Dünyanın en âlâ 10 dijital sanatkarını sayın deseniz; beşi Türk çıkar. Yapay zekâ takviyeli sanat üretimleri ve soyut dijital sanat alanında görüntü formatında eser üreten başarılı sanatkarlarımız var. Bu isimlerin birçok üniversitede görsel bağlantı tasarımı, mimarlık, hoş sanatlar üzere kısımlarda okumuş” diyor.
Geleceğin sanatını yapay zekâ dayanaklı sanatlar olarak gören Hakan Yılmaz, “Bu alanda openA.I isimli oluşumun, DALL-E2 ismini verdiği algoritması sanat yapıtı üretiminde büyük yardımcı” diye açıklıyor. Öte yandan kendisi de yeni kuşak yapay zekâ algoritmalarını kullanarak, ebru ve minyatür çalışmalarıyla, sanatımızı dünyaya tanıtıyor. Yılmaz’ın dijital çalışmalarını Instagram hesabı “hakanyilmaz.io” üzerinden inceleyebilirsiniz.
Üç kademeli müze projesi
Deartium’un yanında bir de dijital sanat müzesi projesi bulunan sanatçı, 14 yaşında yöneldiği dijital sanatı daha sonra Mimar Sinan Üniversitesi’nde Sanat Tarihi kısmıyla taçlandırmış. Yılmaz, üniversite yıllarında sanatın kökleşebilmesi için gereken şeyleri araştırırken, bir müzeye muhtaçlık olduğunu fark ederek, yıllar içinde bir dijital sanat müzesi projesi geliştirmiş. Yılmaz, ““Türkiye’de şimdi bir dijital sanatlar müzesi yok. Bu yüzden kendi gayretlerim ve yatırımcıların takviyesiyle Türk dijital sanatkarlarının yapıtlarını saklayabileceğim Deartium’u kurdum. Deartium hem bu yapıtları saklayacak, hem tasnif edecek hem de dileyen insanlara servis edecekti. Bunun devamında ise müzelere eser üretecek sanatkarları yetiştiren bir dijital sanatlar akademisi olması gerekiyor. Üçüncü ayak ise bu yapıtları alacak-satacak koleksiyonerlerin oluşması. Dijital yapıtları arşivleyecek ve sergileyecek bir dijital sanatlar müzesi bu vizyonun son ayağı. Birkaç yıl içinde de ziyarete açmayı düşünüyoruz” diyerek kuracağı müzeyi anlatıyor.