Türkiye’nin ihracatı son devirde artsa da teknoloji ihracatında geri kalması, en çok eleştirilen ve sorun oluşturan mevzulardan biriydi. Global çapta kıymetli yazılım üretme kapasitesi olan şirketlerimiz, gerek iç piyasanın manalı ölçek yaratamaması, gerekse dünyaya açılmak konusunda maddi kaynak dertlerinden dolayı, birkaç sonlu örnek dışında manalı atılımlar gerçekleştiremedi. Hükümet, inşaat üzere bölümlere çok dayanak olmaya devam ederken, asıl katma bedel yaratan teknoloji bölümüne vermesi gereken takviyesi uzun müddettir ihmal ediyordu. Gelen baskı ve kaçırılan fırsatları gören hükümet, sonunda teknoloji ihracatı için kıymetli bir dayanak paketi olan E-Turquality Bilişimin Yıldızları programını başlattı.
Sanayi ve perakende şirketlerinin global pazarlara girebilmesi ve marka kıymetini arttırması için ortaya çıkan Turquality programına büsbütün benzeri nitelikte olan E-Turquality, yalnızca teknoloji ve bilişim alanında faaliyet gösteren şirketleri kapsıyor. Program çerçevesinde yazılım, dijital oyun, e-spor, finansal yazılım ve teknolojiler, blok zincir yazılım ve teknolojiler, yapay zeka, büyük data, siber güvenlik, akıllı kent ile yeşil dönüşüm yazılım ve hizmetleri, telekomünikasyon, 5G, bulut ve bağlantı hizmetleri, bilgi merkezi, bilişim hizmetleri, sistem bakım ve dayanak hizmetleri ile dijital aracılık ve hizmet platformlarında hizmet veren şirketler ihracat yapacak ve dayanak görecek.
E-Turquality’nin üç ana emele hizmet edecek halde yapılandırıldığı görülüyor: Bilişim ve alt bölümlerdeki teşebbüslerin gelişimini desteklemek, inovasyonu teşvik etmek ve global manada rekabet edebilecek unicornların oluşmasını sağlamak.
20 FARKLI KALEM YER ALIYOR
Yurt dışı ihale, bilgi merkezi yazılımcılar için test ekipmanı kiralama, hizmet pazarlama platformlarına üyelik, patent/fikri mülkiyet hakkı alım, yurt dışı arama üzere 20 farklı takviye kaleminin yer aldığı programda, şirketler beş yıllık periyod için ülke başına yıllık yaklaşık 100 milyon TL’yi bulan takviye alabilecek.
Ticaret Bakanlığı’nın internet sitesi üzerinden müracaat koşulları ve ayrıntılı bilgilerin edinilebileceği programda, ön müracaat gerçekleştirecek şirketlerin; eser ve hizmetleri kurumsal ve teknolojik yetkinlikleri, tertip yapıları, gelecek vizyonu dikkate alınarak ön kıymetlendirme yapılacağı açıklandı. Bunun yanında başvuran şirketin proje idare deneyimini kanıtlayan kurumsal süreç varlıkları da tesirli olacak. Programa başvuran şirketin; özgür bölge/ihtisas bölgesinde yer alması, muvaffakiyetle tamamladığı bir Tübitak Teydeb Ar-Ge projesinin olması, ÇEŞİT Evrakına sahiplik, kabul esnasında öncelik sebebi olarak öne çıkıyor.
KESİMİN TELAŞLARI VAR
Ticaret Bakanlığı’nın almış olduğu E-Turquality kararını bölüm temsilcilerine sorduğumuzda genel olarak memnuniyet lisana getirilirken, geç kalınmış bir karar olduğuna dair ortak görüş hakim. Türkiye’nin teknoloji dünyasındaki potansiyelini daha yeterli ortaya çıkaracağı düşünülürken, genelde genç jenerasyonda yer alan teknoloji girişimcilerinin muhtaçlığı olan cüret ve imkanları üretmesi açısından, yeni programın teknoloji ihracatına manalı katkı vereceği düşünülüyor. En çok tartışılan ve tasa duyulan mevzular ise Turquality programında olduğu üzere takviyenin Türk tipi ilgilerle verilmesi ve karmaşık bürokrasi.