İstanbul’da son 6 ayda üç kere zamlanan ekmek fiyatlarına tekrar gayrı resmi artırım geldi. İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) nisan ayı meclisinde ekmek fiyatlarına yüzde 16,6 oranında artırım isteyen fırıncıların bu talebi, bu hafta yapılan mayıs meclisinde gündeme alınmadı.
Sözcü’den Gamze Bal’ın haberine nazaran, lakin maliyetlerindeki artışı münasebet gösteren birtakım ilçelerdeki fırıncı esnafı, ekmeği 4-4,5 liradan satmaya başladı.
Aralık ayında resmi artırımı beklemeden ekmeği 3,5 liradan satmaya başlayan İstanbul’daki fırıncı esnafı, tekrar maliyetlerindeki artışı münasebet göstererek gayrı resmi artırım yapmış oldu.
“BAŞ EDEMEZ HALE GELDİ”
İTO 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Lideri Hasan Demir, Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle birlikte un fiyatlarının da önemli biçimde zamlandığını, artan güç maliyetleri ve maya masraflarıyla birlikte fırıncıların maliyetlerle baş edemez hale geldiğini anlattı.
İTO’dan son resmi artırımı 2022 Şubat’ta aldıklarını anımsatan Demir, “Bu artırımla birlikte şubat prestijiyle 210 gram ekmek 3 liraya çıkmıştı. Nisan ayı meclisinde 210 gram ekmeğin 3,5 liraya çıkması talebinde bulunduk lakin şimdi gündeme alınmadı” dedi.
Demir, “Bu talebimiz, ilerleyen günlerde buğday hasadının da başlamasıyla birlikte haziran ayı meclisinde tartışılabilir. Fakat birtakım ilçelerdeki fırıncılar artan maliyetlerden ötürü resmi artırımı beklemeden, cezaları da göze alarak son 10 gündür artırım yapmaya başladı. Üsküdar ve Beykoz’da satılan ekmek fiyatları 4 liradan, Beşiktaş ve Kadıköy’de ise 4,5 liradan satılmaya başlandı” diye konuştu.
4 TL TALEBİ
İstanbul’da toplamda 3 bini aşkın fırıncıdan İTO’ya bağlı olanlarda durum böyleyken, esnaf odasına bağlı olan fırıncıların da artırım talebi farklı değil.
İstanbul Fırıncılar Odası Lideri Erdoğan Çetin, 240 gram ekmeğin 4 TL olması talebinde bulunduklarını fakat şimdi bu taleplerine dönüş alamadıklarını anlattı.
Çetin, “Sene başında TMO’nun verdiği unun fiyatı 185 lira iken bugün 280 lira. Piyasadaki öbür unların fiyatları ise 400 liraya kadar çıktı. Önemli un artırımlarından sonra artık de maya fiyatları aylık olarak zamlanmaya başladı. 120-130 TL olan maya haziran prestijiyle da 350 TL’ye çıkacak, tarafımıza bildiri edildi” dedi.
Fırıncıların ekmeğe artırım taleplerinde maliyetlerindeki bu artışın tesirli olduğunu kaydeden Çetin, şöyle devam etti: “Ekmek fiyatları ne kadar üst giderse vatandaşın fırın ekmeğine talebinde de azalma oluyor. Biz üretemeyecek duruma geldiğimiz için mecburiyetten fiyat güncellemesi talep ediyoruz.”
TEMEL BESİNE ERİŞİMDE BÜYÜK BADİRE
Öte yandan, üretici ve perakendeci tarafındaki maliyet enflasyonu, vatandaşın satın aldığı her esere artırım olarak yansımaya, yurttaşın alım gücünü düşürmeye devam ediyor. Ekmeğin 4,5 liraya, bir litre sütün 15 liraya çıkması, en temel besin eserlerine ulaşılabilirliği de azaltıyor.
Ekmeğin resmi olarak 4 liraya çıkmasının talep edildiği nisan ayında açlık hududu, taban fiyatın 1070 TL üzerine çıkarak 5 bin 323 TL’ye yükselmişti. Yoksulluk sonu ise 17 bin 340 TL’ye ulaşmıştı.
Türk-İş’in bu bilgilerine nazaran ayrıyeten, Ramazan Bayramı’ndan sonra ekmek, et ve süt fiyatlarında yeni artırımlar olabileceğine işaret edilmişti.
İTO 12 No’lu Ekmek Un ve Unlu Mamuller Meslek Komitesi Lideri Hasan Demir’in açıklamaları, bayramdan sonra ekmeğe yapılan gayrı resmi artırımlarla bu artışların gerçekleştiğini ortaya koymuş oldu. Ulusal Süt Konseyi’nin çiğ süte yaptığı artırımın da, 15 Mayıs’tan sonra da perakende süt fiyatlarına yansıması bekleniyor.