Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile istişareler doğrultusunda “İlk evim Konut Finansman Paketi”, “Genişletilmiş Konut Finansman Paketi”, “İnşaat Sektörüne Özel Kredi Garanti Paketi” olmak üzere 3 çözüm paketi oluşturdu.
Açıklanan faiz oranının piyasaya göre çok cazip bir oran olduğunu belirten Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
FAİZ İNDİRİMİ PİYASAYA NASIL YANSIR?
“Özellikle açıklanan destek paketlerinin inşaat firmalarının gayrimenkul projelerine hız vermesi açısından faydalı olacağını düşünüyoruz. İlk paket mevcutta konut almayanlar için bir proje. Birinci el ve ilk defa satın alınacak projeler için geçerlidir. Belli bir inşaat süresi içerisinde yeni tamamlanmış ve daha önce el değiştirmemiş gayrimenkuller olarak öne çıkıyor. Burada 10 yıl vadeli yüzde 0.99 kredi imkanı doğdu.
Örneğin 100 bin TL kredi çekmek isteyen bir vatandaşın, 10 yıl (120 ay) vadeyle aylık ödemesi 1.427 lira, toplam ödemesi ise 203 bin 400 TL olacak.
2 milyon TL, 0.99 faiz oranı ile 120 ay vadelendirilse aylık tutarın 31 bin 361 TL’ye gelecek. Evet bu faiz oranı piyasaya göre çok caziptir. Yıllık maliyeti yüzde 15.22 seviyesinde ve enflasyonun çok altında bir rakamdır.
İkinci paket biraz daha gerçekçi diyebiliriz. Birinci ve ikinci el konutlar bu kapsamdadır. Nisan ayı öncesi açılmış döviz hesapları var. Döviz tevdiat hesapları ve fiziki altınların Merkez Bankası’nda bozdurulma şartıyla yüzde 0.89 konut kredisi faizi kullandırılacak. Ben bu durumun çok daha avantajlı olabileceğini düşünüyorum. Konut fiyatlarının nispeten yukarı yönlü hareketini devam ettirecektir. Finansmanın kolaylaşması gayrimenkule olan talebi artırır bu da fiyatları yukarı yönlü hareket ettirir. Dün geceden bugüne fiyatlarda oynamanın yansımaları şimdiden başladı.
500 bin TL kredi çekmek isteyen bir vatandaşın ise 10 yıl (120 ay) vadeyle aylık ödemesi 7.138 lira, toplam ödemesi ise 856.560 bin TL olacak.
Buna göre de kredinin faiz oranının enflasyona göre cazip olması kişilerin bu finansmana kendilerini faydalandırmak istemeleri için fırsat oluşturacaktır.
Üçüncü paket inşaat sektörüne yöneliktir. Tamamlanamayan ve nispeten satışlarında sıkıntılar yaşanan projeler için belli bir destek paketi olarak düşünülebilir. En önemli paketin bizce avantajlı kısmı TOKİ tarafından yapılacak 30 milyar liralık finansmandır. Dar gelir grubundaki vatandaşın ev sahibi olabilmesi için önemli bir fırsat sunacaktır.
KONUTTA ARZ SORUNU ÇÖZÜLÜR MÜ?
İnşaat sektörünün hareketlendirilmesi için paketleri önemsiyorum. Üçüncü paket aslında mayıs ayı itibarıyla yüzde 50’si satılmamış olan konutlar fiyatların artırılmaması üzerinedir. İnşaat maliyetleri sürekli arttı. Yarım kalmış inşaatlarla ilgili kısımda verilebilecek hibeler ve destekler çok daha avantajlı olacaktır. Onların tamamlanması açısından destek paketleri daha faydalı olacaktır.”
800 bin lira kredi çekmek isteyen bir vatandaşın ise 10 yıl vadeyle aylık ödemesi 11.422 lira, toplam ödemesi ise 1.370.640 lira olacak.
Beyken Üniversitesi Rektörü Murat Ferman ise şu ifadeleri kullandı: “Türkiye ekonomisi içerisinde inşaat canlandırıcı sektör olarak varlığını korumuştur. 170’in üzerinde 200 alt sektörle doğrudan ya da dolaylı ilişki halinde olan onlara etkide bulunan kompozit sektörden bahsediyoruz. 7 milyon kişi konut sektöründe istihdam ediliyor. İnşaat sektörünün hızlı koşması, canlandırıcı etki yapması ekonomik büyüme bakımından önemlidir.
Gelinen noktada enflasyona bağlı olarak üretim fiyatları olağanüstü arttı. İstanbul’da 1 sene içerisinde yüzde 147 arttı. Bu açıdan bakıldığında zaman içerisinde ilk evini satın alacak genellikle 30-35 yaşlarında. Çekirdek aileyi kurmuş, her ikisi de çalışabilen beyaz ve mavi yakalıların konut elde etmeleri imkansız hale gelmişti. Yeni düzenleme ile 2 milyon liranın altına ilk ev konutlar uygun kredi imkanıyla edinilmeye çalışılacak. Daha önce de benzer kampanyalar olmuştu. 0.64-0.74 kredi imkanı sağlanmıştı. Artan maliyetler karşısında 1+1 ve 2+1 çekirdek aile evi konusunda önemli fırsat yaratılıyor.
Türkiye bu modelle büyüme konusunda gaza başmış görünüyor. Kredi genişlemesinin enflasyon üzerindeki etkilerini de etkisiz hale getirecek politikalara imkan tanımamız gerekiyor. İstanbul’da 300 bini aşkın satılamamış konut stoku var. Bu stokların elden çıkarılması da önemlidir. TOKİ’ye önemli imkanlar sağlanıyor. Ancak bunlar geçicidir. Stresi geçiştirici unsurlardır.
SEKTÖRE YANSIMASI NASIL OLUR?
1 milyon civarında konut stoku var. Atıl durumda duran donmuş varlıklar demektir. Bunları nakide çevirerek yeni projelere kaynak ayrılması gerekiyor. 8-9 sene önce markalı konut projesinin yürütülemeyeceğini işaret etmiştim. 100 binlerce satılamayan konut var. İnşaat sektörünün önünü açmakta fayda vardır. Talebin ne istediğine öncelik vermek lazım. Sadece spekülatif kazançlara ve bugünün satılan unsuruyla bir sonrakini finanse edecek mekanizmalara artık nefes olmadığı. Talebin insanların istediği yönünde ilerlemesi gerektiğini unutmayalım.
Yeni imkanlar etiket fiyatlarını artırıcı etki yapıyor. Mutlaka yukarı yönlü bir hareket yapacaktır. Yap satçı müteahhitlere şehir içerisinde arsa ve rezerv alanlar düzenlemesiyle sektörü canlandırıcı unsurlar var. 3 bacaklı ama 2 kulvardan yürüyen bir inşaat paketiyle karşı karşıyayız. Canlandırıcı etkisi olacağına hemfikiriz.
İst. Aydın Üni. Ö.Ü Hüseyin Selimler ise konuyla ilgili canlı yayında şunları söyledi: “Biz krediler yoluyla konut kredisini artırmayı amaçlıyoruz. İlk defa konut alacak kişilerin alacağı konutun 2 milyonun altında olması gerekiyor. Alım gücünün düştüğü bir durumda, inşaat maliyetleri arttı. Türkiye genelinde konut fiyatları yüzde 94 arttı. İnsanların ileriyi göremeyeceği bir durumda 10 yıl vadeli konut kredisi altına girmesi risktir. TÜİK’in verilerine baktığımızda ipotekli konut satışı tutar olarak düşük. İkinci el konutlar daha ön plandadır. Banka yoluyla satın alınan konutlar azdır.
KONUT FİYATLARI DÜŞER Mİ?
3. paket açıklandığı üzere inşaat firmaları 1 yıl süreyle konut fiyatlarını sabit tutmayla ilgili bir husus var. O şirketin özelinde bir kampanyadır. Genel olarak konut fiyatlarını aşağı çekmez. Devletin böyle bir durumda sağlayacağı kredi avantajlarını firma 1 yıl konut fiyatlarını sabit tutmanın maliyetini karşılaştıracak.
KREDİ PAKETİNİN DETAYLARI BELLİ OLDU
1-İlk Evim Konut Finansman Paketi
İlk konutunu alacak vatandaşlarımızın çok uygun maliyetli kredi imkanıyla konuta erişimlerini artırmak amacıyla;
-Kamu bankalarınca,
-Birinci el konutlarda uygulanmak üzere,
-2 milyon TL değerine kadar konutlar için,
-10 yıla kadar vadeli,
-Aylık yüzde 0,99 faizli konut kredisi sağlanacaktır.
2-Genişletilmiş Konut Finansman Paketi
Vatandaşlarımızın çok uygun maliyetli kredi imkanıyla konuta erişimlerinin yanında “Liralaşma stratejimizi” de desteklemek amacıyla;
-Kamu bankalarınca,
-Birinci el ve İkinci el konutları da kapsayacak biçimde,
-Konut değerinin en az yüzde 50’si 01.04.2022 tarihinden önce açılmış Döviz Tevdiat Hesabı’nın yahut hurda altının TCMB’ye satımı ile karşılanması şartıyla,
-2 milyon TL değerine kadar konutlar için,
-10 yıla kadar vadeli,
Aylık yüzde 0.89 faizli konut kredisi sağlanacaktır.
3-İnşaat Sektörüne Özel Kredi Garanti Paketi
İnşaat halindeki projelerin hızla tamamlanarak konut arzının artmasını sağlamak amacıyla;
-01.05.2022 tarihi itibarıyla asgari %40’ı tamamlanmış ve %50’si satılmamış inşaat projelerinin tamamlanmasını desteklemek üzere,
-1 yıl boyunca konu satış fiyatlarını sabit tutmayı taahhüt ederek bu fiyatları internet sitesinde kamuoyu ile paylaşan ve kredi veren kuruluşa da bildiren,
-KOBİ ve KOBİ dışı inşaat firmalarına yararlandırmak üzere,
-36 ay vadeyle toplam 20 milyar TL finansman kaynakları sunulacaktır.