Son devirde yüzde 100’ü aşan fiyat artışlarının yaşandığı satılık konutlara bir artırım da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı 3 başka konut paketi sonrası geldi. Paketler sonrası satılık konutlar yüzde 5-20 aralığında zamlandı. Faiz oranları düşse de aylık kredi taksitlerinin 14 bin TL’den başladığı belirtildi. İşte tüm taraflarıyla yeni konut paketleri…
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dün akşam konut satışına ait açıkladığı 3 başka paket sonrası, satılık konut ilanlarındaki fiyat artışları dikkat çekti.
Sozcu.com.tr’ye konuşan bölüm temsilcileri, Erdoğan’ın açıklamaları sonrası çeşitli ilan sitelerindeki konut fiyatlarının yüzde 5 ila yüzde 20 aralığında zamlandığını söyledi.
Kelam konusu paketler açıklanmadan evvel 1,4 milyon TL olan bir konut, açıklama sonrası 1,6 milyon TL’ye yükselirken, 1,7 milyon TL olan bir konutun de 2 milyon TL’ye yükseltildiği görüldü. Çok daha yüksek oranlı artırımların yapılması ise reaksiyonlara yol açtı.
‘BİR HAFTA BOYUNCA DEVAM EDER’
Keller Williams Cadde Gayrimenkul Danışmanı Burçak Sencer Çokgör, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede bu duruma hiç şaşırmadığını, ‘ben yaptım, oldu’ anlayışına çok kolay adapte olunduğunu ve fiyat artışlarının bir hafta boyunca süreceğini söz etti.
Çokgör, “Piyasa, Erdoğan’ın açıklamalarını fiyatladı üzere düşünebilirsiniz. Açıklanan paketleri duymayanlar da bugün fiyatlamaya başlarlar. Bu durum bu hafta boyunca devam eder, fiyatı 5 milyon TL’ye kadar olan meskenlerin hepsi etkilenecektir” dedi.
‘FAİZ İNDİRİMLERİ, ARZ YETERSİZSE SATICIYA YARAR’
Gayrimenkul İktisatçısı Ahmet Büyükduman ise, sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, yaşanan son fiyat artışlarının beklendik bir durum olduğuna işaret etti.
Büyükduman, “Finansman şartlarındaki iyileştirmeler, bilhassa arzın yetersiz olduğu piyasalarda satıcı tarafına fayda. Bunu bir evvelki faiz indiriminde de görmüştük” dedi.
Piyasadaki faiz oranlarının 1.29’dan 0.99’a düşmesinin konut fiyatlarını yüzde 15 artırıcı tesir yapacağını söyleyen Büyükduman, “1.29 ile ödenen taksit sabit kalmak kaydıyla, alıcı açısından konut fiyatındaki yüzde 15’lik artış, taksit meblağını sabit meblağ. Yani ha 1 milyonluk meskeni 1.30 faizle almışsınız, ha 1 milyon 150 bin liralık konutu 0.99 ile almışsınız… Taksit fiyatını değiştirmediği surece sorun yok lakin peşinatı değiştirecektir. Orada alıcının bir ziyanı kelam konusu olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
TL VARLIKLAR YERİNE DÖVİZ VE ALTINI TEŞVİK EDEBİLİR
Büyükduman ayrıyeten, Erdoğan’ın açıkladığı paketlerden birincisinin ‘ilk sefer konut alacaklara yönelik’ olmasının olumlu bir gelişme olduğunu, daha evvel birinci kere konut sahibi olacaklar için ayrıyeten bir paket açıklanmadığını söyledi.
İkinci paket ise, konut pahasının en az yarısının, döviz tevdiat hesaplarının bozdurulması yahut fiziki altınların Merkez Bankası’na satılarak karşılanması kaidesiyle alınacak konutlara yönelik idi.
Bu pakete ait tasalarını paylaşan Büyükduman, “TL varlıklara geçiş teşvik edilmek isteniyor fakat diyelim ki vatandaş konut almak için altınını bozdurdu, konut sahibi gidip Türk lirası mevduat hesabı açmak yerine altın ya da dolar alabilir. Niyetle akıbet ortasında ahenk göremedim” dedi.
Büyükduman, bir başka kaygısını de şöyle tabir etti: “Diyelim ki 250 bin liralık altını olan biri 1 milyon liralık konut almak istiyor. Bozdurması gereken altın 500 bin TL. Eksiği tamamlamak için eşten, dosttan, kuyumculardan borçlanıp Merkez Bankası’na satacak. Fakat daha sonra altın borcunu ödemek için yeniden altın satın alacak.”
MUHTAÇLIK 800 BİN İKEN 60 BİN YENİ KONUT KAZANDIRIR
Bu durumların önüne geçilmesi için tekliflerde bulunan Büyükduman, “Enflasyona endeksli bono TL varlık olarak ortaya konulursa o vakit ikinci el konutunu satanlar bu bonolardan alarak TL varlıklarda kalmaya devam edebilirler. Aksi takdirde bu uygulama altın ve dolar talebini durdurmaz” diye konuştu.
Büyükduman, birinci iki paketin tüketime yönelik olduğunu, asıl muhtaçlık olan paketin ise üretime yönelik olan üçüncü paket olduğunu söyledi.
Talebin karşılanması için Türkiye’de her yıl 700-800 bin konut üretilmesi gerektiğini anımsatan Büyükduman, şöyle devam etti:
“Yüzde 40’ı tamamlanmış inşaat projelerinin tamamlanabilmesi için 20 milyar liralık kaynak ayırılması son derece olumlu. Yüzde 40, yüzde 25’e düşürülürse çok daha tesirli olur. Yeni konut gereksinimi 700-800 bin iken bu paketle toplamda 50-60 bin yeni konut kazandırılır lakin yeterli bir başlangıç olur, can suyu olur. Müteahhitlerin maliyet artışlarından ötürü öz kaynakları erimişti. Yeni projeleri devam ettirecek takatleri yoktu. Bu takat sağlanmış olur.”
FAİZ DÜŞSE DE AYLIK TAKSİT 14 BİN TL’DEN BAŞLIYOR
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Celal Erdoğdu ise sozcu.com.tr’ye yaptığı değerlendirmede, 0,99 faizle birlikte 1 milyon liralık kredi için aylık ödeme ölçüsünün 14 bin lirayı aşacağı bilgisini verdi.
Erdoğdu, “Sıfır konutlarda 2 milyon TL’lik konutlar için yüzde 80 kredi kullanılabilse, 1.6 milyon TL kredi kullanılabilir. Taksiti 23 bin 405 TL olur” diye konuştu.
Bu yüzden birinci defa konut alanlar ve sıfır konutlar için sunulan pakete ‘geliri enflasyona endeksli olarak değişenlerin’ talip olacağına dikkat çeken Erdoğdu, halihazırda yüksek kiradan keder yanan ve gelirleri sabit olan şahısların faiz oranları düşse de hareket etmelerinin güç olduğunu aktardı.
“Burada dikkat edilmesi gereken, bu bireyler aslında ortalama konuta erişemiyor. Bu da Türkiye’de 850 bin TL’lik, İstanbul’da 1.3 milyon TL’lik konutu alamayanlar diyebiliriz” diyen Erdoğdu, şöyle devam etti:
“Bu kesim, en ucuz konut ile ortalama konut ortasında bir kısma talip olacaklar. Bu kısım zati herkesin erişmeye çalıştığı bölge olduğu için konut fiyat artışları da birinci erişilebilir kısımda olacaktır.”
HANGİ PAKETLER AÇIKLANMIŞTI?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün akşam duyurduğu konut satışına ait 3 farklı pakete ait şu bilgileri vermişti:
• Birinci sefer konut alacaklara, 2 milyon liraya kadar pahaya sahip birinci el satın almaları için, 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,99 faizle kredi verilecek.
• İkinci paket birinci ve ikinci el konutları da kapsıyor. Konut kıymetinin en az yarısı 1 Nisan’dan evvel açılmış döviz tevdiat hesaplarının bozdurulması yahut fiziki altınların Merkez Bankası’na satılarak karşılanması kaidesiyle alınacak konutlar bu paketten yararlanabilecek.
• Bu paket 10 yıla kadar vadeli ve aylık yüzde 0,89 faizli konut kredisi içeriyor.
• Üçüncü paket ise, inşaat dalına yönelik. Mayıs prestijiyle taban yüzde 50’si satılmamış inşaat projeleri için 20 milyar liralık bir kaynak ayrıldı.
• Bir yıl boyunca konut fiyatlarını internet sitelerinde duyurdukları fiyatta sabit tutma taahhüdü veren firmalar, belirli bir sayıya kadar ve 36 ay vadeyle bu finansmandan yararlanabilecek.