Ekonomist Cihan İhtilal Zelyut, bugünkü “Birikimlerinizin yarısını alacaklar!” başlıklı yazısında yüksek enflasyonla birlikte alım gücünün düşmesinin “Enflasyon yalnızca kıymanın, domatesin, soğanın, meskenin fiyatının artması demek değil, yarınlar için kenarda tuttuğumuz birikimlerin de yok olması demek” dedi.
“Bunu dolara ya da kur muhafazalı esere çevirerek bu akışa direnmeye çalışabilirsiniz lakin enflasyondan kaçamazsınız” diyen Zelyut, “Yaşamdaki maliyetleri ile sizi sürekli ziyanlı çıkarır” tabirlerini lisana getirdi.
Zelyut, “Enflasyon, gaye saptırmak için, gerçek hatalılar tarafından kişilik kazandırılmış bir servet transfer mekanizmasıdır” tabirlerini kullanırken “Bir oligark değilseniz farklı oranlarda da olsa birikimlerinizin bir kısmı ile vedalaşmaya hazır olmanız gerekir” dedi.
“KAÇIŞINIZ YOK”
Zelyut’un yazısının ilgili kısmı şöyle:
“(…) Birikimlerinizin yarısını alacak temel usule gelelim mi? Bu bozuk gelir dağılımı ile şayet elinizde birazcık da olsa tasarruf kaldı ise sevinmeyin. Bu sefer ikinci yol devreye girecek ve o koruduğunuz parayı bu sefer mutlaka oligarklara aktaracaktır. Bundan kaçışınız yok.
O vakit ikinci yolu anlatmaya başlayalım. Lakin bu formülü anlamak için Türkiye için enflasyon beklentilerini konuşmak gerek. Son beklentiler nedir?
1- TCMB, 2022 yıl sonu enflasyon kestirimini yüzde 23,2’ten yüzde 42,8’e çıkardı.
2- JPMorgan, Mayıs ayında enflasyonun yüzde 72 ile tepeyi göreceğini,
Buna münasebet olarak da talebin güçlü olmaya devam ettiği, maliyet kaynaklı enflasyonist baskıların güçlü olduğu ve kredibilitenin zayıflamaya devam ettiğini,
Türkiye’de enflasyonun Mayıs ayında yüzde 72 ile zirve yapacağını, Aralık ayına kadar da enflasyonun yüzde 65-75 aralığında kalacağını, Aralık ayında güçlü baz tesiriyle 49,5’a gerilemesini beklediklerini söz etti.
3- Barclays, enflasyonun yıl sonunda yüzde 53’e gerilemeden evvel Temmuz’da yüzde 80 ile zirve yapmasını bekliyoruz dedi.
4- FITCH, 22 Mart’ta yayınladığı notta enflasyonun gelecek aylarda yüzde 60 civarına yükselmesini öngörmüştü, bu öngörüsünün de aşıldığını gördük. 2022 yıl sonu enflasyon varsayımı için yüzde 49 demişlerdi son sayıyla 50 üzerine çekeceklerdir.
Varmak istediğim nokta şu: Büyük işverenler girdi artırımlarını vatandaşa yansıtıyor. Onlar için enflasyonun bir ehemmiyeti yok. Keyifleri yerine. Ezilen evvel vatandaş, sonra KOBİ ve esnaf oluyor bilhassa bu kesim halkın alım gücünün düşüşü karşısında daha sert bir halde etkileniyor, hatta iflas tehlikesi yaşıyor. Fakat bunlar esasen gelir piramidinin üstünde değiller. Oligark olarak tanımladığımız büyük sermaye ve hükümete yakın kümeler ise enflasyonda dahi büyümeye devam ediyor.
‘ENFLASYON TASARRUFUN ALIM GÜCÜNÜ ERİTİYOR’
Lakin vatandaşın güç bela kenara attığı üç kuruşu için işler bu noktadan sonra makus gitmeye başlıyor zira enflasyon tasarrufun alım gücünü eritiyor. Bankada 2022 Ocak ayında 100 bin lirası olan bir vatandaş 31 Aralık günü bu parasıyla piyasaya çıktığında başlangıçta satın aldığı mal ve hizmet ölçüsünün yarısı kadar satın alma yapabilecek. Tahminen banka ekstresinde 100 bin sayısı motamot kalıyor olabilir fakat bu paranın alım gücünün yarısının gitmesi aslında bu birikimin başlangıca nazaran 50 bin TL’ye inmesi demektir.
‘SİZİ SÜREKLİ ZİYANLI ÇIKARIR’
Enflasyon yalnızca kıymanın, domatesin, soğanın, meskenin fiyatının artması demek değil, yarınlar için kenarda tuttuğumuz birikimlerin de yok olması demek. Bunu dolara ya da kur muhafazalı esere çevirerek bu akışa direnmeye çalışabilirsiniz fakat enflasyondan kaçamazsınız. Hayattaki maliyetleri ile sizi ebediyen ziyanlı çıkarır.
Kur muhafazalı eserle dolar artışı olursa farkı alırsınız fakat baskı altında tutulan kur varken, enflasyondan düşük verilen faizle gerçek manada ziyan edersiniz. Amerikan doları aldığınızda da ABD enflasyonu kadar para kaybınız oluşur. Lakin bu kayıp lira kadar olmadığı için tercih edilir.”