Londra’nın dünya kültür başşehri diye anılması boşuna değil.
Müzeler, sanat galerileri, tiyatro, dans, müzik aktiflikleri kısacık bir seyahatte bile aklınızı başınızdan alabilir.
Benim yaptığım üzere, birkaç güne Yayoi Kusama, Francis Bacon, Louise Bourgeois üzere sanatın ağır toplarını sığdırabilir, sürrealizmin en uygun temsilcilerinden Rönesans’ın en âlâ bilenen ismi Raffaello’e kadar eşsiz bir sanat seyahatine çıkabilirsiniz.
Natürel basın kartına sahipseniz bu seyahat kolay ve maliyetsiz olur.
Maliyetini göze alırsanız benim metrodaki afişiyle yetindiğim, Netflix’in son periyot tanınan dizilerinden Bridgerton’un beğenilen oyuncusu Jonathan Bailey’i Cock isimli tiyatro oyununda izleyebilirsiniz.
Londra’nın işte bu türlü sürprizli, dinamik, yaratıcı ve rekabetçi sanat kültür ortamında, Salon İKSV’den tanıdığımız Bengi Ünsal, Çağdaş Sanatlar Enstitüsü’nün (ICA) başına getirildi.
Hem de 75 yıllık kurumun tarihinde ikinci bayan yönetici sıfatıyla.
Mesleğine Number One TV’de başlayan Bengi Ünsal, 26 yıldan beri kültür sanat kesiminde.
Number One TV’den sonra Polygram ve BMG müzik şirketinde çalışmış.
Daha sonra İKSV bünyesine ve İstanbul Caz Festivali’ne dahil olmuş.
Derken Müspet bünyesindeki Doublemoon Plak Şirketi Genel Müdürlüğü ve Salon İKSV Müdürlüğü.
Londra’da planlanan buluşma gerçekleşmeyince mail üzerinden Bengi Ünsal ile kısa bir söyleşi yaptık.
– ICA’nın başına getirilmek mesleğiniz için ne manaya geliyor?
Aslında Salon İKSV mesleğimde bir dönüm noktası. Türkiye’de kâfi tecrübe kazandığımı düşündüğümde yüzümü İngiltere’ye çevirdim. Londra’nın önde gelen sanat merkezi Southbank Center’da Yeni Müzik yöneticiliğini üstlendim. Altı yıl boyunca her yıl 200’ün üzerinde konserin yanı sıra 27 yıldır devam eden Meltdown Festivali’ne imzamı atma bahtım oldu. Southbank’tan ICA’ya geçiş ise hem CEO’luk, hem müzik dışında öteki sanat kısımlarının ilgi alanıma girmesini sağlıyor”.
– ICA’nın Londra sanat ve kültür ortamındaki tesirini progresif olarak tanımlıyorsunuz? Neden?
ICA, 75 yıl evvel sanatkarlar ve destekçileri tarafından kurulmuş. Kendilerine ana akımda yer bulmayan periyodun progresif sanatkarları kendilerine bir alan yaratma imkânına kavuşmuş. Bu sayede ICA, pop arka üzere yeni sanat akımlarının çıkış noktası olmuş. Tarihinde Damien Hirst, Gerhard Richter, Anish Kapoor, Anthony Gromley, Barbara Kruger, Nan Goldin, Francis Bacon üzere değerli sanatkarlar var. Öte yandan The Clash birinci konserini ICA’da vermiş. Patti Smith, Paul McCartney, Yoko Ono, Amy Winehouse, Pink Floyd, The Smiths, Interpol üzere efsane müzisyenler 400 kişilik küçük salonunda sahneye çıkmışlar. ICA, İngiltere’de kıymetli bir yer edindiği üzere dünyada öteki aktüel sanat enstitülerinin kurulmasına ön ayak olmuş.
– 55 yıl sonra ICA’nın başına gelen ikinci bayan yöneticisiniz. Bayan ve Türk olmanızın hem sizin için hem kurum için ehemmiyeti nedir?
Kurumun birinci bayan yöneticisi Dorothy Morland 1952-1968 yılları ortasında ICA’yı yönetmiş. Hayli başarılı olmuş fakat ne yazık ki kendisi hakkında fazla bilgiye ulaşamıyoruz. Benim 55 yıl sonra tıpkı konuma gelen ikinci bayan olmam ilerici bir kurum için aslında epey şaşırtan. Bu da bize bayan hakları konusunda en ileri geçinen ülkelerde dahi ülkü noktaya gelmediğimizi gösteriyor. Bu yüzden bu konuma getirilen bir bayan olmayı ve hele bir Türk bayan olmayı çok önemsiyorum. Hakları tam manasıyla teslim edilmemiş tüm bayanlar ve tüm azınlıklar ismine.
– Çağdaş Sanatlar Enstitüsü’yle ilgili hayallerinizi sorsam?
ICA özünde çoklu sanat disiplinlerine yer veren bir kurum lakin son yıllarda kanımca biraz akademikleşmiş. Odağını görsel sanatlara, sinemaya ve kültürel tartışmalara çevirmiş hasebiyle tarihinde çok esaslı yeri olan müzikten uzaklaşmış. Ben öncelikli olarak müziği ve konserleri ICA’ya geri getirmeyi amaçlıyorum. Sanatkarlara kucak açmak, onlara alan açmak, seslerini yükseltmelerine katkıda bulunmak en birinci maksadımız olmalı. Günümüz sanatkarları kendilerini sanat kısımları ile tanımlamazken ICA da bu yolda gitmeli. Bağımsız aktüel sanatkarların ve sanatın konutu, merkezi olmalıyız diye düşünüyorum.