Türkiye Besin ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu’ndan (TGDF) yapılan açıklamaya nazaran, Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı Dış Ticaret Dataları baz alınarak Agrimetre tarafından hazırlanan TGDF Dijital Bilgi Paneli dataları paylaşıldı. Paneldeki bilgilere 1 ile 24 fasılları ortasındaki tüm GTIP kalemleri ile 29. ve 35. fasıllardan seçili eserler dahil edildi.
Buna nazaran, daldaki ihracat 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 21 artarak 22,9 milyar dolar, ithalat yüzde 22 artarak 17,2 milyar dolar oldu. İhracat, yıla yavaş bir giriş yaptıktan sonra toparlandı ve yılın devamını güçlü artışlarla geçirdi. İthalat ise yıla bariz artışlarla başladıktan sonra yılın devamında yavaşladı.
2021 yılında bölümün dış ticaret fazlası, evvelki yıla kıyasla yüzde 17 artarak 5,76 milyar dolar oldu. 2021 yılı, ihracatın ve ithalatın yüzde 20’nin üzerinde artışlarla tamamladığı bir yıl olarak kayda geçti. Ünite ihracat pahası 2021 yılında bir evvelki yıla kıyasla yüzde 3,7 artarak 1.097 dolar/ton, ünite ithalat pahası yüzde 28,2 artarak 606 dolar/ton olarak gerçekleşti.
Rapora nazaran, 2021 yılında ihracatta öne çıkan eserler sırasıyla 1,3 milyar dolarla fındık içi, 1,1 milyar dolarla un, yaklaşık 800 milyon dolarla makarna, yaklaşık 700’er milyon dolarla rafine ayçiçeği yağı ve ambalajlı fındık olurken, bu eserler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 20’sini oluşturdu.
En çok ithal edilen eserler ise sırasıyla 2,3 milyar dolarla buğday, 1,5 milyar dolarla soya fasulyesi, 1,1 milyar dolarla ham ayçiçeği yağı, yaklaşık 600’ar milyon dolarla palm yağı ve arpa oldu. Bu 5 kalem, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 35,5’ini, 3’te 1’inden fazlasını oluşturdu. Bu da ithalatın, ihracata kıyasla daha az eserde ağırlaştığını gösterdi.
EN ÇOK İHRACAT YAPAN DALLAR
2021 genelindeki dıș ticaret dataları kesimlere nazaran incelendiğinde sert kabuklu meyveler, şeker ve șekerli mamuller, yaș meyve, bitkisel yağ ve dolarla balıkçılık ve su eserleri dalları en fazla ihracat yapan dallar olarak sıralandı. Toplam ihracatın yüzde 43,6’sı bu 5 kesim tarafından gerçekleștirildi.
Geçen yıl hayvan yemi, bitkisel yağ, un, kakao-çikolata ile tütün ve mamulleri dalları ise en çok ithalat yapan dallar olarak sıralandı. Toplam ithalatın yüzde 68,4’ü, yani 3’te 2’sinden fazlası bu 5 bölüm tarafından gerçekleştirildi. Bu oranın yüksek olması, ithalatın az sayıda kesimde ağırlaştığını gösterdi.
DIŞ TİCARETTE ÖNE ÇIKAN ÜLKELER
2021 yılında dıș ticaret bilgileri ülkeler bazında incelendiğinde 223 ülke ve pozisyona ihracat yapıldığı görüldü. En çok ihracat yapılan 5 ülke 2,82 milyar dolarla Irak, 1,79 milyar dolarla Almanya, 1,49 milyar dolarla Rusya, 1,24 milyar dolarla ABD ve 1,02 milyar dolarla İtalya formunda sıralandı. Bu 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 36,4’ünü oluşturdu.
En çok ihracat yapılan 3 ülkeye nazaran en çok dışsatımı yapılan eserler ise Irak’a yapılan ihracatta un, tavuk eti, gofret ve waffle, Almanya’ya yapılan ihracatta fındık içi, ambalajlı fındık ve kiraz, Rusya’ya yapılan ihracatta mandalina, alabalık ve șeftali oldu.
Geçen yılın dıș ticaret dataları ülkeler bazında incelendiğinde 185 ülkeden ithalat yapıldığı görüldü. Ülke bazında ithalat bilgileri incelendiğinde, 2021 yılında en fazla ithalat yapılan ülkeler 3,91 milyar dolarla Rusya, 1,49 milyar dolarla Brezilya, 1,44 milyar dolarla Ukrayna, 959 milyon dolarla ABD ve 873 milyon dolarla Malezya oldu. Rusya, Brezilya, Ukrayna, ABD ve Malezya’dan yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 50,5’ini olușturdu. Yılın birinci 2 ayında ABD en çok ithalat yapılan 3. ülkeyken, mart ayında 4. sıraya geriledi ve yerini Ukrayna’ya kaptırdı.
En çok ithalat yapılan 3 ülkeye nazaran en çok alımı yapılan eserler ise Rusya’dan yapılan ithalatta buğday, ayçiçeği yağı ve arpa, Brezilya’dan yapılan ithalatta soya fasulyesi, kahve, tütün, Ukrayna’dan yapılan ithalatta buğday, arpa ve dane mısır olarak sıralandı.