Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin resmi sayılarına nazaran dünyada 100 milyona yakın insan savaş, zulüm ve çatışma nedeniyle ülkesini terkederek sığınmacı olarak hayatını sürdürmek zorunda kaldı. Coğrafik pozisyonu, milletlerarası hukuka ve insani pahalara verdiği değer nedeniyle, mülteciler sorunu ile en fazla yüzleşen ülkelerin başında Türkiye geliyor.
Tüm dünyada Türkiye’nin mülteciler konusunda izlediği örnek siyasetten övgü ile bahsedilirken Türkiye’deki kimi muhalefet etraflarının sorumsuz davranışları nedeniyle kıymetli bir sorun haline geldi.
Toplumsal medyadaki bilgi kirliliği ise bu sorunu bir mülteci düşmanlığına düşmanlığına dönüşmeye başladı. 12 yıldır dünyaya mülteciler konusunda insanlık dersi veren Türkiye’de sorun diğer noktalara taşınılmaya çalışıldı.
Bu mevzudaki bilgi kirliliğiyle ilgili Göç Yönetimi Başkanlığı Umum ve Bağlantı Genel Müdürü Gökçe Ok Sabah Gazetesi’ne dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Gökçe Ok “Atom bombası patladığı vakit nasıl bir ses çıkarsa o yoğunlukta haykırdığımızı düşünün: Yabancılar siyasi bir hak olan oy kullanma hakkını kullanamazlar! Sığınmacılar oy kullanamaz, kullanmayacaklar! Bu türlü bir durum kelam konusu değildir! Duyanlar duymayanlara da duyursun” tabirlerini kullandı.
İşte açıklamalardan birtakım başlıklar:
5.4 MİLYON YABANCI KAYIT ALTINDA
Türkiye’de şu anda toplamda yasal statüde ikamet eden sığınmacı sayısı konusunda elimizde bir sayı var mı?
Ülkemizde yaklaşık 5.4 milyon yabancı bulunmaktadır, hepsinin parmak izi üzere biyometrik dataları dahil bütün bilgi ve dokümanları GöçNet sistemimizde mevcuttur. Bunların 3.7’si süreksiz muhafaza kapsamındaki Suriyeli sığınmacılar, 320 bini memleketler arası müdafaa arayanlar, 1.4’si de ikamet müsaadesiyle ülkemizde kalanlardır. Elimizde, 192 farklı uyruktan yabancının göçe dair önemli bir büyük verisi bulunmaktadır ki dünyada bu kadar çok çeşitlilikte verisi olan ülke yoktur.
2022’DE 25 BİN KİŞİ HUDUT DIŞI EDİLDİ
Sistemsiz göç konusunda son devirde tartışma biraz daha alevlendi. Bu bahiste elimizde bir sayı var mı?
2022 yılında yaklaşık 25 bin kişi hudut dışı edilmiştir. Bütün AB’nin hudut dışı oranı % 15’ler civarındayken bizde bu oran % 40 civarındadır. Sistemsiz göçle çabamız ‘Düzensiz Göç Strateji Belgemiz’ kapsamında kaynağında, hudutta ve içeride devam etmekte ve tesirli hudut dışı siyaseti olarak kurgulanıp, yürütülüp, yönetilmekte ve takip edilmektedir.
SINIRDIŞI EDİLENLER ORTASINDA PAKİSTANLILAR BİRİNCİ SIRADA
Sistemsiz göçmenlerin sınırdışı edilmeleri konusunda sorun yaşanıyor mu? Örneğin Pakistanlı bir sistemsiz göçmenin sınırdışı edilmesi konusunda nasıl bir prosedür izleniyor?
Pakistan ve Afganistan’ın siyasi durumu aşikâr lakin buna karşın hudut dışı etme, geri gönderme konusunda işleyen dinamik sistemlerimiz var. Sayın Bakanımız daima mevkidaşlarını arar, daha geçen ay ilgili Genel Müdürümüz oradaydı. Anılan uyruklar hudut dışı ettiklerimiz içinde birinci iki sıradadır. Önceliğimiz sistemsiz göçle kaynağında gayret olmakla birlikte bir biçimde ülkemize sistemsiz gelen olmuşsa onu da hudut dışı etmekteyiz. Hudut dışı opertasyonlarımız en başarılı olduğumuz alandır.
KENDİ HUDUTLARIMIZA İLİŞKİN OLMAYAN İMGELER SERVİS EDİLİYOR
Toplumsal medyada toplumun hudut uçlarına dokunan görüntülerle karşılaşıyoruz. Bu periyotta görüntülerin sıklaşması konusunda ne düşünüyorsunuz?
Göç konusunda bir dezenformasyon kampanyası başladığını üzülerek görmekteyiz. Kendi hudutlarımıza ilişkin olmayan manzaraların deverana sokulduğunu görmekteyiz. Bu hususta gerekli cürüm duyurularında bulunduk ve tüzel süreçleri daima işleteceğiz. Zira bu her şeyden evvel göç siyasetlerini yürütmek ve yönetmekle yükümlü kurumlarımızın ve yüz binlerce devlet memurunun da emeğine ve hakkına saygısızlık. Ayrıyeten kamuoyunu yanlışsız halde bilgilendirebilmek için çalışmalarımız da artarak devam edecektir. Bu bahiste yanlış bilinenlerin doğrusunu kurumumuza toplumsal medya hesaplarından her gün paylaşıyoruz.
O BELGESEL HUZUR BOZMA GAYELİ
Türkiye’deki mültecilerle ilgili bir belgesel ortaya çıktı ve çok tartışıldı. Bu belgeseli izleme imkanınız oldu mu?
Bu sorunuz vesilesiyle tabir etmek isterim ki, ‘mülteci’ kavramı bizim iç hukukumuz ve mevzuatımız gereği bir statüyü tabir eder. Türkiye Cumhuriyeti Devleti kendi kadim coğrafyasından gelen göçmenlere mülteci statüsü vermemektedir. Yalnızca Avrupa ülkelerinden gelerek iltica talebinde bulunan mülteci sayımız tüm cumhuriyet tarihi boyunca 90 kişi civarındadır. Bahsettiğiniz belgeseli izledim, sayılar yanlış, argümanları temelsiz. Subliminal bildirilerine meşruiyet sağlamak için kullandıkları kurgu akla ziyan, ziyan. Toplumsal hayata, geleceğe, göçün daha düzgün yönetilmesine katkısı olmaz lakin gaye huzur bozmaksa o diğer.
BİRÇOK TÜRK 200 BİN SIĞINMACIYA VATANDAŞLIK VERİLDİ
Sığınmacılara verilen vatandaşlık konusunda da bir bilgi kirliği var. Kaç sığınmacıya vatandaşlık verildi?
Sayın Bakanımızın da söz ettiği üzere, kriterleri yerine getiren 200.950 Suriyeli sığınmacıya bu ülkeye hayatın her alanında verebilecekleri katkı ve müspet bedel gözetilerek vatandaşlık verilmiştir. Bunların yaklaşık 87 bini çocuktur. Çabucak bu vesileyle hatırlatmak isterim, 100 bin Ahıska Türkü, 17 bin Afganistan Türkü ve 7 bin Uygur Türkü soydaşımıza da vatandaşlık verdi Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğümüz ve vermeye de devam edecek.
Güya yalnızca sığınmacılara vatandaşlık veriliyor üzere bir algı var bu yanlışsız değil ve tekrar hatırlatalım ki vatandaşlık alan sığınmacıların büyük bir çoğunluğu ecdadımızın o coğrafyaya iskan ettiği Bayır Bucak Türkmenleridir.
1 MİLYON BİREYE DAHA DÖNÜŞ İMKANI PLANLIYORUZ
Bugüne kadar kaç Suriyeli ülkesine geri döndü?
Bu sayı 500 bin bandına yaklaşmıştır. Saygıdeğer Cumhurbaşkanımızın da tabir ettiği üzere, kurallar hazırlandıkça ‘onurlu ve gönüllü’ bir formda 1 milyonu geçecek bir sayıda Suriyeli muhacirimizin inançlı bölgelere yerleşimini planlıyoruz.
1.BASAMAKLI SIHHAT HİZMETİ VERİLİYOR
Kaldı ki tekrar söylüyorum bu türlü bir maaş ödemesi yoktur. Sıhhat hizmetlerinde de birinci basamak sıhhat hizmetinden herkes yararlanabilmektedir, yabancılar da dahil. Bunun sebebi hami sıhhat önlemini devletin alma zorunluluğudur. Bir salgın olsa bunun ekonomik ve toplumsal maliyeti bugün aldığınız önleme rahmet okutur. Lakin öteki basamak sıhhat hizmeti için yabancıların da toplumsal teminatı aranmaktadır.
SİSTEMSİZ GÖÇ MİLLETLERARASI BİR SIKINTIDIR
Suriye’deki göç sorunu ile gayret ederken, Afganistan, Pakistan ve Bangladeş bölgesindeki istikrarsızlık beraberinde yeni göç dalgasını getirdi. Dünya bu problem ile nasıl çaba etmeli sizce?
Sistemsiz Göç çok dallı ve paydaşlı bir alandır ve memleketler arası işbirliğini zarurî kılmaktadır. Şu anda hiç bir ülke yalnızca kendi siyasetleriyle, gücüyle ve kapasitesiyle sistemsiz göçle uğraş edemez. Bu nedenle biz de ‘Düzensiz Göç Strateji Belgemiz’ ekseninde göçe kaynak teşkil eden ülkelerle aktif işbirliği yaparak sistemsiz göçü kaynağında durdurmayı, tesirli hudut önlemleri ile bir formda ülkesinden geleni hudutta durdurmayı, bunu da geçebilen olursa tesirli yakalama ve hudut dışı ile kaynak ülkeye döndürmeyi amaçlayan stratejilerle hareket ediyoruz Fakat coğrafyamızın durumu da ortadır. Türkiye büyüyor ve güçleniyor, göçün amacı pozisyonuna geldi, yerleşti. Bulunduğu koordinatlarda geçiş rotası. Gelmesinler, evet gelmesinler fakat bu abesle iştigal bir serzeniş. Dünyayı fesada veren bu millet, bu devlet değil. Bin yıldır vatan eylediğimiz bu topraklarda bin yıl daha, kıyamete kadar tutunabilmenin bir külfeti var. Geçmişte oburdu, bugün öbür. Göç ve göçmenler birebir vakit da kamu diplomasisinin bir aracı maalesef. Yerlerinden, yurtlarından edilmeyecekleri iklimi hazırlayacaksınız. Bütün buna karşın yola çıkarlarsa durduracaksınız. Gelirlerse yöneteceksiniz. Görüntü çekerek, daima palavra üreterek, algı operasyonu çekerek göç yönetilmez.
SUÇA KARIŞAN 20 BİN YABANCI SINIRDIŞI EDİLDİ
Sığınmacıların ve sistemsiz göçmenlerin suça karışma oranları nedir? Suça karışanlar, toplumsal huzuru bozanlarla ilgili nasıl bir prosedür uygulanıyor?
6458 sayılı kanunun 54. unsuruna nazaran yabancıların hata işlemeleri halinde cezalarının infazına müteakip hudut dışı edilmeleri gerekmektedir ki prosedür bu türlü de işlemektedir. Kaldı ki tıpkı unsur uyarınca yabancının hareketleri hata oluşturmasa dahi idarece kamu sistemi ve güvenliği için tehdit olarak yorumlanırsa yeniden hudut dışı edilmektedir. Bugüne kadar yaklaşık 20 bin yabancı hudut dışı edilmiştir. Hata ve hatalının uyruğu yoktur, bu üniversal, ruhsal ve etik bir unsur. Lakin bizim de suça ve suçluya toleransımız yok, kimse ayrıcalıklı değil. Gereği neyse yapılıyor, yapılacaktır. Zerre kadar kimsenin tereddüdü olmasın. Bunu yabancıların kanaat liderleri ve sivil toplumuyla da daima görüşüyoruz. Onlar da, kendi toplumlarının huzuru için kamu tertibi, kamu itimadı, kamu sıhhati neyi icap ediyorsa onu yapın, biz size lakin yardım ve dua ederiz diyorlar. Birçok kendi içlerinde olmakla bir arada, binde bir oranında suça karışmaktadırlar ve bu kabahatler da genelde ismi hatalardır.
GÖÇ SORUNU İNSANLIK TARİHİ KADAR ESKİ
Sığınmacılar sorunu çok boyutlu bir sorun. En değerlisi de insani boyutu. Türkiye toplumuna nasıl bir ileti vermek istersiniz?
Göç, algılardan büyük bir sıkıntıdır. İnsanlık tarihi boyunca da beşerler hareket etmişler ve bu hareketleri en çok himaye eden toplumlar, en çok gelişen de toplumlar olarak karşımıza çıkmıştır. Ulus devletlerle bir arada hudut geçişleri göç olarak nitelenmeye başlamışsa da, göç her periyot olmuştur. Mevlanalar, Yunus Emreler hepsi birer göçmendir, eğitim göçleri toplumsal göçe dönmüş, ömürleri yettiğince bir durak arayıp durmuşlardır. Çağımızda da göç görünüm değiştirmiştir lakin varsayımımız odur ki azalmayacaktır. Biz Türkler yöneteceğimiz işlerden korkmayız. Herkes müsterih olsun, göçü yöneten bir devlet aklı var ve bu dünyanın hiçbir ülkesinin geliştiremediği bir yoğunlukta. Fakat yerimiz de belirli; insanlık ve vicdan. Algılara, palavralara değil memur olarak devletinin hizmetinde bulunan sizin çocuklarınızın emeğine, alın terine, göz yaşına itimadın, devletin ortaya koyduğu gerçeklere, olgulara inanın. Hayat, 200-300 karakterlik toplumsal medya operasyonlarına sıkıştırılmayacak kadar kıymetli…