Türkiye karpuz üretiminin yüzde 25’ini karşılayan Adanalı üreticiler karpuz ithalatı nedeniyle ekonomik olarak ıstırap yaşadıklarını söz ettiler. Seyhan Ziraat Odası İdare Konseyi Üyesi Cahit İncefikir de ithal karpuz ile girdi maliyetlerindeki artışın çiftçinin belini büktüğünü söz etti. İncefikir, “Çiftçi aralık-ocak ayından bu yana tarlada karpuzuyla uğraşıyor. Cumhuriyet tarihinin gelmiş geçmiş en büyük maliyetiyle uğraşıyor. Ziraî enflasyonla yüzde 300-400’lerle uğraşırken, karpuzunu erken çıkarmaya çalışırken, daha karpuzu çıkmadan İran’dan karpuz gelmeye başladı. Adana, sanırsınız ağustos ayındaymışsınız üzere at otomobillerine varana kadar, yollarda stantlar açılmış karpuz satılmaya başlanmış. Hasebiyle üreticinin turfandacılığı, erkenciliği bir formda yitirilmiş oluyor. Turfandacılıkta bir gün, iki gün çok değerli. Devletin, bunları yadsıyıp hiçbir şeyi göze almadan ithalatı pervasızca yapması üreticiye büyük ziyan veriyor. Münasebetiyle üretici bir biçimde karpuzunu satmaya başladığı vakit güya Adana’da 3 aydır satılmaya başlanmış üzere o tılsımı, o erkenciliği, o turfandacılığı yitiriyor, münasebetiyle para kazanamıyor, ziyan ediyor” dedi.
KİLOGRAMI 20 LİRANIN ÜZERİNE ÇIKAR
Çiftçilerin nitekim çok güç durumda olduğuna dikkat çeken Ziraat Mühendisi Okay Sangün ise, şunları söyledi:
“Girdi maliyetleri çok yüksek. Fiyatlar 3-4 katına çıktı. Çiftçimiz sıkıntı kaideler altında karpuzu yetiştirmeye çalışıyor lakin yurtdışından, özellikle İran’dan kaçak ve resmi yollarla gelen karpuzlar bizim çiftçimizin moralini çok bozuyor. Çiftçimiz tarımdan kaçacak üzere görünüyor. Tarımdan kaçan çiftçi toprağı boş bırakır. Boş kalan toprakta kimse ekim yapmaz. Bu türlü olursa tüketicimiz karpuzu önümüzdeki yıllar kilosu 20 liradan yer ya da hiç yiyemeyecek. Yetkililerin bir an evvel çiftçilerimize yardım etmesini diliyorum.”
Karpuz üretimi gerçekleştiren çiftçi Enes Karaağaç ise bir kilogram karpuzun yetiştirme maliyetinin 1 lira olduğuna dikkat çekti. 10 kilogram karpuzun 10 lira maliyeti olduğunu vurgulayan Karaağaç, “Erken yetiştirip erken satmak ve para kazanmak istiyoruz. Lakin erken yetiştirip dışarıdan karpuz gelirse para kazanamayız, ziyan ederiz” diye konuştu.
DARALMA YÜZDE 30’A ULAŞTI
Adana’daki karpuz tarlalarında üreticilerle bir ortaya gelen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin girdi maliyetlerinin fahiş artışı nedeniyle Adana’da geçen yıllara oranla karpuz üretiminin yüzde 30 daralma yaşadığını lisana getirdi. Dr. Şevkin, “Adanalı karpuz üreticisi güç durumda. Girdi maliyetleri çok yüksek. Bu nedenle karpuz üretiminde yüzde 30 daralma yaşanıyor. Zira fidenin fiyatı 2 katına, gübrenin fiyatı 4 katına çıktı. Tam da turfanda karpuzun yetişeceği devirde ne yazık ki her yıl yapıldığı üzere bu yıl da yurtdışından karpuz ithal ediliyor. Her yıl olduğu üzere bu yıl da Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye çiftçisinin yanında olacağına yabancı çiftçiyi kazandırmaya devam ediyor. Adanalı karpuz üreticisi çok sıkıntı durumda. Tarım Bakanlığı’nı Adanalı ve Türkiyeli çiftçinin yanında olmaya davet ediyoruz” diye konuştu.
“ÇİFTÇİ ÜRETİMDEN UZAKLAŞIYOR”
Çiftçinin bir dönüm karpuzu 12 bin liraya mal ettiğine işaret eden Dr. Şevkin, tam turfanda (erkenci) periyotta yurtdışından karpuz ithal edildiği için çiftçinin kar elde edemeyeceğini söyledi. Ayrıyeten, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Gayri Safi Ulusal Hasıla’nın yüzde 1’i oranında kanunen çiftçiye ödeme yapması gerektiğine dikkat çeken Dr. Şevkin, “Ne yazık ki çiftçiye bu ödeme de yapılmıyor. Çiftçinin Tarım Bakanlığı’ndan 200 milyar lira alacağı var. Çiftçi ağır borç batağı altında. Çiftçinin 180 milyar lira da borcu var. Tarım Bakanlığı, halâ kulağının üstüne yatmış durumda ve çiftçinin yanında olmuyor. Tüm çiftçiler üretimden gitgide uzaklaşıyor. Tarım Bakanlığı’ndan tahlil bekliyoruz, üretim bekliyoruz” dedi.
VELİ ALTUNYÜZÜK: “ÇİFTÇİLİK BİTİRİLMEYE Mİ ÇALIŞILIYOR?”
Bir başka karpuz üreticisi Veli Altunyüzük ise girdi maliyetlerindeki artışın yüzde bin 300’lere dayandığını kaydetti.
Altunyüzük, şöyle konuştu: “Tarımla ilgili girdiler yüksek. Gübre, ilaç, mazot, personellik maliyetleri çok yükseldi. Yüzde bin 300 artırımlarla karşılaşıyoruz. Geçen yıl mazotu 6 liraya alıyordum artık 23 lira, gübre 2 lira idi artık 15 lira, 70 liraya aldığımız ilaç 230 lira, 13 liralık naylon 55 lira oldu. Bu girdilerin içinden nasıl çıkacağız. Çiftçiliği bitirme maksadıyla yapılmış bir oyun mudur? Bir ıstırap var. Maliyetimiz yüzde 1300 artırım gördü. Geçen yıl bir dönüm karpuzu 4 bin liraya mal ederken artık 12 bin liraya mal ediyorum. Yalnızca karpuz değil, darı; 2 bin liralık maliyeti 5 bin lira, pamuk; 3 bin lira maliyeti 6 bin lira olmuş. Bu safhadan sonra çiftçi sıkıntı durumda. Varsayım ediyorum çiftçiler kente göç edecek.”
SÜLEYMAN SÖZÜTEK: “BİR LİTRE MAZOT TAKVİYESİ BİLE ALAMIYORUZ”
Çocukluğundan bu yana çiftçilik yaptığını belirten Süleyman Sözütek de “Kendimi bildim bileli çiftçilik yapıyorum. Babadan, atadan kalma işleri yapmaya çalışıyoruz. Nitekim mağduruz, takatimiz kalmadı. Daha evvel ürettiğimiz eserlerden bir kısmıyla ekmeğimizi yiyebiliyorduk, çocuklarımızı bekleyebiliyorduk. Artık maliyetler o kadar yükseldi ki canımızı alıyor. Karpuzda dönüme 45-50 lira ortası mazot harcıyoruz. Bize devletin verdiği destekleme 22 lira. Bir litre mazotu bile vermiyor” diye konuştu.