Tütün üreticileri tarım kesitinin en fakir kısmını oluşturuyor. En kıymetli problemlerden biri ise kontratlı üretim. CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, firmalar ile üreticiler ortasında düzenlenen “tütün alım-satım sözleşmesi” hazırlanmasında firmaların kelam sahibi olduklarını söyledi.
“BAKANLIKTA DA YOK”
Tütün üreticilerinin bu kontratların değerli bir kısmına müdahil olamadıklarına, verilen fiyat ve ölçüsü kabullenmek zorunda kaldıklarına işaret eden Bakırlıoğlu, şöyle konuştu: “Tütün ekimi yapan çiftçilerin hepsi mukavele imzalamışlar ancak ellerinde bir tane kontrat örneği yok. İşin daha vahimi bu kontratlarda fiyat yazmıyor. Yani bu mukaveleye nazaran üretim yapan çiftçi tütünü kaç liradan satacak belirli değil. Üç nüsha düzenlenmesi gereken mukavelenin bir nüshasının üreticide kalması lazım. Bir nüshanın ise Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Tütün Mamulleri Daire Başkanlığı’na verilmesi gerekli lakin bakanlığa bile hâlâ tek bir kontrat teslim edilmemiş. Üretici mukaveleye imza atmış, avans almış, senet imzalamış fakat elinde kontrat yok.”
MALİYETİN ALTINDA
Bakırlıoğlu, “Üretici, tütün fiyatının ne kadar olacağını bilmiyor. Hepsinden değerlisi yarın bir uyuşmazlık halinde mahkemeye sunacakları evrak yok” diye konuştu. Bakırlıoğlu, ziraat odasının yaptığı tahlile nazaran tütünde maliyetin 60 lira olduğunu, buna rağmen tütün şirketlerinin 50-55 lira ortasında fiyat vereceğinin konuşulduğuna dikkat çekti. Gübrenin yüzde 350, işçiliğin yüzde 100, zirai ilacın ortalama yüzde 200, mazotun yüzde 250 arttığına işaret eden Bakırlıoğlu, üreticinin ziyan edeceğini lisana getirdi.
“ÇİFTÇİ ZORDA”
Geçen yıl bir kilo tütün parasıyla beş litre mazot alınırken şayet fiyatlar 50-55 lira civarında kalırsa fakat 2.5 litre mazot alınabileceğini kaydeden Bakırlıoğlu, “Tarlalar hazırlandı, tütün fideleri dikilmeye başlandı fakat üretici şimdi fiyatı bilmiyor. Maliyetlerin yüksekliğinden güç günler geçiren tütün üreticileri bu yıl 75-80 lira fiyat bekliyor” dedi. “Çiftçiler, milletlerarası tütün firmalarının insafına terk edilmiş. Bu türlü giderse seneye tütün üretecek çiftçi bulamayacağız. Kontratlı tarım çiftçinin aleyhine bir sisteme dönmüş. Birinci yapılması gereken kontratların ziraat odalarının ve tütün kooperatiflerinin şahitliğinde imzalanmasıdır.”