İzmit Körfezi’nde deniz, turkuaz renge büründü. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından denizin çeşitli noktalarından alınan numuneler üzerinde araştırma başlatılırken, Kocaeli Üniversitesi Biyoloji Kısmı öğretim üyeleri de kendi örneklerini toplayarak inceleme yaptı.
Denizdeki renk değişimine ‘kokolitofor’ isimli organizmaların sebep olduğunu takımıyla birlikte belirleyen Prof. Dr. Halim Aytekin Ergül, korkulacak bir durum olmadığını belirtti.
‘KOKOLİTOFOR ARTIŞI RENK DEĞİŞİMİNE NEDEN OLUYOR’
Denizdeki renk değişimiyle ilgili yaptıkları çalışmayı anlatan Prof. Dr. Ergül, “İzmit Körfezi’nde vakit zaman fitoplankton denilen organizmaların çok çoğalmasına rastlanıyor. Bu da onlardan bir tanesi. Burada yaptığımız incelemelerde gördüğümüz kadarıyla, kokolitofor olarak isimlendirilen organizmaların sayıca artışı bu renk değişimine neden oluyor. Tabi sayıca artış, onları besleyen elementlerin de artışı manasına geliyor ancak bu telaş edilecek bir hal değil” dedi.
Korkulacak bir durum olmadığını lisana getiren Prof. Dr. Ergül, şöyle devam etti:
“Bununla birlikte sayıca 1 litrede 1 milyonun üzerinde olduklarını kabaca söyleyebiliriz. Büyük olasılıkla mevsimsel rüzgarların şiddetli esmesiyle bağlantılı olarak İzmit Körfezi’nin bilindik katmanlı yapısının kaybolması, oksijen derişiminin yükselmiş olması ve besleyici elementlerin de ölçü olarak artmış olması bu kokolitofor denilen organizmaların sayıca artışını tetikleyen öge oldu. Meteoroloji kayıtlarına baktığımız vakit rüzgar suratının saatte 43 kilometreye ulaştığını görüyoruz. Mayıs ayının birinci günlerinde birkaç gün müddetle devam eden, aşağı üst fırtına diyebileceğimiz şiddetli rüzgar hali katmanlaşmayı ortadan kaldırdı. Muhtemelen besleyici elementlerin de yüzeye çıkmasına neden oldu. Daha sonra içerisinde bulunduğumuz günlerdeki dinginlik hali, bu organizmaların sayıca artışında bir öteki etken olmuş oldu. Lakin çok telaş edilecek, korkulacak bir hal değil.”
‘OLUMSUZ TESİRLE İLGİLİ BU BASAMAKTA BİR ŞEY SÖYLEMEK ÇOK ZOR’
Yaşanan renk değişiminin dikkatle izlenmesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Ergül, “İzmit Körfezi ne çok temizlendi ne de çok kirlendi. İzmit Körfezi’nin Marmara Denizi ile birlikte maalesef besleyici element bakımından yükü epeyce fazla. Meteorolojik hadiseler, besleyici elementlerin organizmalarla buluşmasına neden oluyor. Bunun sonucunda da bu gözle görülebilir artış gözlendi. Bu bir günde ya da bir yılda çözülebilecek bir sorun değil. Bunu neredeyse bütün toplum artık idrak etmiş durumda. Uzun vadeli yatırımlar yapılması lazım. İzmit Körfezi ve Marmara Denizi’ne besleyici elementlerin girişinin azaltılması ya da engellenmesi uzun vadeli tahlil için elzem olan konulardır. Deniz canlılarına olumsuz tesir ile ilgili bu etapta bir şey söylemek çok sıkıntı. Daha evvelki deneyimlerimize dayanarak, kısa müddetli sayı artışlarının, kokolitofor patlamalarının bilindik yıkıcı bir tesiri yok. Fakat izlemek lazım. İlerleyen süreçlerde ne olur? Devamında bir ziyan verici tesiri olabilir mi? Görmek gerekir” diye konuştu.