Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) nisan ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 7,25 arttığını ve yıllık enflasyonun yüzde 69,97’ye yükseldiğini açıklamasının akabinde TCMB’nin Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayımlandı.
Rapora nazaran, milletlerarası emtia fiyatları ile tedarik meseleleri tüketici fiyatları üzerinde baskı oluşturmaya devam etti.
Tüketici yıllık enflasyonundaki artış alt kümeler geneline yayılırken, bu gelişmeye en besbelli katkı başta besin olmak üzere güç ve hizmet kümelerinden geldi.
Besin kümesinde yıllık enflasyondaki yükseliş alt kalemler genelinde devam ederken, bir evvelki ay yataya yakın seyreden taze meyve ve zerzevat fiyatları bu periyotta yüksek artış sergiledi.
Güç enflasyonu, doğal gaz ve şebeke suyu üzere yönetilen/yönlendirilen kalemlerdeki gelişmeler öncülüğünde kıymetli ölçüde artış kaydederken, bu periyotta, hizmet kümesinde yıllık enflasyon alt kümeler genelinde arttı, güç ve besin fiyatlarındaki görünüme paralel olarak ulaştırma ve lokanta-otel öne çıkan kümeler olmaya devam etti.
Temel mal kümesinde yıllık enflasyon güçlü mallarda yükselirken başka alt kümelerde geriledi. Muhakkak eserlere uygulanan KDV indiriminin fiyatlara yansırken, bu gelişme başka temel mal kümesinde fiyatları olumlu etkiledi.
Milletlerarası emtia fiyatlarında devam eden yüksek seyir, yurt içi güç fiyatlarındaki artışlar ve tedarik zincirlerindeki aksamalar sonucunda üretici fiyatlarındaki yükseliş sürerken, bu görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonları artmaya devam etti.
YILLIK ENFLASYON TÜM ALT KÜMELERDE YÜKSELDİ
Nisanda B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları sırasıyla 57,20 ve yüzde 52,37 olarak gerçekleşti.
Mevsimsellikten arındırılmış bilgilerle incelendiğinde, aylık artış evvelki aya kıyasla B endeksinde yükselirken, C endeksinde bir ölçü düşüş kaydetti.
Aylık fiyat artışları, B endeksini oluşturan hizmet ve işlenmiş besin kümelerinde yükselirken, temel mal kümesinde bir ölçü yavaşladı.
Yıllık enflasyon tüm alt kümelerde yükselirken, ulaştırma hizmetleri ve lokanta otel kümesindeki artışlar daha besbelli oldu. Akaryakıt fiyatlarındaki birikimli artışlar ulaştırma hizmetlerindeki görünümü olumsuz etkilemeye devam ederken, fiyatların yüzde 11,35 artmasıyla küme yıllık enflasyonu yüzde 78,00’e yükseldi.
Mevsimsel tesirlerden arındırılmış bilgilerle incelendiğinde, kirada aylık artışların yatay seyrini nisanda da koruduğu gözlendi.
Temel mal yıllık enflasyonu nisanda 2,39 puanlık yükselişle yüzde 61,58 düzeyine ulaştı. Bu periyotta, yıllık enflasyon sağlam mal kümesinde yükselirken, başka alt kümelerde geriledi.
TAZE MEYVE VE ZERZEVAT FİYATLARI KIYMETLİ ÖLÇÜDE ARTTI
Güç fiyatları nisanda yüzde 7,62 artarken, küme yıllık enflasyonu yüzde 118,20 oldu. Bu periyotta akaryakıt, katı yakıt ve tüp gaz fiyatlarındaki artışlar devam etti.
Besin ve alkolsüz içecek fiyatları nisanda yüzde 13,38 artarken, memleketler arası ziraî emtia fiyatlarındaki yüksek düzeyler, olumsuz hava şartları ve artan girdi maliyetleri kesim üzerinde baskı oluşturdu.
Bu gelişmeler sonucunda genele yayılan fiyat artışlarıyla, yıllık enflasyon işlenmemiş besinde yüzde 100,67, işlenmiş besinde yüzde 78,09 oldu.
Mevsimsellikten arındırılmış datalar, işlenmemiş besinde taze meyve ve zerzevat fiyatlarının değerli ölçüde arttığına işaret etti.
Emtia fiyatlarındaki yüksek düzeyler, tedarik zincirlerindeki aksaklıklar ve yurt içi güç maliyetlerindeki artışlar üretici fiyatlarını olumsuz etkilemeye devam etti.
Ana sanayi kümelerine nazaran incelendiğinde, yıllık enflasyon orta mallarında yataya yakın seyrederken başka alt kümelerde yükseldi.