Sık sık acıkıyor, tatlı krizine giriyorsanız, kolay kilo alıp sıkıntı veriyorsanız, bel etrafınız kalınlaşıyor ve sabahları yorgun uyanıyorsanız dikkat! ‘Tüm bu sıkıntılar diyabetin birinci adımı olan insülin direncinden kaynaklanabilir’ diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, mevzuyla ilgili kıymetli bilgiler verdi.
İnsülin direnci, bedenin kâfi insülin üretebildiği halde tesirli olarak kullanamamasıdır. İnsülin direnci geliştiğinde, hücrelere glikoz giremez, kullanılamaz ve kanda glikoz yükselerek prediyabete (gizli şeker), vakitle Tip 2 diyabete, kalp damar, tansiyon, kanser üzere hastalıklara yol açar. ‘Ancak hayat üslubunda yapılacak kimi değişikliklerle bu sorunun üstesinden gelmek mümkün’ diyen İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, insülin direncini A’dan Z’ye masaya yatırdı. İşte açıklamaları…
Osman Erk
Nasıl ortaya çıkar?
İnsülin; yağ depolayan, bedende inflamasyon ve oksidatif gerilime yol açan bir hormondur. İnsülin düzeyi ne kadar yüksekse insülin direnci o kadar fazladır. Bu yüzden hipertansiyon, yüksek kolesterol, yüksek trigliserid, kalp damar hastalıkları, kanser ve depresyon gelişebilir. Ailede obezite, tip 2 diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalığı varsa insülin direnci riski fazladır. Günümüzde ne yazık ki çok şeker (rafine şekerli ve yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren gıdalar), çok yağ (hayvansal ve trans yağlar), fazla tuz, katkı unsurları, hormon, tarım ilacı, antibiyotik ve GDO yüklü besinlerle besleniyoruz. Bütün bu faktörler insülin direncine neden olur. İlaç olarak sık kullanılan statin ve beta blokerlar da bu sorunu tetikler. Ayrıyeten tatlandırıcılar, alkol, ağır metaller, besin alerjileri, beslenme bozukluğu (antioksidan, lif, Omega 3, vitamin eksikliği) üzere nedenler de insülin direncine yol açar.
Bedende yağ depolar
İnsülin düzeyi ne kadar yüksek ise insülin direnci o kadar fazladır. İnsülin direnci ile birlikte beden kas kaybedip yağlanır. Karaciğer en fazla yağlanan organlardan biridir. İnsülin direnci hipoglisemi ataklarına yol açtığı için kişi sık sık ve fazla ölçüde yeme gereksinimi hisseder. Hasebiyle obezite ve şeker hastalığı gelişme süreci tamamlanır. Daha sonraki kademede ise kalp ve damar hastalıkları ve kanser gelişimi ortaya çıkabilecek istenmeyen durumlardır.
Hormonal dengeyi bozar
İnsülin direnci, bedenin tüm hormonal istikrarını olumsuz tesirler. Tiroid hormonları, kortizol ve gerilim hormonları en fazla etkilenen hormonlardır. Tiroid işlevleri bozulur, polikistik over hastalığı ve kısırlık gelişimi kelam konusu olabilir. İnsülin direnci ve diyabeti önlemek için tiroid hormonları ve gerilim hormonları olağan olmalıdır. Kronik gerilim, kan kortizol seviyesini arttırır. Kortizol belde yağlanmaya ve insülin direncine yol açar.
Bel ve karın yağlarına dikkat!
Yüksek insülin kıymetleri, gelecekteki kalp damar hastalıklarının değerli nedenlerinden biridir. İnsülin direnci ile karın bölgesindeki çok yağlanma paraleldir. Bu sorun bel ve boyun kalınlığına, yemeklerden sonra hipoglisemi ataklarına yol açar. Bel, boyun ve karın ne kadar kalın ise pankreas o kadar fazla insülin salgılar. Bel ve karında biriken yağlar, kalça ve basenlerde biriken yağlardan daha tehlikelidir. Bu durum kronik hastalıkların en sık nedenidir. En uzun yaşayan beşerler en az şeker tüketen ve insülin düzeyleri en düşük olan insanlardır.
Bu teklifleri hayata geçirin
İnsülin direncine karşı hayat usulü değişikliği çok kıymetli. İşte dikkat edilmesi gereken noktalar:
– Sağlıklı beslenmeyi ömür formu olarak benimseyin.
– Her acıktığınızda abur cubur yerine sağlıklı atıştırmalıklar tüketin.
– Gereğince su için.
– Yağ ve kalori alımınızı azaltın.
– Sistemli yürüyüş yapın.
– Periyodik muayene ve denetimlerinizi ihmal etmeyin.