İklim değişikliği: Büyük baştankaralar üç hafta erken yumurtlamaya başladı

BBC

Oxford Üniversitesi’nden Dr. Ella Cole “Bu ormanın kimi bölümlerinde yumurtalama devri üç hafta erkene kaydı” diyor.

Kuşbilimi uzmanı Cole, dünyanın üzerinde en çok araştırma yapılan ormanlarından biri olan Oxfordshire bölgesindeki Wytham Ormanı’ndaki çok özel bir alanı bana gösteriyor.

Bu yıl, ormandaki 40 büyük baştankara kuşu jenerasyonunu inceleyen araştırmanın 75. yıldönümü.

Dünyanın en uzun süren hayvan takibi araştırmalarından biri…

Araştırmada, her yuva, her kuş, dişilerin yumurtlaması ve yavruların yumurtadan çıkması kayıt altına alındı. Bu datalar de yumurtlamadaki zamanlama değişimini ortaya koydu.

Dr. Cole “Buradaki baştan karalar aslında, yiyecek zincirinin öteki ögelerini takip ediyor. Yani en önemli besin kaynakları tırtılların sayısının tepe yaptığı ve tırtılların beslendiği meşe ağaçlarının yeşerdiği devri. Tüm bir besin zinciri ilkbahar aylarının daha erken devrine kaydı” diye açıklıyor durumu.

SAYILARLA 75 YILLIK ARAŞTIRMA:

• 700-800 – her yıl denetim edilen yuva sayısı
• 10,000 – yumurtlama ve yavruların yumurtadan çıkışı ortasındaki iki haftalık müddette yetişkin büyük baştankaraların yediği tırtıl sayısı
• 350 – Wytham büyük baştankara projesinden üretilen bilimsel yayın sayısı

Alan, bölgede yaşayan bir aile tarafından bilimsel araştırmalar yapılması kaidesiyle 1942’de Oxford Üniversitesi’ne bağışlandı.

Uzmanlar bu şartı yerine getirdi ve şu anda 320 hektarlık alanda1200 özel imal yuva var. Bu yuvaların kimilerinde 1947’den bu yana büyük baştankaralar ve mavi baştankaralar yaşadı.

Büyük baştankaraların ortalama ömrü iki yılın biraz altında. Münasebetiyle 75 yıllık ardaştırmada 40 jenerasyon kuş incelendi. Dr. Cole “İnsanlarla kıyaslarsak, aile ağacını 10. yüzyıla kadar araştırmak gibi” diyor.

Cole ve çalışma arkadaşları özel müsaadeyle yuvalara ulaşıyor, her birini işaretliyorlar ve uçmadan evvel bütün yavrulara takip için halkalar takıyorlar.

Araştırmanın uzun detaylı olması ve uzunluğu kimi çok kıymetli sonuçlar ortaya koydu.

BBC Wytham Ormanı’ndaki çan çiçekleri, ormandaki doğal hayatın uzun müddettir beşerler tarafından rahatsız edilmediğine işaret ediyor.

2017’de yapılan bir evrim araştırması, Wytham’daki büyük baştankaraların, Hollanda’daki büyük baştankaralara kıyasla daha uzun gagalar geliştirdiğini, bunun da kuş yemliklerini daha faal kullanabilmelerini sağladığını ortaya koydu.

Dr. Cole “Bu ülkede kuş yemine Avrupa’nın toplamının iki katından fazla para harcıyoruz. Hasebiyle, bir manada evrimsel değişikliğe yol açmış olabileceğimizi görmek kolay” diyor.

Araştırmada, doğal dünyanın iklim değişikliğine nasıl karşılık verdiğini gösteren sonuçlar da kelam konusu.

Büyük baştankara projesine liderlik eden Oxford Üniversitesi’nden Prof. Ben Sheldon “Zamanla üretkenlik ve hayatta kalma güdüsünün nasıl değiştiğini ve göz üzere davranışları inceleyebiliyoruz. İklim değişikliğiyle daha sık görülen çok hava olaylarının kuş nüfusunu nasıl etkilediği üzerine çalışmalar yapabiliyoruz” dedi.