Bahar rahmetiyle geldi. Dört bir yanda çiçek açmış ağaçlar ve mahallî otlar bütün hoşluğuyla dünyamızı süslüyor. Yapılan araştırmalara nazaran Anadolu’da on iki bine yakın bitki çeşidi var ve bunun üç bin altı yüz ellisi endemik, yani dünyada yalnızca Anadolu’da yetişiyor. Elbette bu bitki çeşitliliği sütün, yoğurdun, tereyağının tadı, balın rayihasıdır. Tıpkı vakitte bu bitkiler bin yıllardır Anadolu sofralarına aş olmuş, şifa dağıtmıştır.
ANADOLU’NUN MEŞHUR BİTKİSİ
Mesela bugünlerin bitkilerinden biri olan çiriş otu sanıldığından çok daha meşhur bir bitkidir. Çiriş, aspodellus ailesindendir. Bu ailenin öteki üyeleri Antik Yunan’da kökleri yenerek, zehirli hayvanlara karşı ise ilaç olarak kullanılmaktaydı. Ayrıyeten yaprakları İtalyan mutfağında burrata isimli peyniri sarmak için kullanılıyor ve bu peynire özel bir aroma katıyor. İçerisinde çok bedelli bir antioksidan olduğunu bildiğimiz glutatyonun iki çeşidi, C vitamini, B kümesi vitaminlerinin birçoğu bulunan çiriş, Anadolu’da da otlu peynir üretiminde kullanıldığı üzere kökleri ve yaprakları yiyecek olarak tüketilir. Eski vakitlerde Erzurum’da çiriş ile ehram kumaşına parlaklık ve sertlik verildiği, kitap ciltlemede, yara tedavi etmede kullanıldığı bilinmektedir. Bu hafta, baharın bu hoş ve çok şifalı bitkisinin yemeğinin yapıldığı kentlerimize gidelim ve tarifler paylaşalım istiyorum. Siz, çirişi sofralarınıza almak isterseniz, tıpkı pırasa yahut ıspanak pişirir üzere pişirebilir, böreklere iç yapabilir, kıyma ve yumurtayla kavurarak tüketebilir, salata olarak kullanabilirsiniz. Kesinlikle, birçok bitki üzere çirişte çiğ tüketildiğinde çok daha yararlı olacaktır. Sağlıklı, keyifli bir hafta sonu dilerim.
Yumurtalı çiriş kavurması
Yumurtalı Çiriş Kavurması
MATERYALLER:
-1 kg çiriş otu
-4 yumurta
-2 kuru soğan
-1 tatlı kaşığı pul biber
-1 çay kaşığı tuz
-3 yemek kaşığı tereyağı
YAPILIŞI:
Çiriş otunu ayıklayıp yıkayalım ve doğrayalım. Kuru soğanı ince ince kıyalım. Tereyağını eritelim ve soğanı kavuralım. Üzerine doğradığımız çiriş otunu ekleyelim, suyunu salıp tekrar çekene kadar pişirelim. Üzerine tuz ve biberi ekleyelim, karıştıralım. Yumurtaları kırıp pişirelim. Afiyet olsun.
Sütlü Gulik (Çiriş) Çorbası
Sütlü Gulik (Çiriş) Çorbası
MATERYALLER:
-5-6 adet çiriş otu
-1 çay bardağı bulgur
-3 su bardağı süt
-5 su bardağı su
l-1 çay kaşığı tuz
-1 çay kaşığı karabiber
YAPILIŞI:
Çiriş otunu ayıklayalım, yıkayalım ve doğrayalım. 3 su bardağı su ile birlikte ocağa koyup bir taşım haşlayalım. Haşladığımız çirişin suyunu sıkalım. Başka bir tencerede bulguru 2 su bardağı su ile haşlayalım. Üzerine süt ve tuzu , çiriş otlarını ek edelim. Baharatını ekleyip bir taşım kaynatalım. Afiyet olsun. Tanımı, Anadolu’nun doğu ve güneydoğusundaki en eski ve yepyeni haliyle yazdım. Dilersek süt yerine yoğurt ek edebilir, bulgur yerine pirinç kullanabiliriz. Ayrıyeten yemeğe nohut ekleyebilir, üzerine nane ve tereyağı kızdırarak gezdirebiliriz.
