Avrupa Parlamentosu, bir yıldır 27 Avrupa Birliği ülkesinde yürütülen “Avrupa’nın Geleceği Konferansı” çalışmaları çerçevesinde, birlik vatandaşlarının taleplerine cevap olarak, “AB mutabakatlarını gözden geçirme prosedürünün başlatılması” davetinde bulunan bir kararı oyladı.
AB Devir Lideri Fransa’nın Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 9 Mayıs Avrupa gününde, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile “Yeni Avrupa mimarisi ve mutabakat değişikliklerini” görüşecek.
Macron, Haziran ayındaki olağan tepede AB Muahedesi değişiklikleri için “Kongre çağrısı” yapacak. Değişiklikler içinde en kıymetlisi, “yeni bir Avrupa genişlemesi ve ortak kararlarda oybirliği koşulunun kaldırılması” olarak gösteriliyor.
Euronews’ta yer alan habere nazaran, Emmanuel Macron, Avrupa’nın Geleceği Konferansı’nın açılışından bir yıl sonra kapanış merasiminin yapılacağı Strasbourg’daki Avrupa Parlamentosu’nda, 9 Mayıs’ta Avrupa Günü’ne katıldıktan sonra Berlin’e gelecek. AB içinde Fransız-Alman işbirliğinin gücünü göstermek için her iki ülke önderi de seçildikten sonra birinci ziyaretlerini birbirlerinin başkentlerine yapıyor.
Macron ve Scholz Berlin’de evvel baş başa görüşecek, akabinde çalışma akşam yemeğinde Ukrayna savaşı ve bu savaşın derinden etkilediği Avrupa’nın geleceğini konuşacak.
Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Macron’un Olaf Scholz ile “Ukrayna’daki savaş ve Avrupa egemenliğiyle ilgili hususların bilhassa savunma ve güç açısından ele alınacağını” belirtti. Fransa Cumhurbaşkanlığı diplomatları, Haziran ayında Almanya’nın periyot lideri olduğu G7 tepesinin, akabinde Fransa’nın devir başkanlığını yürüttüğü AB doruğunun toplanacağına işaret ederek, bütün milletlerarası ve bölgesel bahisler ile ikili bahislere istikamet verileceğini kaydetti.
AB’NİN GELECEĞİ YİNE ŞEKİLLENİYOR
AB idaresi yaklaşık bir yıl evvel, “Avrupa’nın Geleceği Konferansı” çerçevesinde üye ülkelerin tümünde, nasıl bir Avrupa istedikleri çalışmasını başlattı. Lakin bu bir yılın son devrinde yaşanan Ukrayna savaşı AB açısından istikrarları tümüyle değiştirdi. Bir taraftan esasen sırada bekleyen 7 aday ülkeye ek olarak Ukrayna, Moldova ve Gürcistan da AB’ye üyelik başvurusu yaparken, başka taraftan bugüne kadar yükü fazla hissedilmeyen Doğu Avrupalı üye ülkeler büyük oranda güç kazandı.
Bir yıl sonunda 27 üye ülkede yapılan “Avrupa’nın Geleceği” çalışmaları ışığında, “AB mimarisinin yenilenmesi, demokrasi, göçmenler, gençlik, toplumsal eşitlik” üzere temalar başta olmak üzere, “325 değişiklik önerisi” içeren sonuç evrakı AP Genel Kurulu’nda görüşüldü.
Avrupa Parlamentosu bu yaklaşımı destekleyen bir karar kabul etti ve bilhassa üye devletlerin toplantıları sırasında oybirliği gerektiren oylamalarda vetoya son verilmesiyle ilgili olarak Avrupa Birliği mutabakatlarında değişiklik yapılması davetinde bulundu.
Strasbourg’da biraraya gelen AP milletvekilleri, bu teklifleri büyük bir çoğunlukla “iddialı ve yapıcı” olarak kıymetlendirdi ve uygulamak için “anlaşmaların gözden geçirilmesinin gerekli olduğunu” lisana getirdi. Görüşmelerin akabinde Genel Konsey, “Avrupa Birliği mutabakatlarını gözden geçirme prosedürünün başlatılması” davetinde bulunan bir kararı oyladı.
AB’DE “OYBİRLİĞİNİN SONUNA GERÇEK
Avrupa Parlamentosu’nda görüşülen teklifler ortasında, uzun müddettir Avrupa idarelerinin ve başkanlarının de tartıştığı, Avrupa mutabakatlarında değişiklik yapılmasını da mecburî kılan; “Avrupa Konseyi’nde kararların oybirliğiyle alınmasının sona ermesi, Parlamento’ya da şimdiye kadar Komisyon’a ayrılmış olan “yasama hakkının” verilmesi, ya da AB’nin sıhhat yahut savunma üzere bahislerde yetkilerinin genişletilmesi” üzere teklifler yer alıyor.
Kıymetli kararlardan birisi, AB’nin çalışmasını sık sık tıkayan “oybirliği” kaidesi olacak. Fransa’nın AB Devir Başkanlığı diplomatları, “Daha faal bir çalışma için dış siyaset ve ortak mevzularda nitelikli çoğunluk aranması üzere bir eğilim var” diyerek, bu bahisteki niyeti açıkça lisana getiriyor.
ÇOK VİTESLİ AVRUPA BİRLİĞİ Mİ GELİYOR?
Yeni AB mimarisi talepleri içerisinde yer alan ve Türkiye’yi de yakından ilgilendiren bir diğer bahis ise “Çok vitesli ya da federatif Avrupa” önerisi. Fransız diplomatlar, bahsin zorluğunu, “Bu yeni bir tartışma değil. Bunu yıllardır tartışıyoruz. Avrupa’nın daha büyük bir entegrasyona ulaştırılması, Brexit’ten bu yana tartışılıyor. Yeni bir AB mimarisi diyebiliriz. İki tane birbiriyle çatışan gelişme yaşadık. Farklı bölgesel çatışmalar nedeniyle, 20 yıldan uzun bir müddettir, entegrasyon konusunda ilerlemede zahmet çekildiğini gördük. Buna ek olarak Ukrayna, Moldova, Gürcistan da üyelik başvurusu yaptı. Buna aksi olan durum ise, kimi ülkelerin aciliyeti. Yeni jeopolitik şartlar, Ukrayna savaşı, bu üç ülkenin ve Batı Balkanlar’ın durumunu acil hale getirdi. Artık önümüzdeki soru nasıl bu iki aksi durumu uyumlu hale getirebiliriz. Hem genişledikçe işleyemez hale gelen AB’yi nasıl işler kılarız, hem de Balkanlar’a gerçek açılırız, bunun yolunu bulmak gerekir” kelamlarıyla lisana getiriyor.
Türkiye, Arnavutluk, Sırbistan, Karadağ, Kuzey Makedonya, hala aday ülke pozisyonunda. Kosova ve Bosna Hersek potansiyel aday ülke statüsünde. Ukrayna, Moldova ve Gürcistan’ın da katılması potansiyel aday sayısını 10’a yükseltti. Zati 27 üyeyle karar almakta zorlanan AB idaresi, 37 üyeli bir AB’nin yönetilemeyeceğinin farkında.
İtalya Başbakanı Mario Draghi, AP milletvekillerine yaptığı konuşmada, Corona virüsü salgını ve Ukrayna savaşının AB kurumlarını gibisi görülmemiş formda sorumluluk almaya ittiğini belirterek, “Ekonomi, güç, güvenlik siyasetlerini kapsayan pragmatik bir federalizm” önerdi. Draghi, “Avrupa’nın içinden geçtiği krizler, önümüzdeki aylarda entegrasyon sürecini hızlandıracak güçlü bir reaksiyon gerektiriyor” dedi; AB mutabakatlarının ve “oybirliği ” prensibinin değişmesi gerektiğini söyledi.
Eski İtalya Başbakanı Enrico Letta, “Avrupa’nın bir konfederasyona dönüşmesini, etrafında da ikinci bir çember oluşturulmasını” önerdi. Fransız AP milletvekili ve siyasetbilimci Bernard Guetta da Le Monde gazetesinde yayınladığı makalesinde “Çok vitesli Avrupa” önerisi yaptı.
AP ANAYASA KURULU TEKLİF SUNACAK
Avrupa’nın Geleceği Konferansı’nın teklifleri, Strasbourg’da Avrupa Günü etkinliklerinin planlandığı 9 Mayıs’ta, AB Kurulu ve Kurulu ile AB Devir Lideri Fransa için Emmanuel Macron’a resmen sunulacak. Macron, bu projeyi Berlin’de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüşecek. Akabinde bahis Haziran ayındaki olağan AB başkanlar doruğunda konuşulacak.
Bu evrede, AB’nin yenilenmesi çalışmaları için birinci adımı Avrupa Parlamentosu Anayasa Komitesi atacak. Komite, AB’nin kurucu metinlerini değiştirmek için özel tekliflerde bulunacak ve mümkün teklifleri hazırlayacak.
Bunlar daha sonra başkanlardan oluşan AB Konseyi’ne sunulacak ve Kurul, yapılan tekliflerin incelenmesini desteklerse, Maastricht Antlaşması’nın 48’inci hususuna dayanarak “Konvansiyon/Anlaşma Toplantısı” için tüm üye ülke önderlerini ve parlamento temsilcilerini bir ortaya getirecek. Burada yeni AB Anlaşması’nın son halini alacak tasarı tüm AB ülkelerinde, ulusal mevzuatlarında öngörüldüğü biçimde, genel olarak referandum yoluyla onaylanacak.