Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, Van Gölü başta olmak üzere bölgedeki birçok gölün su düzeyinde düşüşlerin yaşandığını belirterek, bilhassa çiftçileri tarımda sulama konusunda uyardı.
Van Gölü Havzası’nda son yıllarda dereler ve göletlerin suyu kıymetli ölçüde azaldı. Bitlis’in Adilcevaz ilçesi hudutlarında bulunan ve her yıl yüzlerce yabani kuşa mesken sahipliği yapan 13 kilometrekare alana sahip yarı sodalı Arin Gölü’nde de kuraklık ve bilinçsiz ziraî sulamalardan kaynaklı su düzeyinde önemli düşüş yaşandı.
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) Rektörü Prof. Dr. Necmettin Elmastaş, yalnızca Arin Gölü’nün değil Van Gölü başta olmak üzere bölgedeki birçok gölün suyunda çekilmenin yaşandığını belirtti. Prof. Dr. Elmastaş, dünyanın kimi bölgelerindeki göllerde yaşanan kuraklıkla birlikte çekilmeler olduğunu söyledi.
‘TÜRKİYE SU YOKSULU BİR ÜLKE’
Gölü besleyen en değerli faktörlerin başında yağışların geldiğini belirten Prof. Dr. Elmastaş, Arin ve İran’daki Urumiye göllerinde yağışların düştüğü vakitlerde 2 gölde de düşüşlerin yaşandığını belirterek, “Sadece sebep bu değil. Son yıllarda sıcaklığın nispeten artması ile birlikte buharlaşmanın fazlalığı da düzeyin düşmesine etken olmuştur. Yeniden bir öbür faktör son vakitlerde bilhassa sulamalı tarımın bölgede yaygınlaşması ile birlikte yeraltı kaynaklarının ve göllerin sularında azalması da kelam hususudur. Kuruyan kaynaklar da oldu. Bunlar gölü de beslemez pozisyona geldi. Bu da nedenlerden biridir. Bölgedeki çiftçilerimize tavsiyelerde bulunuyoruz. Suyu çok iktisatlı kullanmalıyız. Türkiye, Suriye, İran ve Orta Doğu ile bölgedeki öteki ülkelere nazaran daha güzel durumda. Ama Türkiye tekrar de su yoksulu bir ülke. İsraf etmeden kullanmalarını tavsiye ediyoruz” diye konuştu.
‘SU, PETROL ÜZERE SINIRLIDIR’
Suyun da petrol üzere hudutlu bir rezerve sahip olduğunun altını çizen Prof. Dr. Elmastaş, “Ahlat, Erciş ve Adilcevaz yörelerinde yeraltı sularındaki düşüşlerinin akabinde araştırma yaptık. Türkiyede birtakım örnekleri var. Bilhassa Şanlıurfada Suruç Ovası’nda çok fazla su tüketilince yeraltı suları bitti. Bunlar da petrol üzere sonludur. Kesinlikle kontrollü kullanılması gerekiyor. Bu suların bir kısmı tarlalarda kullanılıyor. Kimileri da yüzeyde buharlaşarak kayboluyor. Bunun sonucu olarak da kuraklıkta kaçınılmaz oluyor” tabirlerini kullandı.
‘PROJENİN KAPSAMI GENİŞLETİLMELİ’
Yağışların ölçüsünü belirleme üzere bir bahtlarının olmadığını da belirten Prof. Dr. Elmastaş, şöyle konuştu:
“Ne gelirse bununla yetinmek zorundayız. Burada bir planlama yapılması gerekiyor. Her çiftçi istediği kadar su kullanmamalıdır. Burada gereğinden fazla su kullanılması ve eğitimsiz bir biçimde kullanılması bitkiye de ziyan veriyor. Öteki taraftan da buharlaşarak kuraklığa neden oluyor. Van Gölü ve etrafının özel bir turizm potansiyeline sahip. Cumhurbaşkanımızın eşi Emine Erdoğan Hanımefendinin himayesinde yürütülen bir proje var. Bu proje etraf paklığı ile ilgilidir. Fakat kapsamı genişletilerek havza içerisindeki su kullanımı da dahil edilerek bölgedeki kuraklığın bir nebze de olsa önüne geçilebilir.” (DHA)