İngiltere, Galler ve İskoçya’da yapılan lokal idareler seçimlerinde iktidardaki Muhafazakar Parti, 460’tan fazla belediye meclis üyeliği ve 12 belediyede denetimi kaybederken, Kuzey İrlanda’daki parlamento seçimlerini ise İngiltere’den ayrılığı savunan Sinn Fein önde götürüyor.
İngiltere, Galler ve İskoçya’daki toplam 200 belediyeden 196’sının sonucu belirli oldu.
Buna nazaran, Başbakan Boris Johnson’ın önderi olduğu Muhafazakar Parti, belediye meclislerinde İngiltere’de 338, Galler’de 67 ve İskoçya’da 62 sandalye kaybetti. Partinin denetimi kaybettiği belediye sayısı ise 12 oldu.
Muhafazakarlar, İskoçya’da ise bağımsızlık yanlısı İskoç Ulusal Partisi (SNP) ve Emekçi Partisi’nin akabinde geldi. Muhafazakar Parti’nin bölgede üçüncülüğe düşmesi, bağımsızlık referandumu isteyen SNP’nin elini güçlendirdi.
EMEKÇİ PARTİSİ’NİN BAŞARISI SONLU OLDU
Ana muhalefetteki Emekçi Partisi’nin sandalye sayısı İngiltere’de 51, İskoçya’da 20 ve Galler’de 58 arttı. Parti, Muhafazakarların Londra’daki kalelerinden Wandsworth ve Westminster dahil 6 yeni belediyede denetimi elde etti.
Artan hayat pahalılığı ve Başbakan Boris Johnson’ın para cezası aldığı Başbakanlıkta pandemi kısıtlamalarının ihlal edildiği partilere karşın Emekçi Partisi’nin muvaffakiyetinin hudutlu olması dikkati çekti.
BBC, sayımın tamamlanmasıyla Emekçi Partisi’nin oyların yüzde 35’ini, Muhafazakarların ise yüzde 30’unu alacağının varsayım edildiğini duyurdu.
Sky News, mevcut sonuçlar dikkate alındığında bir sonraki genel seçimde Muhafazakar Parti’nin iktidarı kaybedeceği öngörüsünde bulundu.
Seçimde beklenmedik çıkışı, Liberal Demokratlar yaptı. 5 yeni belediye kazanan Liberal Demokratların elde ettiği yeni sandalyelerin sayısı da 222 oldu.
Böylece iktidar partisi lokal seçimlerde 467 sandalye kaybetti.
“ZOR BİR GECE”
Başbakan Boris Johnson, partisinin birtakım yerlerde “zor bir gece” geçirdiğini, lakin sonuçların genel olarak karışık olduğunu ileri sürdü.
Personel Partisi başkanı Keir Starmer , partisinin bir sonraki genel seçimleri kazanma yolunda olduğunu öne sürdü.
Fakat sonuçların açıklandığı sıralarda polis, Starmer’ın geçen yıl bir aktiflik sırasında Kovid-19 kurallarını ihlal edip etmediğine ait soruşturma başlattığını açıkladı. Bu durum, Starmer’ın iktidar partisi karşısındaki hudutlu da olsa muvaffakiyetini gölgede bıraktı.
Liberal Demokrat Önderi Ed Davey ise sonuçların partisinin yazgısı için bir “dönüm noktası” olacağını söyledi.
İKTİDAR PARTİSİNDE LİDERLİK ÇABASI BAŞLAYABİLİR
Muhafazakarların son 10 yıldaki en makus ikinci büyük başarısızlığı olarak kayda geçen seçimlerin, esasen koltuğu tehlikede olan Johnson’ı daha da köşeye sıkıştırması bekleniyor.
Personel Partisi’nin yüzde 5 gerisine düşen ve bir sonraki seçimde iktidarı kaybetme riski bulunan partinin milletvekillerinin bir liderlik çabası başlatabileceği bedellendiriliyor.
Koltuğunu kaptıran Carlisle Belediye Meclisi Lideri, BBC’ye yaptığı açıklamada, sonuçların yalnızca Başbakanlıktaki partilerden kaynaklanmadığını belirterek, “Esasen, insanların artık Başbakan’ın gerçeği söyleyeceğine dair bir itimadı olduğunu sanmıyorum.” dedi.
Muhafazakar Parti’nin 4 sandalye kaybettiği Portsmouth Belediyesindeki Muhafazakarların başkanı Simon Bosher, Johnson’ın “aynaya âlâ ve güçlü bir biçimde bakması” gerektiğini söz ederek, hükümette olanların bedellerini koltuklarını kaybedenlerin ödediğini söyledi.
Muhafazakar Parti milletvekili Roger Gale, Ukrayna’daki duruma karşın Johnson’ın gitme vaktinin geldiğini kaydetti.
Başka bir vekil David Simmonds da, Başbakanlıktaki partilerin “bir numaralı sorun” olduğunu söyledi. Bu sıkıntının hayat maliyeti üzere hususların çok ötesinde olduğunu savunan Simmonds, “Burada bir bildiri olduğu çok açık, beşerler oylarını birçok farklı partiye yönlendirdi. Partime ve hükümete, bir değişiklik olması gerektiğini söyleyen bir ileti gönderiyorlar.” dedi.
KUZEY İRLANDA’DA AYRILIKÇILAR ÖNDE
Kuzey İrlanda’da yapılan parlamento seçimlerini ise, İngiltere’den ayrılığı savunan Sinn Fein önde götürüyor.
Sky News tarafından yayımlanan bilgilere nazaran, Sinn Fein oyların yüzde 29’unu alırken, İngiltere ile birlik yanlısı Demokratik Birlik Partisi (DUP) yüzde 21’de kaldı.
Bu sonuçla bölgenin 100 yıllık tarihinde birinci sefer İrlanda milliyetçisi bir parti, seçimde birinci sırayı alarak Başbakan çıkarma bahtını elde etti. Fakat Kuzey İrlanda’ya özel yetki paylaşımı muahedesine nazaran, iki tarafın bölgeyi birlikte yönetmesi gerekiyor.
DUP, Sinn Fein’in Kuzey İrlanda’daki önderi Michelle O’Neill’in başbakan olması durumunda başbakan yardımcılığı için rastgele bir isim önermeyeceğini duyurdu.
İki tarafın, Brexit’in kesimi olan ve bölgeyi Birleşik Krallık’ın geri kalanından farklı olarak AB ile Gümrük Birliği içinde tutan Kuzey İrlanda Protokolü konusundaki görüş ayrılıkları da dikkate alındığında mümkün bir idare krizinin, daha derin uyuşmazlıklara yol açmasından telaş ediliyor.
İrlanda Cumhuriyet Ordusu’nun (İRA) siyasi kanadı olarak bedellendirilen Sinn Fein, İngiltere’den ayrılarak AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti ile birleşilmesini savunuyor. Partinin Başbakanlığı ele geçirmesinin, İrlanda birliği konusunda bir referandum mümkünlüğünü artıracağı bedellendiriliyor.
O’Neill de Sky News’e yaptığı açıklamada, mümkün referanduma ait tartışmaların sonuçlardan bağımsız olarak devam edeceğini söyledi.