Dr. Nilay Kılıç Çınar, osteoporoz yani kemik erimesinin belirtileri, teşhis ve tedavisi hakkında açıklamada bulundu.
Osteoporozun en yaygın belirtisinin, omurga ve sırt bölgesinde oluşan ağrılar olduğunu belirten Uzm. Dr. Nilay Kılıç Çınar, “Osteoporoz, halk ortasında sık bilinen tabirle ‘kemik erimesi’ en sık görülen metabolik kemik hastalığıdır. Osteoporoz kemik kütlesinin azalması, kemiğin mikromimarisinde bozulma ve kemik kırıklarının artması ile karakterizedir. Günümüzde, tüm dünyada ve Türkiye’de çok değerli bir sıhhat sorunu olan osteoporoz; tüm ırklarda, tüm yaş kümelerinde ve her iki cinste de görülmekle birlikte, yaşlı beyaz bayanlarda daha sıktır. Kemik kaybı ve osteoporoz riski yaşla birlikte artar. Kemik kaybı bayanlarda bilhassa menopoz periyodunda hızlandığından, bayanlar çoklukla osteoporoz için daha yüksek risk altındadır. Osteoporozun en fazla görüldüğü yaş kümesi 65-74 ortasıdır.
– Osteoporozun ehemmiyeti kırıklardan kaynaklanmaktadır. Münasebetiyle gayemiz, bu kırıkların önlenmesi olmalıdır. Kemik yoğunluğunun azalması kemiğin gücünün azalmasına yol açar. El bileği, omurga ve kalça kırıkları en bilinen osteoporoz kırıklarıdır. Kırıkların sonuçları, fizikî ve işlevsel kısıtlanma, ömür kalitesinde azalma, artmış sakatlık ve mevt riskidir. Tüm bu bilgiler ışığında risk altındaki hastaların belirlenmesi, hastalığın erken tanısı, mümkünse önlenmesi ve uygun tedavilerin planlanması son derece kıymetlidir” dedi.
RİSK FAKTÖRLERİ
Osteoporozun en sık görülen belirtilerinden kelam eden Uzm. Dr. Nilay Kılıç Çınar, şunları kaydetti:
“65 yaş üstü olmak, ailede kırık öyküsü olması, 3 aydan uzun süren kortizon kullanımı, erken menopoz (45 yaş öncesi), kalsiyumdan yoksul beslenme, sigara ve alkol kullanımı, fazla kafein ve tuz tüketimi, çok zayıflık ya da kilo kaybı, uzun müddetli yatağa bağımlı kalma, osteoporozda en sık yakınma ve bulgular; sırt ağrısı, uzunluk kısalması, sırtta kifoz (kamburlaşma), düşmeler, kas güçsüzlüğüdür. Osteoporoz tanısı için klinik muayene bulguları yanı sıra kimi laboratuvar testleri ve kemik mineral yoğunluğunun ölçümü çoğunlukla kâfi olmaktadır. Kırıkların tespitinde sırt, bel ve kalça grafileri de faydalı olmaktadır. Osteoporoz teşhisinin kırık oluşmadan konması ehemmiyet taşımaktadır. Teşhis konduktan sonra hastanın tedavisi planlanmalı ve muhakkak aralıklarla takibi yapılmalıdır.”
KEMİK ERİMESİNİN TEDAVİSİ MÜMKÜN
Osteoporozdan korunmada ve kemik sıhhati için en kıymetli iki kaynağın kalsiyum ve D vitamini olduğunu belirten Uzm. Dr. Nilay Kılıç Çınar, “Kalsiyum, kemiklerin temel yapı taşıdır. Süt ve süt eserleri diyetteki en düzgün kalsiyum kaynaklarıdır. Osteoporoz ve kırık gelişiminin engellenmesi için 50 yaş üzeri erişkinlerde günlük 1200 mg kalsiyum alımı önerilmektedir. Bu ölçü mümkün olduğunca besinlerden alınmalı, alınamıyorsa kalsiyum ek takviyesi verilmelidir. D vitamini, barsaklardan kalsiyumun emilimi için zarurî bir vitamindir. D vitamininin 2 ana kaynağı güneş ışını ve besinlerdir.
– D vitamini yaz aylarında deride güneşin ultraviyole B ışınları ile sentezlenir. Çocuklarda ve erişkinlerde gündüz saatlerinde yüz, el ve kolların güneş ışınlarına 10-15 dakika maruz kalması D vitamini sentezi için kafidir. Lakin yaşlılarda D vitamini imal kapasitesi azalır. Yaşlılarda D vitamini takviyesi, düşmelerin azalması ve kırık oluşumunun önlenmesinde rol oynar. Osteoporozda ilaç tedavisi ile kırıklar engellenir, kemik mineral yoğunluğu artırılır, hastalığa bağlı şikâyetler güzelleşir, hastanın hayat kalitesi yükselir. Kemik yoğunluk ölçümleri ile birlikte ferdî risk faktörleri de kıymetlendirilerek ilaç tedavisi konusunda doktor tarafından karar verilmektedir. Osteoporoz tedavisi uzun vadeli bir tedavidir. Hastanın tedaviye ahengi tedavinin muvaffakiyet bahtını da artıracaktır” dedi.