Dünya ve dinler tarihi incelendiğinde annenin öteki ebeveyn olan babadan daha farklı bir yere konulduğu, annenin merhamet hissinin temsilcisi olduğu anlatılmaktadır. Birinci olarak, Antik Roma medeniyetinde insanların Tanrıça Kibele’yi anneleri olarak gördüğü ve onun ismine Anneler Günü kutlamaları yaptığı görülüyor. Bu minvaldeki bulgulara Antik Yunan medeniyetinde de tespit edilmiş.
Alemlerin Rabbi Allah-u Teala (c.c.) , yeryüzündeki tüm kitapların anası Kur’an-ı Kerim’de; anne ve babaya “öf” bile denilmemesi telkininde bulunmuş. (İsra Mühleti, 23. Ayet) Allah’ın Resulü Hazreti Muhammed (s.a.s) de, Allah-u Teala’daki merhamet hissinin anneyle kıyaslanamayacak kadar fazla olduğunu belirtmiştir. (Buhari, Edeb, 18)
ABD’li aktivist Ann Reeves’in kızı Anna Jarvis ise, annesinden çok fazla etkilenmesinden dolayı, yılın bir gününün Anneler Günü olarak hatırlanmasını istiyordu. Ancak hastanede acı içerisinde ölene dek, Anneler Gününü başlattığı için pişmanlık duyacak ve yalnızlığa terk edilecekti.
Portre
Anna Jarvis, ABD’li bir bakanın oğlu George Jarvis ile papazın kızı Ann Maria Reeves çiftinin kızı olarak dünyaya geldi. Onun doğduğu 1864 yılında Birleşik Devletler kuvvetleriyle Konfederasyon birlikleri savaş halindeydi. Kölelik, feodal tertip ve imtiyazlarının sonlandırılmasına karşı çıkan Konfederasyon güçleri, ortalarında Abraham Lincoln’ün de bulunduğu Birleşik Devletler’e karşı çetin bir gayrete girişmişti. Yüz binlerce insan bu iç savaş sırasında hayatını kaybetti. Milyonlarcası o periyot yaşadığı bölgeden ya sürüldü ya da göç etmek zorunda kaldı.
Anna Jarvis’in annesi Ann Maria Reeves ise, ülkedeki bu kaotik durumu içselleştirip, toplumun faydasına olacak çeşitli faaliyetler düzenliyordu. Bir yandan savaşta yaralanmış askerlerin yardımına koşuyor; öbür yandan salgın hastalıklarla boğuşan toplumun tedavisi için para topluyordu. Tüm bunların yanında tam 11 kere anne oldu. 7 çocuğu şimdi çocukken hastalık ve öteki sebeplerden dolayı hayatını kaybetti. Anna Jarvis ise, Ann Reeves’in dokuzuncu çocuğuydu. Bu kadar fazla doğum yapmasına rağmen hayli toplumsaldı.
Babasının vazife yaptığı kilisedeki söyleşileriyle toplumu bir ortaya getirmeyi başarıyordu. Onun bu konuşmaları, kızı Anna Jarvis’i de çok etkilemişti. Bir gün, tekrar kilise kürsüsünden vatandaşa seslenen Reeves, “Umuyorum ve dua ediyorum ki bir gün birileri, hayatın her alanındaki hizmetlerinden dolayı annelere atfen Anneler Gününü başlatacaktır” diye konuştu. Bu kelamlar, o gün kürsüde bulunan küçük Anna Jarvis’i çok fazla etkilemişti.
Ann Reeves, kızının Üniversite eğitimi almasında da aracı rol üstlenecekti. Kızını Virginia’daki Augusta Bayan Ruhban Okulu’na (Günümüzdeki Mary Baldwin Üniversitesi) gönderen Ann, iki yıllık eğitim sürecinde büyük dayanak oldu. O da eğitimini muvaffakiyetle tamamlayıp Grafton’a; yani annesiyle babasının yanına öğretmen olarak geri döndü. Dedesinin kilisesine de üye olarak sivil toplum çalışmalarına katıldı.
Devam eden süreçte, amcasının da yönlendirmeleriyle George Eyaleti’ndeki bir bankada; daha sonra da Philadelphia’daki bir ajansta editör olarak çalıştı. Tıpkı vakitte, kardeşinin kurduğu şirkete de hissedar oldu. Meslek basamaklarını süratle tırmanırken annesi de onun bu gelişiminden dolayı gurur duyuyordu. Kızına yazdığı mektuplarda bu durumu anlatıyordu.
Dönüş
Anna Jarvis, uzun müddet boyunca ailesinden uzakta; Philadelphia Eyaleti’nde çalışmaya devam etti. Ta ki babasının vefat ettiği 1902 yılına kadar. Annesi Grafton’da tek kalmıştı. O da, bu durumdan razı olmayarak meskenine geri döndü. Annesinin vefat ettiği 1905 yılına kadar onun bakımıyla ilgilendi. Ann Reeves’in mevti ise, kızını duygusal açıdan hayli makus etkiledi.
Annesi, Mayıs ayının ikinci haftasında hayatını kaybetmişti. O da, sonraki yıl yakın etrafını meskene davet ederek küçük çaplı bir anma merasimi düzenledi. O gün, Jarvis’in meskenine gelen arkadaşları, Mayıs ayının ikinci haftasının Anneler Günü olarak hatırda kalmasını teklif etti. Jarvis de, küçükken annesinin yaptığı konuşmayı hatırladı.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki siyasetçilere, sanatkarlara ve iş beşerlerine sırasıyla mektuplar gönderdi. Her birinde Mayıs ayının ikinci haftasının Anneler Günü olarak anılmasını ve bu aktifliklerin hiçbir ticari korku güdülmeden düzenlenmesini istiyordu. Devrin Lideri Franklin D. Roosevelt, onun bu talebini onaylayarak mevzuyu Kongre’ye taşıdı. Kongre’den de onay çıkınca Mayıs ayının ikinci haftası Anneler Günü olarak anılır hale geldi.
Buhran
Anneler Günü birinci yıllarda tam olarak Anna Jarvis’in hayalindeki bir anma günü olarak geçiriliyordu. Anneler Günü geldiğinde çocuklar ve anneler beyaz kıyafetleriyle kiliselere yahut öbür uğrak bölgelere gidiyor; annelere beyaz karanfil ikramında bulunuluyordu. Lakin 1920’lere gelindiğinde anmanın boyutu ticarileşmeye başladı. Anneler Gününe özel ikram kartları, şekerleme kutuları ve tertipler yapılıyordu. O da, bu değişime sert bir formda hal aldı. Franklin D. Roosevelt’in eşi Eleanor Roosevelt’e dahi dava açan Jarvis, kamuoyunda büyük reaksiyon topladı.
“Annelerinize Anneler Günü için basılı kart armağan etmeniz, sizin yazı yazamayacak kadar tembel olduğunuzu gösterir. Annenize şekerleme kutusu verip, şekerlerin birçoklarını yemeniz üzere. Ne güzel!” diyen Jarvis, kamuoyunda “deli” diye tanımlanıyordu. Gazeteler, Anna Jarvis’ten bahsederken “Deli” tarifini kullanmaktan çekinmiyordu.
O da baskılara dayanamayarak tüm davalardan çekildi. Anneler Gününü başlattığı için hayatı boyunca pişmanlık duyacaktı. Hayatının geri kalanını geçirmek için Philadelphia’ya, kardeşinin yanına gitti. Ömrünün son yıllarında da amansız bir hastalığa yakalanınca hastaneye kaldırıldı. Derken, 24 Kasım 1948’de; bir öbür büyük savaştan 3 yıl sonra gözlerini yumdu.
Amerika İç Savaşı sırasında dünyaya gelen Ann Jarvis, hayatını kaybettiği 84 yaşında iki dünya savaşı görmüştü.