Ayvalık gezilecek yerler ve yapılacak şeylerle dolu ülkemizin en gözde deniz tatili merkezlerinden. Balıkesir‘in Ege Bölgesi’nde kalan bölümünde yer alan Ayvalık, Tarihi Rum Evleri, ünlü Sarımlı Plajı, Cunda Adası, Şeytan Sofrası, birbirinden önemli ve tarihi cami ve kiliseleri ile ufak ama kültür zenginliğimizin en yoğun yaşandığı bölgelerden biri.
Akdeniz ikliminin etkisinde kalan ve birbirinden güzel plajlara sahip olan bölge deniz tatili kadar kültür turizmi için de zengin olanaklara sahip.
Ayvalık gezilecek yerler yazısı boyunca Balıkesir’in bu güzel tatil noktası hakkında detaylı bilgiler vereceğim ama öncesinde şu konulara dikkat:
Nerede kalınır? Ayvalık merkezi, Sarımsaklı ve Cunda Adası bölgede konaklama yapabileceğiniz en temel yerler. Detayları Ayvalık’ta nerede kalınır? başlıklı yazımda okuyabilirsiniz.
Otel tavsiyeleri: Ben son 2 gezimde Sarımsaklı plajının kenarında yer alan, yeni, her şey dahil konseptinde hizmet veren 4 yıldızlı Hotel Musho adlı tesiste konakladım ve memnun kaldım. Dilerseniz göz atabilirsiniz. Bunun dışında yazı devamında diğer otel tavsiyelerimi de okuyabilirsiniz.
Unutmadan, bu yazıda özellikle Ayvalık merkezde kalan yerlerden bahsedeceğim. Cunda Adası‘nda kalan önemli yerlerle ilgili bilgileri Cunda Adası gezilecek yerler başlıklı yazımda okuyabilirsiniz. Uzatmadan Ayvalık gezilecek yerler listemize geçelim…
Ayvalık Gezilecek Yerler Listesi
Ayvalık gezilecek yerler haritası. Görsele tıklayarak büyütebilirsiniz. Google Maps’te açmak için tıklayın.
Ayvalık’ta gezip görülmesi gereken en popüler yerler:
Ayvalık Çarşısı & Tarihi Ayvalık EvleriCunda AdasıŞeytan SofrasıSarımsaklı PlajıAyazma KilisesiSaatli Camii (Agios Yannis Kilisesi)Taksiyarhis Anıt MüzesiBadavut SahiliÇınarlı Camii (Alibey Cami)Küçükköy (Yeniçarohori)Güler Pastanesiİmren PastanesiHamidiye Camii
1. Ayvalık Çarşısı & Tarihi Ayvalık Evleri
Ayvalık çarşısından dar ve taşlık sokakları takip ederek tarihi evlerin aralarında zaman yolculuğunda çıkabilirsiniz. Merkezden çok fazla uzaklaşmadan sokaklar arasında gezmek zevkli olabilir.
İlk önce merkezden başlayalım. Ayvalık gezilecek yerler listemizdeki birçok önemli yapı şehrin merkezinde yer alıyor. Başta Ayvalık’ın Tarihi Rum Evleri olmak üzere, Ayvalık Limanı, Atatürk Bulvarı, Ayazma Kilisesi, Saatli Camii, Taksiyarhis Anıt Müzesi, Çınarlı Camii ve Hamidiye Camii bu bölgede gezip görebileceğiniz en önemli yapılar.
Yine bu bölgedeki Talatpaşa Caddesi ise bölgenin ufak ama hareketli ufak caddesi. Meşhur Güler ve İmren Pastaneleri bu cadde üzerinde yer alıyor. (Pastanelerle ilgili detaylı bilgiler yazı devamında.) Akşamları bu cadde üzerinde ufak hediyelik eşya pazarı kuruluyor.
Çarşı içinde yer alan yerleri gezmenin en kolay yolu yürümek. Bölgede trafik ve park biraz sıkıntılı. Çarşı içerisinde ve liman yakınlarında ufak tefek otoparklar var. Bana kalırsa en kolay yere aracınızı koyup gezmeye yürüyerek devam edin.
Çarşı içerisinde en dikkat çeken bölümlerden biri de şüphesiz Tarihi Ayvalık Evleri. Ayvalık’ta toplam 1860 adet tescilli ev var. Bu açıdan ülkemizin en fazla kayıt altına alınan tarihi evi bu bölgede yer alıyor.
Taş işçiliği ile dikkat çeken evler Rum ustaların ellerinden çıkmış. Bölgeye has olan sarımsak taşı kullanılarak yapılan evlerin benzerleri bulunmuyor. Küçük ve bitişik nizam olarak inşa edilen evler genellikle 2 ve 3 katlı.
Muhteşem tahta ve taş işçiliği, pencereleri, kapıları, ferforjeleri ile sizi tarihte bir yolculuğa çıkarak olan evler arasında dolaşırken biraz zorlanabilirsiniz.
Dar ve Arnavut kaldırımlı sokaklarda yolların ortaları biraz çökük ve taşlık. Bizim gibi bebek arabası ile gezen çiftler biraz sıkıntı yaşayabilir.
Bölge çok turistik olsa da üst kısımlarda yer alan sokaklarda dolaşırken şahsen ben zaman zaman tedirginlik yaşadım. Yine de merkezden başlayarak evler arasında dolaşıp gezilecek diğer yerlere geçebilirsiniz.
2. Cunda Adası
Cunda Adası bence Ayvalık merkez kadar güzel bir yer. Hem gündüz hem akşam gezmenizi tavsiye ederim.
Ayvalık ve çevresinde toplam 22 adet ada yer alıyor. Bunlar içerisinde tek bir tanesinde yerleşim alanı var o da bölgenin en ünlü adası olan Cunda.
Asıl adı Alibey Adası olan yer genellikle Cunda Adası olarak adlandırılıyor. Adaya Ayvalık’tan kalkan tekneler ile gidebileceğiniz gibi Türkiye’nin ilk boğaz köprüsü üzerinden geçerek karayolu bağlantısı ile de ulaşabilirsiniz.
Çarşısı, limanı, Taksiyarhis Kilisesi (Rahmi M. Koç Müzesi), Aşıklar Tepesi, Necdet ve Sevim Kitaplığı, Ay Işığı Manastırı, Despot Evi, Ada Koyu, Tımarhane Adası ve Taşlı Kahvesi ile ünlü olan Cunda’da gezip görebileceğiniz daha birçok güzel yer var. Tüm bunları detayları ile Cunda Adası Gezilecek Yerler yazımda okuyabilirsiniz.
3. Şeytan Sofrası
Şeytan Sofrası şu ana kadar gördüğüm en muhteşem manzaralardan birine sahip. Bu manzarayı fotoğraf ya da videolar ile hakkıyla anlatabilmek mümkün değil. Fotoğrafta tarafta yer alan kırmızı kurdeleli kafes içerisinde inanışa göre Şeytan’ın ayak izi var.
Şeytan Sofrası benim Ayvalık gezilecek yerler listemdeki favori noktalarımdan. İşin aslı burası şu ana kadar yurt içi ve yurt dışı gezilerimde gezip gördüğüm en güzel manzaralardan birine sahip.
Ayvalık merkezine 8 km, Sarımsaklı’ya ise 4 km uzaklıkta yer alan Şeytan Sofrası aslında volkanik bir yapılanma sonrası oluşmuş bir tepe. Adını burada yer aldığına inanılan Şeytan’ın ayak izinden alıyor.
Her ne kadar efsane olsa da burada Şeytan’ın ayak izine olduğuna inanılan bir ayak izi demir bir kafes içerisine alınmış. Zamanla insanlar batıl inançları artmış ve bu ayak izine dilek dileyip! bozuk para atmaya başlamışlar.
Günümüzde ise burada yer alan esnaf işi iyice ticarete dökmüş ve isteyenlerin rahatça dilek dileyebilmesi için tanesi 50 Kuruş‘tan kırmızı kurdele satmaya başlamışlar. Bu yüzden demir kafes çevresinde her yer kırmızı kurdele.
Buradakileri görünce insanlar Şeytan’dan mı dilek diliyor gibi komik bir düşünce aklımıza gelse de tepenin manzarası olağanüstü.
Bölgeye arabanız ile giderseniz tepede yer alan otoparka 5 TL ücret karşılığında aracınızı park edebilirsiniz. Tepede 2 adet kafe restoran yer alıyor. Muhteşem manzaraya karşı bir şeyler yiyip içebilirsiniz. Midilli başta olmak üzer çevre adalar muhteşem bir manzarayı ziyaretçilere sunuyor.
Genellikle gün batımı ile meşhur olan bölgeye ben gündüz saatlerinde gittim. Hem daha sakindi hem de bana göre gün ışığında daha güzel fotoğraflar çektim. Seçim sizin.
4. Sarımsaklı Plajı
İşin aslı Sarımsaklı Plajı bende biraz hayal kırıklığı yarattı. Plaj çok güzel lakin belki benim gittiğim dönemdendir, deniz biraz yosunlu ve kirliydi.
Ayvalık sahip olduğu plajları ile ünlü. Merkeze 6 km uzaklıkta yer alan Sarımsaklı Plajı, ülkemizin en ünlü plajlarından bir tanesi. 7 km uzunlukta ve 100 m eninde olan sahil bölgenin en çok tercih edilen plajlarından.
Normalde bu plajın deniz suyunun soğuk olduğu, denizinin ise oldukça berrak olduğu bilinse de benim denize girdiğim son iki dönemde de deniz suyu gayet ılıkken su biraz kirli daha doğrusu hafif yosunluydu. Belki son iki gezimin Temmuz ayına denk gelmesi ile alakalı olabilir.
Sarımsaklı Plajı boyunca onlarca kafe, restoran, otel, pansiyon var. Yan yana 22 adet plajın bulunduğu sahilde bütçe ve tercihinize göre denize gireceğiniz yeri seçebilirsiniz.
Plaj boyunca birçok su sporu imkanı bulabilirsiniz. Bu arada yazı devamında tavsiye ettiğim oteli seçerseniz plajda yer alan ücretsiz şezlong ve şemsiye imkanından da faydalanabilirsiniz.
5. Ayazma Kilisesi
Kemal Paşa Mahallesinde yer alan Ayazma Kilisesi bölgenin en önemli tarihi yapılarından. Faneromeni Kilisesi kilisesi olarak da bilinen yerin adı “Kutsal Su” kelimesinden geliyormuş.
Efsaneye küçük bir kız her gece rüyasında Meryem Ana’yı görür. Meryem Ana sürekli bir noktada durur ve oradaki kaynaktan çıkan sudan içer, küçük kıza da suyu işaret edermiş.
Bu rüya kent meclisinde anlatıldıktan sonra küçük kızın rüyasında gördüğü bu yere gelinir ve yapılan kazı sonrasında topraktan su fışkırır. Buraya bir kilise yapılır ve bu olay nedeniyle kiliseye bu isim verilir.
Neo Klasik üslupla 1890 yılında yapılan kilisenin inşasında bölgede has malzeme olan sarımsak taşı kullanılmış. Tarih boyunca bir dönem zeytinyağı fabrikası olarak kullanılan bu yapıya dönem dönem eklemeler de yapılmış. Günümüzde ise müze haline getirilmek için kamulaştırılmış.
6. Saatli Camii (Agios Yannis Kilisesi)
Ayvalık gezilecek yerler listemizdeki bir diğer önemli tarihi yapı Saatli Camii. Ayvalık’ta bir çok tarihi ve önemli kilise ve manastır var.
Bunların büyük çoğunluğu mübadele dönemi öncesinden kalma. Bunlardan bazıları kilise olarak kalsa da bazıları da camiye çevrilmiş. Saatli Camii en bunların en ünlü olanlarından.
1850 dolaylarında Rumlar tarafından kilise olarak inşa edilen bu yapı 1928 yılından sonra camiye çevrilmiş. Camiye çevrildikten sonra yapı içerisinde yer alan ikonlar boyayla kapatılmış. Kiliseye ait olan çan kulesi saat kulesine çevrilince caminin adı da Saatli Cami olarak anılmaya başlanmış.
Çarşıda dolaşırken mutlaka bu camiye uğrayın, özellikle cami içerisine girdiğinizde çok farklı duygular yaşayabilirsiniz. Mimari olarak kilise fakat kullanım olarak camide bulunmak gerçekten farklı bir his.
7. Taksiyarhis Anıt Müzesi
Ayvalık’ın tam merkezinde yer alan Taksiyarhis, kentin ilk kilisesi olma özelliğine sahip. Esasen Ayvalık’ta 2 adet Taksiyarhis Kilisesi var. Biri kentin tam merkezinde diğer ise Cunda‘da yer alıyor. Ayvalık’ta yer alan bu yapı İsmet Paşa Mahallesinde Saatli Camii’ye hemen yakın bir konumda yer alıyor.
Mübadele sonrasında bir dönem tütün deposu olarak kullanılan bu yapı Kültür Bakanlığı tarafından restore edilerek 2012 yılında anıt müze olarak hizmete açılıyor.
Neo klasik mimari tarzında yapılan müzede de diğer önemli yapılarda olduğu gibi sarımsak taşı kullanılmış. Kilisenin iç kısmında yer alan freskler, yapıdaki oyma ve süslemeler oldukça etkileyici.
8. Badavut Sahili
Badavut Sahili’ni ben seviyorum. Suyu biraz soğuk ama bence Sarımsaklı Plajı’ndan çok daha güzel bir yer. Hem sığ, hem de çok temiz.
Hemen hemen tüm Ayvalık gezilecek yerler listelerinde üst sıralarda Sarımsaklı Plajı’na yer verilir. Bölgenin en ünlü plajlarından olduğu için ben de öyle yaptım lakin Ayvalık’ta denize girebileceğiniz bana göre çok daha güzel bir yer var. Adı: Badavut.
İşin aslı burası geçmişten günümüze yazlıkçılar tarafından bilinen güzel bir sahil. Ayvalık’tan Sarımsaklı’ya giderken hemen birkaç km uzaklıkta yer alan bu sahil muhteşem bir denize sahip. Bana göre Sarımsaklı’dan çok daha güzel.
Su sıcaklığı Sarımsaklı’ya daha soğuk olsa da çok daha temiz. Plaj boyunca yer alan birkaç plajda şezlong ve şemsiye kiralayabilir ya da yanınızda götüreceğiniz kendi şemsiyenizi ve deniz sandalyenizi kullanabilirsiniz.
9. Çınarlı Camii (Alibey Cami)
Çarşı içerisinde yer alan Alibey Cami çevresinde yer alan çınar ağaçlarından dolayı “Çınarlı Camii” olarak biliniyor. Burası da ilk olarak kilise olarak inşa edilen Cumhuriyet Dönemi’nde ise camiye çevrilen bir yapı.
Camiye dönüşüm çerçevesinde yapı dışında, avlunun kuzey batısına minare, iç kısmına ise mahfil ve mihrap eklenmiş. İç kısımda yer alan süslemeler de alçı ve boya ile kapatılmış.
10. Küçükköy (Yeniçarohori)
Eski adı ile Yeniçarohori, şimdiki adı ile Küçükköy, ileride adını sıklıkla duyacağımız güzel bir sanat köyü olma yolunda…
Eski yazılarda olmasa da yenilenen Ayvalık gezilecek yerler listelerinde artık adını sıkça duyacağımız bir yer var, adı: Küçükköy. Burası Ayvalık merkeze 5 km uzaklıkta eski bir yerleşim yeri.
Bölgenin tarihi 15 yüzyıla, Fatih Sultan Mehmet Dönemi’ne kadar uzanıyor. Fatih Sultan Mehmet, Midilli‘yi almak için harekete geçtiği dönemlerde Midilli’nin tam karşısında yer alan bu noktaya yeniçeriler obalarını kurmuşlar. Hatta Midilli ele geçirildikten bir dönem daha sonra burada yaşamışlar.
İlerleyen yüzyılarda bunu öğrenen Rumlar bölgenin adını “Yeniçarohori” koymuşlar. 19. yüzyılın başlarına kadar bölgede Rumlar yaşarken daha sonra Balkanlardan gelen Boşnak halkı bu bölgeye yerleşmiş.
Günümüzde “Küçükköy” olarak geçen bu noktanın popülaritesinin artmasında yapılan yeni projeler yatıyor. Günümüzde bu köyde yer alan tüm yapılar elden geçirilip restore ediliyor.
“Smart Village” yani “Akıllı Köy” hedefi ile bölgedeki yapılar sil baştan yenileniyor. Bölge Türkiye’nin yeni sanat ve tasarım köyü olma hedefi ile yola çıkmış durumda. Yakın bir zamanda buranın adını sıkça duyabilirsiniz. Eğer Ayvalık’a yolunuz düşerse buraya uğrayın, Küçükköy Kent Müzesi ve Kıraarthane’ye uğrayın.
11. Güler Pastanesi
Güler Pastanesi, Ayvalık’ın en ünlü 2 pastanesinden biri. Buranın sakızlı kurabiyesi ve dondurması, İmren Pastanesi’nin ise lor tatlısı ünlü. Ben lor tatlısını burada denedim. Sakızlı dondurmalı lor tatlısı özetle nefisti