730 hasta üzerinde denemeler yapılan ve dünyada bir ilk olan çalışma ile yüksek tansiyon hastalarına günlük ilaç vermek yerine yılda iki kez aşı yapılması planlanıyor.
6 ayda bir 2 doz aşı ile planlanan tedavinin 2025 yılına kadar günlük haplara alternatif olabileceği düşünülüyor.
GÜNLÜK ALINAN İLAÇLARDAN FARKI NE?
Zilebesiran adı verilen yeni ilaç, karaciğer tarafından üretilen ve kan basıncının düzenlenmesinde rol oynayan anjiyotensinojen adı verilen proteini hedef alıyor.
Hipertansiyon hastalarının günümüzde kullandığı ilaçların çoğu kan damarlarını daraltarak yüksek tansiyona neden olan proteini aktive eden bir enzimi bloke ederek çalışır. Uzmanların bulduğu yeni ilaç ise bu proteini kaynağında bloke ediyor.
YÜZDE 90 ORANINDA AZALTTI
Şimdiye kadar 84 hasta üzerinde yapılan Faz 1 denemelerinde, tek doz aşı insanların kanındaki hormon konsantrasyonunu en az yüzde 90 oranında azalttı.
Aşının etkisi 12 hafta boyunca devam etti. Bilim insanları ilacın kan basıncı seviyelerini uzun süre kontrol edebileceğini umuyor.
Araştırmacılar ilacı şimdi 18 ila 75 yaş arasındaki hastalarda plaseboya karşı test edecek. Alnylam Pharmaceuticals tarafından finanse edilen ve İngiltere Ulusal Sağlık ve Bakım Araştırmaları Enstitüsü tarafından desteklenen çalışmanın üç yıl sürmesi bekleniyor.
TEDAVİ ÇOK DAHA KOLAY HALE GELECEK
Aşının yaratıcıları ilacın günlük tansiyon ilaçlarını unutma riskini ortadan kaldırarak hastalar için daha yönetilebilir ve pratik bir çözüm sunduğunu söylüyor.
Araştırmanın çalışma lideri ve klinik direktör yardımcısı Dr Manish Saxena “Yüksek tansiyon tedavisi için bir ilk olan bu yaklaşımı denemekten heyecan duyuyoruz. Daha erken ancak nihai umudumuz, tedavinin yüksek tansiyonla mücadelede güvenli ve pratik bir çözüm olduğunu kanıtlamasıdır.” dedi ve ekledi;
“Yılda iki kez deri altına enjeksiyonla yapılan tedavi, günlük ilaç almaya daha iyi bir alternatif sunacaktır, bunun hastalar için sevindirici bir haber olacağına ve hipertansiyon tedavisini daha kolay hale getireceğine inanıyoruz.”
3 YETİŞKİNDEN BİRİNDE GÖRÜLÜYOR
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’nden alınana verilere göre Birleşik Krallık’taki yetişkinlerin yaklaşık üçte birinin yüksek tansiyonu var. ABD’de de ise yaklaşık 34 milyon yetişkin hipertansiyon için reçete edilen ilaçları kullanıyor.
Türkiye’de de durum diğer ülkelerden çok farklı değil. Yapılan araştırmalara göre Türkiye’de her 3 yetişkinden biri hipertansiyon sorunu ile karşı karşıya kalıyor.
1.5 MİLYAR İNSANIN HAYATI DEĞİŞEBİLİR
Tüm dünyada ortalama 1,5 milyar hipertansiyon hastası var ve bu rakamlar her geçen gün yükseliyor. Söz konusu ilacın başarısı kanıtlanırsa yeni aşı oyunu değiştiren bir tedavi olarak tarihe geçecek.
HİPERTANSİYON NEDİR?
Gün içinde kan basıncının belirli bir süre yüksek olması, yüksek tansiyon (hipertansiyon) olarak tanımlanır. Tansiyon milimetre civa (mmHg) olarak ifade edilir.
Sistolik kan basıncının (büyük tansiyon) 120 mmHg ve diyastolik kan basıncının (küçük tansiyon) 80 mmHg olması en uygun tansiyon değeridir. Kan basıncının 120-129/80-84 mmHg olması normal, 130-139/85-89 mmHg olması yüksek normaltansiyan olarak adlandırılır. Kan basıncının 140/90 mmHg’nın üzerinde olması hipertansiyondur.
Genellikle belirgin semptomları olmasa da, hipertansiyon tedavi edilmezse kalp krizi ve felç riskini artırabilir.
SIKLIKLA BELİRTİ VERMEZ
Hipertansiyon sıklıkla bir belirti vermediğinden, çoğu zaman rastgele kan basıncı ölçümünde fark edilebilir. Bu nedenle hipertansiyon için ara ara kan basıncı kontrolü yaptırmak faydalı olacaktır. Çünkü hipertansiyon yıllarca hiç belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar verebilir.
Hipertansiyon belirtileri arasında baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı, görmede bozukluk sayılabilir. Ayrıca halsizlik, yorgunluk, burun kanaması, kulaklarda çınlama, yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma, çok sık idrara çıkma, gece uykudan uyanıp idrar yapma, bacaklarda şişlik şeklinde belirtiler yüksek tansiyonun habercisi olabilir.