William Shakespeare 458 yıl önce bugün dünyaya geldi

Shakespeare, Stratford-upon-Avon’da doğdu ve büyüdü. 18 yaşında, Anne Hathaway ile evlendi ve üç çocuğu oldu: Susanna, ikizler Hamnet ve Judith. 1585 ile 1592 arası, Londra’da bir aktör, yazar ve Lord Chamberlain’s Men (sonraki adı King’s Men) adında bir tiyatro şirketinin sahibi olarak başarılı bir kariyere başladı. Ölmeden 3 yıl önce 1613’te, 49 yaşındayken Stratford’da emekli olarak görüldü. Shakespeare’in kişisel yaşamına dair bazı kayıtlar günümüze ulaştı. Fiziksel görünüşü, cinsel yönelimi, dinî inançları ve başkaları tarafından yazılıp ona atfedilen eserler olup olmadığı hakkında önemli tahminler yürütüldü.

Shakespeare, bilinen eserlerinin çoğunu 1589 ile 1613 yıllarında üretti. İlk oyunları çoğunlukla komedi ve tarihîydi, bu türlerle 16. yüzyıl sonunda kültür ve sanatın zirvesine yükseldi. Daha sonra 1608’e kadar trajedilere yöneldi, İngilizcenin en iyi ürünlerinden bazıları kabul edilen Hamlet, Kral Lear, Othello ve Macbeth’i bu dönemde yazdı. Son aşamasında, dram olarak da bilinen trajikomedilerini yazdı ve diğer oyun yazarlarıyla iş birliği yaptı.

Oyunlarının birçoğu hayatı boyunca değişik kalitede ve doğrulukta basında yayımlandı. 1623’te, Shakespeare’in iki arkadaşı ve aktör dostu John Heminges ve Henry Condell, şimdi Shakespeare’in olduğu bilinen iki eser dışındaki tüm dramatik eserlerini içeren bir derleme baskıyı, Birinci Folyo’yu yayımladı. Önsözü Ben Jonson’ın bir şiiriydi, şiirde ileri görüşle Shakespeare için “bir döneme değil, tüm zamanlara ait” şeklinde bahsedildi.

Shakespeare yaşadığı zamanda saygın bir şair ve oyun yazarıydı, ama ünü 19. yüzyıla kadar günümüzdeki yüksekliğine erişmedi. Özellikle romantikler, Shakespeare’in dehasını çok beğendi ve Victoria döneminde yaşayanlar Shakespeare’e George Bernard Shaw’ın “bardolatry” (Shakespeare hayranlığı) olarak tabir ettiği bir hürmetle taptı. 20. yüzyılda, eserleri bilim ve tiyatrodaki yeni akımlar tarafından defalarca benimsendi ve yeniden keşfedildi. Oyunları bugün popülerliğini büyük ölçüde sürdürüyor ve sürekli olarak incelenip sergileniyor ve tüm dünyada farklı kültürel ve politik bağlamlarda yeniden yorumlanıyor.

William Shakespeare, aslen Snitterfield’lı olan belediye meclisi üyesi ve başarılı bir deri eşya tüccarı John Shakespeare ve varlıklı toprak sahibi bir çiftçinin kızı Mary Arden’ın oğluydu. Stratford-upon-Avon’da doğdu ve burada 26 Nisan 1564’te vaftiz edildi. Gerçek doğum günü bilinmiyor; ancak geleneksel olarak 23 Nisan’da, Durdevdan’da doğduğu söyleniyor. 18. yüzyıl bilgininin hatasına dayandırılan bu tarih, Shakespeare 23 Nisan 1616’da öldüğünden beri, biyografi yazarlarına cazip geliyor. Sekiz çocuğun üçüncüsüydü ve hayatta kalan en büyük çocuktu.

Geriye kalan bir kanıt olmamasına rağmen, çoğu biyografi yazarı Shakespeare’in büyük ihtimalle Stratford’da, evine yaklaşık 400 metre uzaklıkta olan ve 1553’te açılan ücretsiz okul King’s New School’da okuduğu konusunda anlaşıyor. İngiltere’deki ilkokullar Elizabeth Çağı süresince kalitede çeşitlilik gösterdi, ama ilkokul müfredatı tüm İngiltere’de kraliyet kararnamesiyle standartlaştırıldı ve okul klasik Latin yazarları üzerine dayalı olarak Latince yoğun bir eğitim sağlıyordu.

18 yaşındayken, Shakespeare 26 yaşındaki Anne Hathaway ile evlendi. Worcester Anglikan Psikoposluğu kardinalleri mahkemesi 27 Kasım 1582’de bir evlilik cüzdanı yayımladı. Bir gün sonra Hathaway’in iki komşusu, hiçbir hukuki iddianın evliliği engellemediğini garantileyen senetler yolladı. Worcester şansölyesinin evlenme ilânına olağan üç kere okunması yerine bir kere okunmasına izin vermesinden, ve evliliklerinden altı ay sonra, 26 Mayıs 1583’te vaftiz edilen kızları Susanna’nın doğmasından ötürü, törenin biraz aceleyle düzenlenmiş olma olasılığı bulunuyor. Bunu yaklaşık iki yıl sonra ikizler, erkek Hamnet ve kız Judith izledi ve 2 Şubat 1585’te vaftiz edildiler. Hamnet bilinmeyen nedenlerden dolayı 11 yaşında öldü ve 11 Ağustos 1596’da gömüldü.

İkizlerin doğumundan sonra, 1592’de Londra tiyatro sahnesinin bir parçası olarak anılana kadar, Shakespeare tarihe geçen birkaç iz bıraktı ve bilginler 1585 ile 1592 arasındaki yıllara Shakespeare’in “kayıp yılları” olarak değindiler. Bu dönemi açıklama girişiminde bulunan biyografi yazarları doğruluğu şüpheli birçok hikâye anlattı. Shakespeare hakkında biyografi yazan ilk kişi Nicholas Rowe, Thomas Lucy’nin mülkünde kaçak geyik avcılığı davasından kaçmak için Shakespeare’in Londra’ya gitmek üzere kasabayı terk ettiği bir Stratford efsanesi ortaya attı. Shakespeare’in ayrıca hakkında küfürlü bir balad yazarak Lucy’den intikam aldığı düşünülüyor. Bir başka 18. yüzyıl hikâyesi Londra’daki tiyatro müşterilerinin atlarına bakıcılık yaparken tiyatro kariyerine başlayan Shakespeare üzerineydi. John Aubrey ise Shakespeare’in öğretmenlik yaptığını iddia etti. Bazı 20. yüzyıl bilginleri, vasiyetinde kesin olarak “William Shakeshafte” şeklinde bahseden Katolik toprak sahibi Lancashire’lı Alexander Hoghton’ın, Shakespeare’i öğretmen olarak görevlendirdiğini öne sürdü. Küçük bir bulgu, ölümünden sonra bir araya getirilen söylentiler dışındaki çoğu hikâyeyi doğruluyor ve Shakeshafte, Lancashire bölgesinde yaygın bir isimdi.

 

 

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir