Savunma sanayii hisseleri, Batılı hükümetlerin daha yüksek askeri harcama beklentileri ve etik düşünen yatırımcıların sektörü yeniden değerlendirmeleriyle bu yıl küresel borsaların performansını neredeyse on yılın en büyük farkıyla geride bıraktı.
Financial Times’ın haberine göre havacılık ve savunma hisselerini izleyen bir MSCI endeksi, Ocak ayının başından bu yana dünya çapındaki hisse senetlerini izleyen daha geniş çaplı MSCI endeksine göre dolar bazında yüzde 17 puan daha yüksek performans gösterdi. Bu tür bir performans, 1999’dan bu yana sadece iki kez daha gerçekleşmişti.
Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgali, yeni hükümet kararnameleri, daha yüksek gelirler ve savunma sektöründeki şirketler için daha güçlü kâr beklentilerini artırdı. Analistler, savaşın yatırımcıların sektöre bakışını değiştirdiğini ve uluslararası güvenliği kolaylaştırmadaki rolünün altını çizdiğini söylüyor.
Buna karşılık, Lockheed Martin ve İngiltere merkezli BAE Systems gibi şirketlerin hisseleri güçlü bir şekilde yükseldi. İngiltere borsa endeksi FTSE 100’de listelenen BAE hisseleri tek başına yılbaşından itibaren üçte bir oranında değer kazandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in komşu ülkesine yönelik saldırısı, silah ve savunma makineleri üreticilerinin çevresel, sosyal ve yönetişim odaklı (ESG) portföylerden ne ölçüde dışlanması gerektiği konusundaki tartışmayı yeniden alevlendirdi ve savunma sanayii hisselerinin kazanımlarını destekledi.
Yine de bazı uzmanlar, savunma sanayii hisseleri üzerindeki heyecan konusunda uyarıyorlar. Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre uzmanlar daha büyük bütçe vaatlerinin ne zaman güçlendirilmiş bilanço verilerine dönüşeceğini söylemek için henüz çok erken olduğunu savundular.
Eski ABD Başkanı George W. Bush yönetimi sırasında sanayi politikasından sorumlu savunma müsteşar yardımcısı olarak görev yapan ve şu anda Amerikan Girişim Enstitüsü’nde görev yapan Bill Greenwalt “Endüstri hakkında irrasyonel bir coşkunun başlangıcı var gibi görünüyor. Böyle bir şey söylemek için gerçekten çok erken” açıklamasında bulunuyor.
ABD, İngiltere ve diğer müttefikler, Ukrayna’ya önemli miktarda askeri yardım sözü verdi ve ülkeye yüzlerce tanksavar füzesi, insansız hava aracı, mühimmat ve silahlar gönderdi. Sadece ABD, Perşembe günü açıklanan rakamlara göre ağır top ve on binlerce top mermisi içerecek olan 800 milyon dolarlık yeni bir yardım paketi de dahil olmak üzere 3 milyar dolardan fazla yardım teklifinde bulundu.
Bununla birlikte, şimdiye kadarki silahların çoğu mevcut hükümetin stoklarından karşılandı. Greenwalt, “Henüz siparişlerde ve sözleşmelerde bir artış görmedik ya da hızlı hareket etme ihtiyacının farkına varmadık” açıklamasında bulundu.
Bernstein Analisti Doug Harned, hisse senedi fiyatlarındaki artışın daha önceki bölgesel çatışmalarda görülen eğilimlerle tutarlı olduğuna dikkat çekiyor. Geçmiş dönemlerde ise hisselerden elde edilen kazanımlar genellikle altı ay içinde yeniden kaybediliyor. Harned yatırımcıların temeldeki bütçe eğilimleri hakkında düşünmeleri gerektiğini söyledi. Analist, “Bütçe trendleri ve göreceli değerlemeler savunma sanayii hisselerini gerçekten de uzun vadeli bir hamle olarak ilgi çekici kılıyor mu?” sorusunu soruyor.
Diğer görüşteki uzmanlarsa, sektördeki zaman çizelgelerinin, herhangi bir siparişin gelmesi halinde, şirketlerin temel verilerinin beslenmesinin zaman alacağına dikkat çekiyor.
Araştırma şirketi Capital Alpha Partners’dan Byron Callan, “Bu yıl bütçeye bir şey koyarsanız, bir tank veya bir uçak veya deniz gemisi, bazı durumlarda bu siparişler 2023, 24, 26’ya kadar teslim edilmeyecektir. Bu hisse senetlerindeki ve yatırımcı duyarlılıklarındaki hareketleri görüyorsunuz. Ancak yönetimler, tüm bunların şirketleri için ne anlama geldiğini çerçevelemek için biraz çekingendir” ifadelerine yer verdi.
ABD savunma sanayii devi Lockheed Martin’in CEO’su Jim Taiclet, bu haftanın başlarında temkinli açıklamalarda bulundu. Raytheon firması ile birlikte Ukrayna’ya gönderilen Javelin tanksavar füzelerini üreten şirketin başkanı, bu daha zorlu jeopolitik ortamda “caydırıcılığın hiç olmadığı kadar değerli bir ürün” olarak öne sürüldüğünü kabul etti. Ancak siparişlerin gerçek sözleşmelere dönüşüp dönüşmeyeceğini ve ne zaman gerçekleşeceği konusunda açıklama yapmak için “çok erken” olduğunu vurguladı. Şirket, 2022 için görünümünü yükseltmedi.
Uzun vadeli yatırımcılar için en büyük soru, Batılı hükümetlerin savunmaya daha fazla harcama yapma vaatlerinin kalıcı bir değişimle sonuçlanıp sonuçlanmayacağıdır. Silah alım programları daha önce Kovid-19 salgını sırasında devlet maliyesi, özellikle de sağlık projeleri konusundaki büyük talep nedeniyle baskı altında kalmıştı.
Bazı büyük yatırımcılar, işgalden önce büyük savunma şirketlerine karşı açığa satış hamlesi yapacak kadar ileri gitmişlerdi.
Ancak savunma sanayii, 2022’de öncelikler listesinde tekrar yukarı taşındı. Söz konusu tablo Almanya’nın savunma politikaları içerisinde net bir biçimde görülüyor. Berlin yönetimi, savunma politikasında tarihi bir değişiklik yaptığını açıkladı ve silahlı kuvvetlerini modernize etmek için 100 milyar euroluk bir fon başlatacağını söyledi. Bu hamleyle birlikte, Almanya’da listelenen savunma sanayii şirketlerinin hisseleri de hızlı bir biçimde yükseldi. NATO ülkeleri için tank ve zırhlı araç üreten Rheinmetall’in piyasa değeri bu yıl iki katından fazla arttı.
Ocak ayı sonunda BAE Systems için yüzde 0,6 açığa satış pozisyonunda bulunan BlackRock, Breakout Point verilerine göre Şubat ayının ikinci yarısında konumunu hızla üçte bir oranında azalttı.
Citadel Europe İtalyan savunma sanayii firması Leonardo’daki açığa satış pozisyonunu 10 Şubat’ta yüzde 0,69’dan yüzde 0,42’ye düşürdü. BlackRock İngiltere, İtalyan silah üreticisindeki yüzde 1,13’lük dev açığa satış pozisyonunu 28 Şubat’ta 0,12’ye düşürdü. Hedge fonları Sandbar ve Egerton da Şubat ayının ikinci yarısında Leonardo’daki açığa satış pozisyonlarını kesti.