Türkiye’de, özellikle AKP iktidarının yanlış politikaları nedeniyle 2018’den bu yana yaşanan, Covid-19 salgını ve en son Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle daha da şiddetlenen ekonomik kriz, hem birey hem şirketlerin ticari ilişkilerde adım atarken daha temkinli hareket etmesine neden oluyor. Bankalar kredi verirken bireyler ve ticaretle uğraşanlar çek kabul ederken artık daha dikkatli.
Bu durumu riskli finansal işlemleri takip etmesi ve uyarı sistemi oluşturması için kurulan Kredi Kayıt Bürosu’nun (KKB) yıllık verilerinde de görmek mümkün. Finans piyasalarının dijitalleşmesi de KKB’nin sunduğu hizmetlerden yararlanmayı etkilese de 2021 yılıyla ilgili sonuçlar önemli detaylar ortaya koydu:
- Geçen yıl “bireysel büro sorgulama sayısı” 2020’ye kıyasla yüzde 15.2 artışla 727 milyon adet oldu. Temelde ticari kredilerle ilgili bilgiler içeren “kurumsal büro sorgulama sayısı” da yüzde 21.9 artışla 89 milyona çıktı. Bu sayılar 2018 yılında sırasıyla 488 milyon ve 40 milyondu.
KREDİ KARTI LİMİTİ
- Tüketicilerin özellikle kredi gibi borçlarla ilgili ödeme alışkanlıklarını geçmiş verilerle ortaya koyan “bireysel kredi notu”ndan yüzde 16.3 artışla 614 milyon adet üretildi. Bu sayı 2018’de 408 milyondu.
- Gerçek ve tüzel kişilerin bankalardan kullandığı kredilere ilişkin geçmiş ödeme performansını ortaya koyan “risk raporu” sayısı yüzde 17.6 artışla 20 milyon adede çıktı. Bu sayı 2018 yılında 17 milyon adetti.
- “Çek raporu” sayısı ise yüzde 30.2 artışla 69 milyon adede ulaştı. Bu sayı 2018’de 47 milyon adetti.
- İlk defa kredi kartı kullanmaya başlayan bir müşterinin, tüm bankalardan sahip olabileceği kartların toplam limiti için kullanılan “limit kontrol sistemi sorgulama sayısı” yüzde 20.9 artışla 318 milyona çıktı. Bu sayı 2018’de 197 milyondu.