İngiltere’nin haftalık ekonomi ve uluslararası ilişkiler dergisi The Economist, Türkiye ile Afrika ilişkilerini inceledi.
Uzun yıllardır Türkiye tarafından yatırım yapılan Afrika kıtasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yürüttüğü politikayı değerlendiren The Economist, bu politikayı diplomatik ve kurumsal bir hamle olarak yorumladı.
Dergide yer alan, “Türkiye, Afrika’ya büyük bir diplomatik ve kurumsal hamle yapıyor” başlıklı analizde Türkiye’nin uzun bir oyuna hazır olduğu aktarıldı.
Türkiye’nin Somali’de açtığı hastane
Piotr Zalewski’nin kaleme aldığı yazıdan öne çıkanlar şu şekilde:
“Somali’nin başkenti Mogadişu’daki hastaneye Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın adı verildi. 47 yoğun bakım yatağı var, ülkedeki diğer hastanelerden daha fazla, ancak koronavirüs hastalarını tedavi etmiyor.
Yönetici Asir Eraslan, “Koronavirüs hastalarına baksaydık onları izole etmemiz gerekirdi ve bombalar sonucu yaralanan hastalara yerimiz kalmayabilirdi.” dedi.
Türkler dışında çok az yabancı geliyor
Mogadişu’nun zırhlı araçlar ve kırmızı tuk-tuk’larla (motorlu çekçekler) dolu ana yollarından biriboyunca, yerel halk bombaların kalabalığı yararak geçtiği yerlere dikkat çekiyor.
Şiddet ve kaçırılma riski göz önüne alındığında, Mogadişu’ya az sayıda yabancı geliyor. Türkler dışında çok az. Bir Türk firması limanı yenilemiş ve işletiyor. Bir diğer Türk şirketi iseise bir oteli işletiyor, Türk Hava Yolları’nın İstanbul’a her gün seferi var.
Somali ordusu, Türk askerleri tarafından eğitildi
Türk firmaları,şehrin ana yollarını ve parlamento binasını onardı. En büyük yabancı askeri üssünde Türk subayları, 5 binden fazla Somalili asker ve polis komandosunu eğitti ve donattı.
Belki de Türkiye’nin Somali’deki varlığının boyutundan bile daha belirgin olan şey, ortak dinin yardımıyla sahadaki yaklaşımı.
Dönüm noktası 2011
Somali, Erdoğan’ın pazar, kaynak ve diplomatik etki arayışı içinde Afrika’ya yaptığı geniş çaplı girişimin çarpıcı bir örneği. Sadece 20 yıl önce Türkiye, Afrika’ya çok az ilgi duyuyordu. Dönüm noktası 2011 yılı oldu.
Erdoğan, Türk iş insanları, yardım görevlileri ve Müslüman hayır kurumlarıyla birlikte Somali’yi ziyaret etti. Yaklaşık 20 yıldır Afrikalı olmayan bir liderin ilk ziyareti, kıta çapında daha derin bağların başlangıcı oldu.
Afrika ülkelerine uçuşlar ve elçilikler
2009’da Türkiye’nin Afrika’da sadece bir düzine diplomatik misyonu vardı, şimdi 43. THY 2004’te 4 Afrika şehrine uçuyordu, şu anda 40’tan fazla şehre uçuyor. Türkiye ayrıca en son Nijerya, Senegal ve Togo olmak üzere birçok Afrika ülkesiyle askeri anlaşmalar imzaladı.
ABD ve Çin kıyaslaması
Türkiye’nin Afrika’daki girişimleri hızla büyüse de ekonomik, askeri ve diplomatik erişimi hala ABD ve Çin kadar büyük değil. Çin’in Afrika ile olan iki yönlü ticaretinin geçen yıl 254 milyar dolar değerinde olduğunu ve Türkiye’nin 29 milyar dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor.
“Başkalarının sahip olamayacağı bir şans vereceğiz”
Türkiye uzun bir oyun oynamaya hazır görünüyor. Somali Savunma Bakanı Nur, Türkiye’den bahsederken, “Şu anda ihtiyacı olan biziz. Ancak bir fırsat olduğunda, arkadaşlarımıza başkalarının sahip olamayacağı bir şans vereceğiz, çünkü en çok ihtiyacımız olduğunda bize yardım ettiler.” ifadelerini kullandı.”
