Kırmızı et fiyatları için tartışmalar devam ederken Tarım Kredi’den yem fiyatlarına 6 gün içinde ikinci bir zam daha yapıldı. Yem fiyatlarına gelen zamlar süt üreticisinin zararını artırırken, süt hayvancılığını da etkiliyor. Süt fiyatı yem maliyetini karşılamazken, anaç hayvanlar mecburi olarak kesime gönderiliyor.
Et tüketimindeki düşüşe yeni formüller aranırken son olarak Resmi Gazete’de AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yeni bir karar alındığı duyuruldu.
Kararın piyasada oluşan fiyat dalgalanmalarını önlemek ve ramazan ayı için kırmızı et piyasasını düzenlemek amacıyla hazırlandığı açıklandı. Ayrıca Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından, kesimi ve satışı yapılan sığırlar için yetiştiricilere 2 bin 500 lira ödeme yapılacak.
YÜZDE 25 ZAM BEKLENTİSİ
Habertürk’ün haberine göre, konuya ilişkin açıklama yapan et üreticileri destekleri doğru bulurken rakamların yanlış olduğunu ifade ediyor.
Yakın bir dönemde karkas et fiyatlarında yüzde 25 artış bekleyen üreticiler, yazın kıymanın kilosunun 200 lirayı görebileceğini belirtti. Et ve sütteki arz sıkıntısı ithalat seslerini yükseltirken, üretici bu duruma çözüm olmayacağı gerekçesi ile soğuk bakıyor. İthalatın çözüm olmayacağını savunan üreticiler kredilerde desteklerin arttırılması gerektiğine inanıyor.
“ESKİDEN KİLO İLE ET ALIRKEN BUGÜN GRAM İLE ALAMAYAN VAR”
Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Derneği Merkez Birliği Başkanı Nihat Çelik, et fiyatlarına eskiden yılda bir zam yapıldığını anımsatarak, bunun önce 6 aya sonrada 1 aya indiğini dile getirdi.
Çelik, “Sonra bakıldı ki kimse buna ses çıkarmayınca zamlar haftalık yapılmaya başlandı. Ancak son dönemde market reyonlarında etiketler günübirlik değişmeye başladı. Biz burada güçlü bir lobinin olduğunu gördük. Eskiden kilo ile et alırken bugün gram ile alamayan var. Küçükbaş hayvanda yüzde 20, yüzde 30 fire olduğu için bunu fiyatlara koymak zorunda olduğunu söylüyorlar. Kıymanın fiyatı 100 TL’yi, kuşbaşının fiyatı 110 TL’yi, pirzolanın fiyatı 130 TL’yi geçmemelidir. Kâr marjının da biraz vicdani olması lazım” dedi.
Çelik ayrıca, “Aracılar ile özellikle zincir marketlerdeki satın alma müdürlerinin hesap kitaplarının denetim altına alınması, mal varlıklarının araştırılması lazım” talebini yineledi.
Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Fazlı Yalçındağ ise, “Türkiye’de bir karkas fiyatı var ve bu fiyatın üzerinde de maliyet yükü var. Ama bu maliyet yükünün karşılığında dile getirilen rakamlardan satış mümkün değil. Ama gelinen noktada 85 liraya karkas et alım-satımı yapılıyor. Maliyet bahsedilen rakamların çok üstünde. ‘Pirzola 130 lira olması lazım’ deniliyor ancak yüzde 40 kemik firesi çıkıyor. Yapıldıktan sonra tarttığımızda daha yüksek paralara satmak zorundayız. Kıyma ve kuşbaşı gibi kemiksiz etlerde 110 lira gibi maliyetlerimiz var. Bir takım etler pahalıya satılıyor ama o etlerin karkas üzerindeki payı sadece yüzde 7,5. Vatandaşın en çok talep ettiği ürün kıyma ve kuşbaşı. Esnaf bunu en düşük ölçüde tutmaya gayret gösterir” dedi.
“Bizim burada hedef edilmemizin anlamı yok. Et fiyatlarını organize eden satış noktası değildir. Vatandaşın bir satın alma gücü var. Bunu herkes biliyor” diye konuşan Yalçındağ şunları söyledi:
“Bu nokta geçildiğinde biz eti kime satacağız. Bunun bilincinde olan insanlarız. 1’e alıp 10’a satma diye bir şey söz konusu değil. Burada yüzde 50’lik bir maliyet faktörü var. Büyükbaş hayvanda yüzde 20 kemik yapısını çıkarıyorsunuz. Daha sonra kalanın üzerinden yenmeyecek kısımları ayıklıyorsunuz. Satış süresi boyunca da fire veriliyor. İş yerinin kirası, elektrik parası, işçi parasını alt alta koyup topladığınızda satış fiyatlarımız maliyet fiyatlarının çerçevesinde. Kimse fahiş fiyata mal satan insan, vatanını milletini sevmeyen insan diye suçlanacak yapıda esnaf kesimi değiliz.”