Memur emeklisi Z.A’ya, Aralık 2021’de evinde bayıldıktan sonra ambulansla kaldırıldığı Ankara Şehir Hastanesi’nde ileri derecede akciğer kanseri teşhisi konuldu. Tedavisine başlanan hastaya doktoru, klasik tedavi yöntemlerinin işe yaramayacağını, etken maddesi ‘atezolizumab’ olan akıllı ilaç tedavisi uygulayacağını söyledi. Z.A., bir süre sonra yurt dışından getirtilen ve bir kürü 24 bin lirayı bulan ilacın SGK ödeme listesinde olmadığını öğrendi. Tedavi için kısa sürede yaklaşık 80 bin liraya yakın para ödeyen Z.A., 21 günde bir damar yoluyla verilen ilacın masraflarının karşılanması için SGK’ya başvurdu. SGK ise ilacın ödeme listesinde olmadığını belirterek başvuruyu reddetti.
Mahkemeye başvurdu
Z.A., bunun üzerine avukatı Eliz Atlı aracılığıyla 30 Mart’ta, Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesi’ne yürütmenin durdurulması ve ilacın ödeme kapsamına alınması ve bugüne kadar yapılan ödemelerin geri verilmesi talebiyle başvuru yaptı. Dilekçede, SGK’nın kararının idari bir işlem olduğu, bu işlemin sosyal devlet ilkesi gereği hastanın sağlık hakkını hiçe saydığı ve hukuka aykırı olduğu belirtildi. Dilekçeyi inceleyen Ankara 4’üncü İdare Mahkemesi, başvuru yapıldıktan kısa süre sonra hasta lehine yürütmenin durdurulması kararını verdi. Mahkeme, kararında dava konusu işlemin davacının sağlık hakkına ilişkin olduğu ve uygulanması halinde davacı açısından telafisi güç zararlar doğurabilecek nitelikte bulunduğuna dikkat çekerek, SGK’ya savunma ve ara karara cevap vermesi için 30 gün süre verdi. Kararda, hasta yönünden ilaç giderinin SGK tarafından karşılanmasına hükmedilerek, hastanın bu güne kadar ödediği paranın da iadesi kararlaştırıldı.
Avukat: Emsal bir karar
Avukat Eliz Atlı, kararın benzer durumdaki kanser hastaları için önemli olduğunu söyledi. Atlı, müvekkilime ileri derece akciğer kanseri teşhisi konulduğunu hatırlatarak, şöyle dedi:
“Hekim, standart tedavi yöntemleri olan kemoterapi ve radyoterapi uygulanamayacağını bildirdi. Tek çare olarak ‘akıllı ilaç’ dediğimiz yeni nesil tedavi önerildi. Bu tedavinin uygulanabilmesi için de kişilerin önce çeşitli gen testlerine girmesi gerekiyor. Test sonucuna göre de piyasadaki hangi etken maddeli ilacın hasta açısından tam ya da tama yakın sonuç alınacağı tespit ediliyor. Bu ilaçlar yurt dışından getiriliyor ve maalesef SGK kapsamında değil. Ancak Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, bu ilaçların kullanılması için onay veriyor. Müvekkilimin başvurusu reddedilince biz sosyal devlet ilkesi gereği, yaşam ve sağlık hakkı ile sigortalardan yararlandırma hakkı bağlamında ilacın tedavi boyunca SGK tarafından karşılanması ve ödediğimiz paranın iadesi için İdare Mahkemesi’ne başvuru yaptık. Mahkeme 6 gün içerisinde talebimizi haklı buldu. Mahkeme kararında, hukuka aykırı olarak iddia ettiğimiz işlemin yaşam hakkına yönelik olduğunu, işlemin uygulanması halinde sağlık açısından telafisi imkansız sonuçlar doğuracağını belirtti. Bu karar ara karar niteliğindedir; bizim kendi açımızdan emsal bir karardır. Mahkeme nihai karar verene kadar müvekkilim cebinden para ödemenden tedavisini almaya devam edecek.”