Enflasyon Türkiye’nin ve tüm dünyanın sorunu. Ekonomi Gazetecisi Sadi Özdemir, enflasyonu önlemek için neler yapılması gerektiği ile ilgili yol haritasını aktardı.
“Dünya olağanüstü bir dönemden geçiyor”
Maliyet, arz ve talebin fiyatları belirlediğini belirten Özdemir, bu anlamda dünyanın olağanüstü bir dönemden geçtiğini vurgulayarak önce küresel tarafın rahatlamasının gerekliğine sonra da yurt içinde önlemler alınması gerektiğine değindi.
Enflasyonu artıran unsunlar
Özdemir enflasyonu önlemek için formülleri aktarmadan önce neden yükseldiğinin tanımını yapmak gerektiğini belirterek; enflasyonun artmasındaki nedenlerin küresel ekonomiye etki eden koronavirüs salgınına, Rusya-Ukrayna savaşına ve bunların yol açtığı tedarik sıkıntı, emtia fiyatlarının artışı gibi unsurlara bağladı.
- *Koronavirüs salgınının art-talep dengesini bozması ve yarattığı endişe
- *Rusya-Ukrayna savaşı
- *Enerji, gıda, hammadde fiyatlarının aşırı yükselmesi*Dünyada fiyatların yüksek olması, iç piyasadaki fiyatları da belirliyor
Gıda fiyatlarında enflasyonu önlemenin formülleri
Özdemir’e göre enflasyonu sektör sektör ele almak ve her alanda farklı uygulamalar yapmak gerektiğini dile getirerek, vatandaşın en fazla odaklandığı gıda enflasyonunun nasıl düşürüleceğini formülize etti.
“Türkiye belirli ülkelerde gücünü koruyor ve dünyada 10’cu sırada” şeklinde konuşan Özdemir’in ürünlerin fiyatları düşürmek için önerileri şöyle:
- *Maliyetleri düşürmek gerekiyor. Tarladan sofralarımıza gelene kadar sebze ve meyvelerin yüzde 35’i çürüyor. Bunun ortadan kaldırılması lazım.
- *Sebze ve meyvelerin uzak noktadaki şehirlerden gelmesini önlemek için, aynı ürünlerin üretiminin o şehirde planlaması gerek.
- *Üretim, arz, talep ve lojistiğin çok iyi organize edilmesi gerekiyor.
- *Sadece devlet değil, piyasa kendi mekanizmalarını de devreye sokacak.
- *Marketler kendi aralarında ortak fiyat belirledi. Soruşturma devam ediyor. Rekabet Kurumunun, marketlerin oligopol yapı oluşturmasını çok iyi takip etmesi gerekiyor.
- *Perakendenin organize olması rekabet açısından faydalı, rekabet fiyatları düşürür.
Konut sektöründe enflasyon nasıl düşer
Vatandaşların konut satın almak istediğinin bulunduğunu dile getiren Özdemir, daha önce yılda 650 bin konut üretilirken üretimin yarıya düştüğünü ve bu yüzden de konut fiyatlarının astronomik olarak artışa geçtiğini aktardı. Bu isteğe ulaşmak için yapılması gerekenleri şöyle sıralandırdı:
- *İnşaatta kullanılan çimento, demir, bakır, alüminyum gibi emtialar ve enerji fiyatları düşmeli.
- *Konut arzı-üretimi artmalı.
- *Konut kredilerinin düşmesi lazım
Vatandaşın otomobile daha uygun fiyata ulaşması neye bağlı
Konuttan sonra, bir ailenin otomobil satın almak ideali olduğunu aktaran Özdemir, konut gibi otomotiv sektörü için de maliyetleri düşürülmesi gerekenleri ve atılacak adımları aktardı:
- *Otomobil üretiminin temel maddelerindeki aksama durmalı. Otomobil üretimi arz artmalı.
- *Birinci el araç bulunamayınca ikinci ele yönelinince ikinci el otomobil fiyatlarını arttırdı. Otomobil üretiminin çoğalması bu alanda da düzenleme sağlayacak.
- *Kredi faizlerinin makul seviyelere gelmesi lazım.
Enerji sektöründe fiyatlar nasıl iner
Gıda, temel ihtiyaç maddeleri, konut ve otomotiv sektörleri ve sanayi için enerjinin temel unsur olduğunu belirten Özdemir, Türkiye’nin enerjide yüzde 90 dışa bağımlı olmasının aşılmasını için gerekli olanları tek tek şöyle sıralandırdı:
- *Rüzgar güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payının arttırması için alabildiğine yatırımları teşvik etmemiz lazım.
- *Doğalgaz rezevlerinin kullanmaya başlamamız lazım.
- *Petrol aramalarının sonuca ulaşması lazım.
- *Nükleer enerji projemizi tamamlamamız ve faaliyete geçinmemiz lazım.