Toplantı yaklaşık 1 saat 40 dakika sürdü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kabine toplantısı sonrasında açıklama yapmak için kameralar karşısına geçti. Gıda fiyatlarındaki artıştan istihdama, dünyadaki ekonomik gelişmelerden Rusya-Ukrayna savaşına kadar birçok konu hakkında açıklama yapan Erdoğan ulaştırma ve lojistik alanındaki yeni kararları duyurdu.
İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasından satır başları:
Salgın döneminde bozulan tedarik sistemi hala düzeltilmiş değildir. Tam tersine Karadeniz’in kuzeyindeki savaşla birlikte yeni tehditlerle karşı karşıya kalmıştır. Geniş bir alanda giderek ağırlaşan sorunlar zengininden fakirine kadar tüm ülkeleri derinden sarsıyor.
Merkezinde olduğumuz coğrafya başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında benzer tabloları görmek mümkündür. Kendi kısır ve küçük hesapları üzerinde kaybolup, dünyada olup bitenleri takip edemeyecek kesim varsa da biz tüm bu gelişmeleri yakından takip ediyoruz.
Türkiye’nin zorlu dönemi aşarak bir an önce hedeflerine ulaşması için ülkenin tüm güç ve imkanları ve potansiyelini harekete geçirmenin gayreti içerisindeyiz. Salgın sürecinde bunu başardık. Şimdi de Ukrayna-Rusya savaşıyla devam eden küresel krizi fırsata dönüştürecek adımları atıyoruz.
Bugün Türkiye, savaşın her iki tarafıyla yakın ilişkileri sürdürebilen, tarafları bir araya getirerek somut ilerlemeler sağlanabilmesini temin edebilen yegane ülkedir. Elbette küresel düzeyde yaşanan sıkıntıların bize de yansımaları oluyor. Ekonomimizi çökertmek için döviz kuru ve faiz tartışmaları üzerinden başlatılan saldırılar ve ardından küresel krizin ülkemize etkileri halen sürüyor.
“Rusya-Ukrayna krizinin sonuçlarını derinden hissediyoruz”
Enerji ve gıda fiyatları başta olmak üzere Rusya ve Ukrayna krizinin sonuçlarını derinden hissediyoruz. Petrol, doğalgaz ve kimi madenler gibi ülkemizin küresel piyasalardan tedarik ettiği ürünlerin fiyatlarının döviz cinsinden katlanarak artmasını tek başına önleyebilmemiz mümkün değildir.
Gıda sektöründe kullanılan hammaddelerin fiyat artışı bizi yakından ilgilendiriyor. Sebze ve meyve fiyatlarının mevsim şartlarında yükselmesini de göz ardı edemeyiz. Allah’a şükür kendi insanımızı asla temel gıda maddelerinden mahrum bırakmayacak üretim kapasitesine ve gerçekleşmesine sahibiz. Fiyatları yükselten açgözlü bir kesim var.
Küresel sisteme entegre açık ekonomide sizin kendi kendinize yeterli olmanızla iş bitmiyor. Küresel düzeyde ürün arzındaki denge bozulduğunda her yerde fiyatlar yükseliyor. Elinizdeki ürünlerin bir kısmını dışarıya satarken dışarıdan tüketim olarak ürün alıyorsunuz. Ürün arzındaki denge bozulduğunda fiyatlar fahiş şekilde yükseliyor. Amerika’da açıklanan son 40 yılın en yüksek enflasyon rakamları sınır tanımaz boyutları göstermektedir.
Yağdan şekere, undan ete pek çok konuda böyle bir durum ortaya çıkmıştır. Önceliğimiz en pahalı malın olmayan mal olduğu gerçeğinden hareketle vatandaşımızın temel ihtiyaç maddelerine kesintisiz ve en uygun şekilde ulaşmasını sağlamaktır. İnsanlarımızın temel ihtiyaç maddelerinin fiyatlarını yükselten aç gözlü kesim de vardır.
Sorun ahlaki olduğu için…
Ellerindeki ürünlerini stoklayarak ve hatta imha ederek, aralarında anlaşıp fiyatlarını artıranları takibe aldık. Kamunun denetim ve yaptırım yetkilerini kullanarak serbest piyasa içinde bu tamahkarlarla mücadele ediyoruz. Sorun ahlaki olduğu için arzu ettiğimiz neticeleri almakta güçlük çekiyoruz.
“Fiyatlardaki balonun söneceğini umut ediyoruz”
Allah’a şükür kendi insanımızı asla temel ihtiyaç ürünlerinden mahrum bırakmadık. Bizim bu süreçteki önceliğimiz vatandaşlarımızın kesintisiz, en uygun şekilde temel gıda maddelerine erişmesini sağlamaktır. Kamunun denetim ve yaptırım yetkilerini kullanarak serbest piyasa sistemi içinde tamahkarlarla mücadele ediyoruz. Belirsizliğin yol açtığı tereddütler ortadan kalktıkça ürün arzının yeniden dengeye oturacağını, fiyatlardaki balonun söneceğini ümit ediyoruz.
‘2053 ulaştırma ve lojistik ana planı’
Ülkemizi 2023 hedefleri doğrultusunda özellikle 2053 ve 2071 vizyonları da bizden sonraki nesillere emanet edeceğimizi söylüyoruz. BM İklim Değişikliği Konferansına sunduğumuz katkı beyanımızla 2053 vizyonumuzun ilk somut hedefini ilan etmiştik. Bugün de İstanbul’un fethine atfettiğimiz vizyonumuzun 2053 Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı’nı sizlerle paylaşmak istiyorum.
Avrupa-Asya-Afrika bizim için büyük fırsatlar barındırıyor. 12 milyar ton olarak gerçekleşen dünya ticaret hacminin 2030’da 25 milyar, 2050’de 95 milyar tona ulaşmış olması bekleniyor. BM bu oranın 2050 yılında yüzde 70’e çıkacağına işaret ediyor.
Ulaşıma yönelik talebin 2050 yılında iki katına çıkacağı anlaşılıyor. Ülkemizin ulaştırma alanında son 20 yılda attığı adımların ne kadar önemli ve isabetli olduğu kabul edilecektir. Diğer ülkelerde ortaya çıkacak potansiyelden en yüksek payı almak için yatırımlara hız vermeye başlamıştır. ABD’nin 2 trilyon dolar, Çin 559 milyar dolarlık altyapı planladıkları biliniyor. Türkiye ise 5 ana sektörde yaptığı yatırımla mesafe kat etmiş bir ülkedir.
Yaptığımız yatırımlar sayesinde Türkiye üretimini 1 trilyon doların üzerinde arttırmayı başarmıştır. Yarısı yeni olmak üzere 18 milyona yakın insanımızın istihdamını sağlayan ekonomik sonuçlar ürettik. Milli gelirimize 520 milyar dolardan fazla katkı sunduk. Yarına hazırlanırken odak noktamıza insan, veri ve yük hareketliliğini yerleştirdik.
Bu unsurları lojistik, mobilite, dijitalleşme ekseninde ele alarak adımlarımızı atıyoruz. Akıllı otoyolların inşası bu uygulamalardan biridir. Ulaştırma ve lojistik ana planımızı veriye dayalı ortak aklı önemseyen bir anlayışla hazırladık. Öncelikle güncel sosyo demografik arazi kullanımı, ulaştırma sistemleri, altyapı ve turizm verilerine göre ihtiyaç analizi yaptık.
Emisyon salınımı azaltma hedefli çevreci ve akıllı ulaşım sistemlerin öne çıktığı senaryolar geliştirdik. Demiryolu yatırımlarımız artık ön plana çıkmıştır. Yıllarca kaderine terk edilmiş demiryollarımızı önemli ölçüde yeniden canlandırmıştık. Mevcutları yenilediğimiz demiryolu hat uzunluğumuzu 10 bin 959 km’den 13 bin 22 km’ye çıkardık. Hedefimiz 28 bin 590 kilometreye taşımaktır.
Ulaştırma ve lojistik ana planında demiryollarına özel bir önem verdik. Demiryollarının yolcu taşımacılığında yüzde 6,2’ye çıkartmakta kararlıyız. Bu da halen demiryolu yolcu sayımızın 145 milyona, 2053’de 270 milyona ulaşması demektir.
Amacımız 2053 yılında 440 milyon ton yükün demiryolu ile taşınması sağlayarak yüzde 22 seviyesine ulaşmaktır. Yurtdışında demiryolunun payını 10 kat arttırmayı planlıyoruz. Hızlı tren hatlarında il sayımızı 8’den 52’ye çıkaracağız.
Yeni yatırımlarla karayolu hizmet düzeyimizi de en üst seviyeye çekerek kesintisiz ve konforlu ulaşım tesis edeceğiz. Bölünmüş yol ağımızı 28 bin 650 km’ye, otoyol ağımızı 3 bin 633 km’ye zaten çıkarmıştık. Hedefimiz 2053’de bölünmüş yol 38 bin km’ye, otoyol ağımızı 8 bin 325 km’ye yükseltmektir.
Havayolu yatırımları
Önümüzdeki yıl limanlarımızdan 255 milyon tona yakın yük taşıması öngörülüyor. Bu amaçla halen 217 olan liman tesisi sayımız 2053 yılında 255’e çıkartılacaktır. Kanal İstanbul projesi ise İstanbul boğazında yaşanan gemi trafiğinin azaltılması jeopolitik açıdan kritik ehemmiyete sahiptir.
Hava ulaşımında Türkiye hızla büyüyen ekonomisi ve turizmini destekleyen 56 havalimanına sahiptir. Önümüzdeki yıllarda 6a1’e yükselecektir. Hemen bayramın ertesinde Rize-Artvin havalimanının açılışını yapıyoruz. Halen yıllık 210 milyon olan havayolu yolcusu sayısı 2053 yılında 344 milyona çıkacaktır.
Haberleşmede ileri teknoloji ile yolumuza devam ederken ülkemizin dört bir yanına fiber ağlarla öreceğiz. Hedefimiz mobil geniş bant yoğunluğunu yüzde 100’e ulaştırmaktır. Genişleyen uydu filomuz sayesinde inşallah bu alanda küresel ölçekte hizmet verebilen dünyanın lider ülkelerinden biri haline geleceğiz.
5’er yıllık planlamalarla demiryolu, karayolu, denizyolu, havayolu ve haberleşme için 198 milyar dolar yeni yatırım yapacağız. Sektörün milli gelirimize katkısı 2053’e kadar 1 trilyon doları geçerek yatırım bedelinin 5 katından fazlasını ülkemize kazandıracaktır.
Ulaştırma ve haberleşme sektörünün 2053 yılında üretime katkısı 1.94 trilyon dolar ile yatırım bedelinin yaklaşık 10 katına çıkacaktır. Amacımız süreç sonunda ülkemizin dünyanın gelişmekte olan değil gelişmiş ülkeleri arasındaki seçkin yerini almasıdır.
İlave istihdam sağlayana destek
İşbaşı eğitim programı kapsamında, mevcut çalışanlarının üzerine alacakları her işçinin 3 veya 6 ay boyunca tüm ücretlerini ve destek primlerini Çalışma Bakanlığımız karşılayacak.
2B arazi satışı başvuru ve ödeme süresi uzatıldı
2B arazilerin satışı ile ilgili başvuru ve ödeme süresini de 31 Aralık tarihine kadar uzatma kararı aldık. Tarım amaçlı kullanılmak üzere çiftçilerimize ecrimisil bedelinin yarısına 10 yıl süreyle kiralama imkanı getirdiğimiz Hazine taşınmazlarına başvuru süresini kaldırıyoruz.
3 yıl süreyle Hazine taşınmazını kullanan çiftçilerimize başka şart aramadan bu araziyi kiralama imkanını getiriyoruz. 10 yıllık süreyi dolduranlar satın alabilecektir.
Enerji gücünde 100 bin megawatt sınırını geçtiğimizin müjdesini paylaşmak gerektiğini düşünüyorum. Kurulu güç bakımından Avrupa’da 6. dünyada 14. sıraya çıkmış olduk. Biz geldiğimizde hidroelektrik dışında hiç olmayan yenilenebilir kaynaklar konusunda kurulu gücümüzün yüzde 54’üne ulaşarak bir devrim gerçekleştirdik.
Karadeniz’de keşfettiğimiz, önümüzdeki yıl kullanıma sunacağımız doğalgaz çalışmasında, geçtiğimiz hafta Yavuz sondaj gemisini Türkali 2 kuyusuna gönderdik. Yeni aldığımız sondaj gemisinin de filomuza katılmasıyla bu çalışmaları daha da hızlandıracağız.
Enerjiden gıdaya her alanda sorunların çözümünün ötesinde geleceğin ihtiyaçlarını karşılayacak projeleri hayata geçirmek için gece gündüz mücadele ediyoruz. Ülkemizin her meselesini nasıl hal yoluna koyduysak, inşallah bugünkü sıkıntıları da yine biz çözeceğiz.
Terör örgütlerinin başını nasıl ezdiysek, fiyatlardaki yükselişin belini de aynı şekilde yine biz kıracağız. Demokrasi ve milli iradenin üstünlüğünü kökleştirdiysek ekonomimizi de aynı şekilde biz güçlendireceğiz. Kuru nasıl kontrol altına aldıysak enflasyonun üstesinden inşallah yine biz geleceğiz. Allah’ın izniyle bu imtihanı başarıyla atlatacağımıza inanıyorum.”